مواجهه و جلوگیری از پاسخ

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی بر میزان نشانه های اختلال وسواس ـ اجبار در بیماران سرپایی مراجعه کننده به مراکز خدمات روانشناختی و روانپزشکی شهر اصفهان اجرا گردید. بدین منظور تعداد 20 بیمار مبتلا به اختلال وسواس- اجبار که بر اساس مصاحبه بالینی توسط روانشناس بالینی و روانپزشک عدم ابتلا آن ها به اختلال افسردگی اساسی و اختلالات شخصیت تایید شده بود، به روش تصادفی ساده از میان جامعه پژوهش انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه 10 نفری شامل یک گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. پرسشنامه وسواس ـ اجبار مادزلی به عنوان پیش آزمون در مورد هر دو گروه اجرا گردید. گروه آزمایشی به مدت 6 هفته با استفاده از کتابچه راهنمای درمانی که توسط پژوهشگر تدوین شده بود و شامل آموزش عملی و ارائه تکالیف خانگی استفاده از روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ بود به خوددرمانی پرداختند و در طول درمان هر هفته طی یک برنامه زمانبندی شده از طریق تماس تلفنی با پژوهشگر، گزارشی از روند درمان را ارائه می کردند. آزمودنی های گروه کنترل نیز در لیست انتظار قرار گرفتند. فرض بر این بود که روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی باعث کاهش نشانه های اختلال وسواس ـ اجبار گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری می شود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی منجر به کاهش معنی دار نشانه های اختلال وسواس ـ اجبار گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون شده است (001/0P<). این بهبودی در پیگیری یک ماه بعد همچنان مشهود بود (001/0P<). باتوجه به یافته های پژوهش حاضر می توان اینگونه نتیجه گیری کردکه روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی می تواند به عنوان روش موثری در درمان اختلال وسواس- اجبار به کار رود.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر مواجهه و جلوگیری از پاسخ بر کاهش علائم اختلال وسواسی- جبری، بوده است. روش: بدین منظور تعداد 20 نفر از مراجعان مبتلای داوطلب، به شیوه ی نمونه گیری در دسترس، انتخاب، و در دو گروه آزمایش (10 نفر) و کنترل (10نفر) گمارش شدند. برای گروه آزمایش 12 جلسه گروه درمانی مبتنی بر مواجهه و جلوگیری از پاسخ، به صورت هفتگی اجرا شد، اما گروه کنترل در معرض هیچ مداخله ای قرار نگرفتند. پرسشنامه ی وسواسی- جبری ییل براون در مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد گروه درمانی مبتنی بر مواجهه و جلوگیری از پاسخ، منجر به کاهش معنی دار شدت نشانه های وسواسی- جبری گروه آزمایش، نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون شده است. نتایج پیگیری سه ماهه نیز حاکی از تداوم معنادار اثربخشی مداخله بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، می توان این گونه نتیجه گیری کرد که گروه درمانی مبتنی بر مواجهه و جلوگیری از پاسخ، می تواند به عنوان روش مؤثری در بهبود نشانه های اختلال وسواسی- جبری به کار رود.

مقدمه: نتایج تحقیقات پیشین اثربخشی طرحواره درمانی و روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ را بر وسواس تأیید کردند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و تلفیق آن با روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ بر شدت علائم وسواس انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به وسواس شستشو مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شمال و مرکز شهر تهران در بازه زمانی اول آبان تا پایان بهمن 1399 بود. 45 نفر بصورت در دسترس بعنوان نمونه انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه مداخله اول و دوم به ترتیب طی 12 و 14 جلسه تحت درمان با طرحواره درمانی و تلفیق طرحواره درمانی با روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ قرار گرفتند. جمع آوری داده ها بوسیله مقیاس وسواس فکری - جبری ییل براون انجام شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون بنفرنی استفاده شد. یافته ها: هر 2 روش طرحواره درمانی و تلفیق طرحواره درمانی با روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ بر کاهش شدت علائم وسواس در زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو اثربخش بودند (00/01 >P). همچنین تلفیق طرحواره درمانی با روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ نسبت به طرحواره درمانی بر کاهش شدت علائم وسواس در زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو اثربخش تر بود (00/01 >P). و نتایج پیگیری 2 ماهه مداخله نشان دهنده ثبات درمان بود (000/01 >P). نتیجه گیری: هر 2 روش از مداخلات مؤثر بر کاهش شدت علائم وسواس شستشو می باشند. لذا توصیه می شود تلفیق طرحواره درمانی با روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ در مراکز درمانی برای افراد مبتلا به وسواس شستشو مورد استفاده درمانگران و متخصصان قرار گیرد.

