مدیریت ارزش حاصله

مساله ی موازنه ی زمان وهزینه یکی از مسائل مهم درحیطه ی برنامه ریزی پروژه میباشد. هیچ یک از مطالعات پیشین در این زمینه به بررسی امکان ادغام مساله موازنه زمان-هزینه با عملکرد پروژه در حین اجرای آن به منظور ارائه ی یک مدل یکپارچه برای کنترل و برنامه ریزی پروژه در تمام طول اجرای آن نپرداخته است. مدل ارائه شده در این مقاله به ارائه ی یک ساختار کنترلی جدید میپردازد که شامل برنامه ریزی پیش از شروع پروژه، کنترل عملکرد این برنامه ریزی در فاز اجرا بمنظور بررسی ضرورت برنامه ریزی مجدد و در نهایت ارائه راهکاری برای برنامه ریزی مجدد پروژه میباشد. در مدل مذکور برای هر فعالیت چندین انتخاب وجود دارد و این انتخابها مسیرهای متفاوتی برای اجرای پروژه به وجود می آورند. برای هر انتخاب از فعالیت ها زمان وهزینه بصورت فازی در نظر گرفته شده اند. بهترین مسیر اجرای پروژه با توجه به زمان و هزینه اجرای پروژه در مسیرهای متفاوت، انتخاب میگردد. در ادامه، از روش مدیریت ارزش حاصله برای کنترل شاخص های عملکردی پروژه همچون زمان وهزینه و از روش آماری برای پیش بینی وضعیت آینده ی پروژه استفاده میشود. روش پیشنهادی به تصمیم گیرندگان این امکان را میدهد که با توجه به وضعیت فعلی پروژه برای ادامه ی آن تصمیم گیری کنند و در واقع حیطه ی برنامه ریزی برای پروژه را از قبل شروع آن به زمان اجرای آن انتقال میدهد. نتایج به دست آمده از این مدل میتواند وضعیت پروژه را در آینده پیش بینی نموده، نیاز آن به برنامه ریزی مجدد را مشخص کرده و نحوه ی برنامه ریزی مجدد را تعیین کند.

در این پژوهش دو پروژه در فاز ساخت شرکت آذر آب برای پیش بینی هزینه های ساخت در نظر گرفته شد و هزینه های واقعی پروژه های مذکور بعد از جمع آوری اطلاعات محاسبه گردید ، سپس شش مدل رگرسیونی در چهار دوره زمانی برای هر پروژه ارائه و سپس میانگین خطای مدل ها برای هر پروژه در چهار دوره محاسبه گردید تا مدل نهایی و مورد قبول برای هر پروژه مشخص گردد. نتایج نشان داد که مدلهای 2 و 3 درصد خطای پایین و قابل قبولی را نسبت به دیگر مدل ها دارند. وجود منغیر های موثر در مدل ها و همچنین با توجه به ماهیت پروژه ها نتیجه می گیریم مدل شماره 3 با درجه اطمینان قابل قبول تری هزینه های آتی پروژه ها را پیش بینی می کند. درمجموع مدل شماره 3 را به عنوان مدل برتر برای پیش بینی هزینه های آتی پروژه های مورد بحث انتخاب خواهیم کرد. با این حال یادآور می شویم که برای هر پروژه با توجه به ماهیت آن ممکن است یک معادله خاص دیگر، پیش بینی های دقیق تری را ارائه دهد.اما به طور کلی می توان بیان داشت که مدلهای رگرسیونی برای پیش بینی هزینه های دوره های مختلف پروژه با توجه به ماهیت آن کاربردی می باشد.

تخمین هزینه انجام پروژه، یکی از مهم ترین مسائل در انجام و اجرای پروژه ها می باشد. روش مدیریت ارزش حاصله (EVM) یک تکنیک برای پاسخگویی به این سؤال مهم و کلیدی است. در روابط ارائه شده برای ارزیابی و تخمین هزینه انجام پروژه، عملکرد پروژه براساس داده ها و اطلاعات قبلی مورد بررسی قرار می گیرد. هدف از انجام این پژوهش، ارائه تخمین دقیق تری از هزینه انجام پروژه در هر مرحله از آن است. از این رو، علاوه بر عملکرد هزینه ای و زمان بندی گذشته در پروژه، دو عامل کیفیت و ریسک نیز مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین عدم قطعیت در زمان انجام فعالیت ها، به عنوان یک متغیر در محاسبات و پیش بینی ها لحاظ گردیده است. نتایج پژوهش که با استفاده از یک مثال تشریح شده، نشان می دهد که اضافه شدن دو عامل ریسک و کیفیت در محاسبات مربوط به تخمین هزینه انجام کار، حدود 40درصد بر پیش بینی هزینه انجام پروژه و پیش بینی عملکرد آینده پروژه تأثیرگذار هستند و اطلاعات دقیق تری در جهت اجرای مؤثر پروژه، به مدیران و ذینفعان خواهند داد. همچنین عدم قطعیت در پیش بینی مدت زمان انجام فعالیت ها نیز تأثیر حدود 35 % بر تخمین هزینه انجام کار دارد.