شبکه زنجیره تأمین

طراحی شبکه زنجیره تأمین توجه محققان زیادی را در سال های اخیر به خود جلب کرده است. در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط امکانی جدیدی برای مسأله طراحی شبکه زنجیره تأمین (شامل سه بخش خرید، تولید و توزیع) چند کالایی، چند دوره ای تحت شرایط عدم قطعیت ارایه می شود. این مدل دو هدفه است که هدف اول با استفاده از مفاهیم هزینه گذاری مبتنی بر فعالیت و هزینه مالکیت کل و هدف دوم با استفاده از مفهوم تولید به هنگام (JIT) به ترتیب دو عامل هزینه و زمان را بهینه می کند. برای حل مدل مذکور از یک رویکرد حل فازی تعاملی استفاده می شود. خروجی های مدل شامل مقدار خرید از هر تأمین کننده، مقدار تولید از هر محصول، میزان موجودی، مقدار زودکرد و دیرکرد کالاها، نوع حمل کالاها، مقدار حمل مواد اولیه و محصولات بین تسهیلات مختلف و نیز انتخاب تأمین کنندگان در دوره های متفاوت است. به منظور ارزیابی و اعتبارسنجی مدل و رویکرد حل مذکور، یک مثال عددی ارایه و سپس با روش فوق حل شده و در ادامه، نتایج آن با نتایج یک روش غیرفازی مقایسه می شود. در خاتمه نتایج تحقیق ارایه می گردد.

در این مقاله، برای افزایش کارایی شبکه زنجیره تأمین پیشنهادی، مدل چنددوره ای و چندمحصولی را با اهداف چندگانه به طور هم زمان درنظر گرفته ایم. برای طراحی شبکه، از مدل برنامه ریزی ریاضی چندهدفه عدد صحیح مختلط استفاده کردیم و اهداف مسئله شامل حداقل کردن هزینه تولید، کاهش زمان ارسال محصولات و افزایش قابلیت اطمینان زنجیره تأمین است. برای حل مدل و ارائه جواب های نامغلوب، از روش اپسیلون محدودیت استفاده کردیم و برای این کار، کد مدل را در نرم افزار لینگو نوشتیم. با توجه به تعدد جواب های پار تو، برای جلوگیری از سردرگمی تصمیم گیرنده، از تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی جواب های نامغلوب استفاده کردیم. برای حل مدل تحلیل پوششی داده ها، نرم افزار گمز را به کار بردیم. خروجی های این مسئله شامل تعداد بهینه تسهیلات در هریک از سطوح زنجیره تأمین و مقدار بهینه ارسال کالا از هر سطح به سطح دیگر است. Abstract In this paper, in order to increase the performance of the proposed supply chain network, the multi-period, multi-product model with multiple simultaneous objectives has been considered. To design the network, use has been made of the multi-objective mixed integer mathematical programming model, where the objectives of the problem include minimization of production costs, reduction of products delivery time, and increase in the reliability of the supply chain. To solve the model and present non-dominated solutions, the Epsilon Constraint Method has been used; to this end, the model’s code has been written in the LINGO software. Considering the multiplicity of Pareto solutions, to prevent the decision maker from confusion, use has been made of Data Envelopment Analysis for evaluation of non-dominated solutions. To solve the Data Envelopment Analysis model, GAMS software has been used. The outputs of this problem include the optimal number of facilities at each level of the supply chain and the optimal amount of goods delivery from each level to another. Keywords: Epsilon-Constraint; Data Envelopment Analysis (DEA); Supply Chain Network; Reliability.

در بازارهای امروز رقابت در حال افزایش است و شرکت ها را به سمت بهینه سازی فرآیندهای مدیریتی سوق می دهد. این موضوع هماهنگی مسائل مختلفی نظیر به اشتراک گذاری اطلاعات ، برنامه ریزی ظرفیت و قابلیت اطمینان میان اعضای درگیر شبکه را شامل می شود. یکی از مهمترین ابعاد شبکه زنجیره تأمین بهینه سازی عملیاتها با هدف حداقل کردن هزینه می باشد. با توجه به پیچیدگی های شبکه زنجیره تأمین این کار بسیار سختی می باشد. به منظور مقابله با این پیچیدگی و تعیین شرایط بهینه ما در این مقاله از رویکرد ترکیبی شبیه سازی ، روش تاگوچی ، تجزیه و تحلیل رگرسیون غیرخطی و الگوریتم جستجوی هارمونی استفاده نمودیم. در ابتدا مفاهیم طراحی آزمایشات به کار گرفته می شود و تعدادی سناریو برای زنجیره تامین تعریف می شود. سپس هریک از این سناریوها در محیط شبیه سازی شده اجرا می شوند. نتایج بدست آمده از شبیه سازی به منظور تخمین رابطه بین عوامل موثر بر زنجیره و هزینه های زنجیره استفاده می شود. در نهایت با بهینه سازی این رابطه می توان هزینه های زنجیره تامین را حداقل کرد. این پژوهش به شرکت ها کمک می کند تا بتوانند پیچیدگی ها و وابستگی میان فاکتورهای مختلف زنجیره تأمین را هموار کرده و راهکاری برای تولیدکنندگان در راستای تعیین برنامه ظرفیت مناسب و همچنین استراتژی به تأخیر انداختن تمایز ایجاد می کند.

