ارزیابی اعمال صلاحیت جزایی ایران و دیوان کیفری بین المللی نسبت به جنایات ارتکابی داعش در سوریه و عراق (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تروریسم در اشکال حاد آن می تواند در بر دارنده انواع جنایات بین المللی باشد. نظام عدالت کیفری بین المللی از یک سو با تأسیس دیوان کیفری بین المللی و از سوی دیگر با تجویز صلاحیت فرامرزی در قالب اصول صلاحیت جزایی برای توسعه صلاحیت دادگاه های کیفری ملی، درصدد تأمین عدالت کیفری و پرهیز از بی کیفرمانی مرتکبان جنایات بین المللی است. این مقاله درصدد بررسی امکان اعمال صلاحیت دیوان کیفری بین المللی و نیز محاکم کیفری ایران درخصوص جنایات ارتکابی داعش در سوریه و عراق است. پرسش اصلی این است که با چه شرایطی  می توان علیرغم عضویت نداشتن کشورهای سوریه و عراق در دیوان کیفری بین المللی و نیز ارتکاب این جنایات در خارج از قلمرو حاکمیت ایران، برای این دو مرجع کیفری بین المللی و ملی صلاحیت جزایی قائل شد؟ آن هم با این فرضیه که در صورت ارجاع شورای امنیت، سپردن اعلامیه پذیرش صلاحیت توسط دو کشور سوریه و عراق ویا اعمال صلاحیت نسبت به اتباع دولت های عضو، دیوان مزبور قادر به اعمال صلاحیت است. از سوی دیگر، با رعایت شرایط لازم درخصوص اصول صلاحیت واقعی، شخصی و جهانی، اعمال صلاحیت جزایی ایران امکان پذیر است.

متن