زمینه: وسواس، از اختلالات روانی مزمن است که به دلیل ماهیت پیچیده آن، موجب شده درمان های متفاوتی برای آن استفاده شود. طرحواره درمانگری و فن مواجه و جلوگیری از پاسخ از شیوه های درمانی است که روی افراد مبتلا به وسواس مورد بررسی قرار گرفته است. براساس تحقیقات پیشین هر دو به تنهایی روش های درمانی مؤثری به شمار می روند، اما پژوهش های اندکی تلفیق این دو روش و مقایسه آن با روش دیگر را مورد بررسی قرار داده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانگری و تلفیق آن با فن مواجهه و جلوگیری از پاسخ بر تحمل پریشانی زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو انجام شد. روش: روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون، و پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به وسواس شستشو مراجعه کننده به مراکز مشاوره شمال و مرکز شهر تهران از ابتدای آبان تا پایان بهمن 99 بود، که 45 نفر به صورت در دسترس براساس ملاک های ورود انتخاب شدند. گروه مداخله اول (طرحواره درمانگری) 12 جلسه و گروه مداخله دوم (تلفیق طرحواره درمانگری با فن مواجهه و جلوگیری از پاسخ) 14 جلسه تحت مداخله قرار گرفتند. ابزار پژوهش مقیاس تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) بود. تحلیل داده ها با روش تحلیل واریانس مختلط و آزمون بونفرونی در نرم افزار 23-SPSS انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد هر دو روش مداخله طرحواره درمانگری و تلفیق طرحواره درمانگری با فن مواجهه و جلوگیری از پاسخ در پایان مداخلات و دوره پیگیری موجب افزایش تحمل پریشانی در زنان مبتلا به اختلال وسواس شستشو شدند (0001/0 P<)، اما روش تلفیق طرحواره درمانگری با فن مواجهه و جلوگیری از پاسخ در مقایسه با طرحواره درمانگری دارای اثربخشی بیشتری بر تحمل پریشانی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد استفاده از فن مواجهه و جلوگیری از پاسخ در کنار فنون شناختی، تجربی و رفتاری طرحواره درمانگری به افراد مبتلا به اختلال وسواسی کمک می کند تا بتوانند ابعاد مختلف محرک اضطراب زا را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در نتیجه پاسخ مناسب تری به آن ارائه دهند.

مقدمه: اختلال وسواس – اجبار، وجود وسواس ها یا اجبارهای مکرر و بسیار شدید است که رنج و عذاب قابل ملاحظه ای برای فرد ایجاد می کند. هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خود درمانی و رویکرد حکایت درمانی بر کاهش نشانه های اختلال وسواس- اجبار بود.روش: این پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری انجام گرفت. بدین منظور از بین کلیه بیماران مبتلا به اختلال وسواس- اجبار مراجعه کننده به مراکز خدمات روان شناختی و روان پزشکی شهر اصفهان در سال ۱۴۰۰، تعداد ۳۰ نفر بر اساس ملاک های ورود و خروج، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه ۱۰ نفری شامل دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. یک گروه آزمایشی به مدت ۶ هفته، درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی دریافت نمودند و گروه دیگر طی ۸ جلسه هفتگی بر اساس راهنمای درمانی وایت (۱۹۹۵) و مانک (۱۹۹۷)، تحت حکایت درمانی قرار گرفتند. آزمودنی های گروه کنترل نیز در لیست انتظار قرار گرفتند. داده های پژوهش به روش تحلیل کواریانس چند متغیره (مانکوا)، با استفاده از نرم افزار SPSS-26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها دال بر اثربخشی درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ به شیوه خوددرمانی و حکایت درمانی بر بهبود معنادار نشانه های وسواس در مرحله پس آزمون و تداوم این بهبودی پس از یک دوره یک ماهه پیگیری بود (01/0>P).نتیجه گیری: به نظر می رسد درمان مواجهه و جلوگیری از پاسخ و حکایت درمانی در کنار سایر درمان ها می تواند در درمان وسواس مورد استفاده قرار گیرد.