هدف: طراحی اثربخش شبکه های زنجیره تأمین از الزامات توسعه اقتصاد در سطح خرد است. هدف اصلی این پژوهش، طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته با در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی و زیست محیطی توسعه به همراه تصمیم های مالی است. تصمیم های مالی شامل سرمایه گذاری های غیر از زنجیره تأمین و وام های دریافتی است. به عدم قطعیت تقاضا و بازگشت سرمایه مربوط به گزینه های دیگر سرمایه گذاری نیز توجه شده است. روش: مسئله مورد بررسی چندمحصوله، چنددوره ای، چندهدفه، غیرقطعی و حلقه بسته است که به وسیله یک مدل ریاضی برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی، مدل سازی شده است. برای مواجهه با عدم قطعیت پارامترهای تقاضا و بازگشت سرمایه، از روش مسیر سناریو استفاده شده است . یافته ها: نتایج پژوهش اثربخشی ملاحظه تصمیم های مالی در طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته سبز را نشان می دهد؛ زیرا با افزایش تعداد وام های در دسترس، سطح خدمت ارائه شده به توزیع کنندگان افزایش می یابد. نتایج به دست آمده بر اساس یک مورد مطالعه در صنعت بازیافت پلاستیک است. نتیجه گیری: ملاحظه هم زمان تصمیات مالی و عدم قطعیت مربوط به تقاضا و بازگشت سرمایه به بهبود سودآوری زنجیره تأمین منجر می شود. هدف: طراحی اثربخش شبکه های زنجیره تأمین از الزامات توسعه اقتصاد در سطح خرد است. هدف اصلی این پژوهش، طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته با در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی و زیست محیطی توسعه به همراه تصمیم های مالی است. تصمیم های مالی شامل سرمایه گذاری های غیر از زنجیره تأمین و وام های دریافتی است. به عدم قطعیت تقاضا و بازگشت سرمایه مربوط به گزینه های دیگر سرمایه گذاری نیز توجه شده است. روش : مسئله مورد بررسی چندمحصوله، چنددوره ای، چندهدفه، غیرقطعی و حلقه بسته است که به وسیله یک مدل ریاضی برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی، مدل سازی شده است. برای مواجهه با عدم قطعیت پارامترهای تقاضا و بازگشت سرمایه، از روش مسیر سناریو استفاده شده است . یافته ها: نتایج پژوهش اثربخشی ملاحظه تصمیم های مالی در طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته سبز را نشان می دهد؛ زیرا با افزایش تعداد وام های در دسترس، سطح خدمت ارائه شده به توزیع کنندگان افزایش می یابد. نتایج به دست آمده بر اساس یک مورد مطالعه در صنعت بازیافت پلاستیک است. نتیجه گیری: ملاحظه هم زمان تصمیات مالی و عدم قطعیت مربوط به تقاضا و بازگشت سرمایه به بهبود سودآوری زنجیره تأمین منجر می شود.

مقدمه و اهداف: امروزه به دلیل فضای رقابتی بازار، همکاری در قالب شبکه های زنجیره تأمین لازمه ادامه حیات کسب وکار ها است و برای همکاری کارا و اثربخش میان اعضا، مدیریت منسجم زنجیره تأمین مورد نیاز است. تحقق این امر، مستلزم هماهنگیِ پیوسته بین عملکرد زنجیره تأمین از یکسو و انتظارات بازار در سوی دیگر است. یکی از روش های حفظِ این هماهنگی، بازطراحی مداوم و پیوسته شبکه زنجیره تأمین در طول زمان است. در مسئله بازطراحیِ شبکه زنجیره تأمین، هدف بهبود یک زنجیره تأمین موجود است در حالی که در مسئله طراحیِ شبکه زنجیره تأمین، یک زنجیره تأمین جدید از ابتدا ایجاد می شود. در شرایط واقعی؛ اغلب، مسئله بازطراحی زنجیره تأمین، پراستفاده تر از مسئله طراحی زنجیره تأمین است، حال آنکه اکثر تحقیقات، بر طراحی یک زنجیره تأمین متمرکز شده اند. یکی از تصمیمات مسئله بازطراحی که از توجه پژوهشگران پنهان مانده، تصمیم به تغییر کاربری تسهیلات زنجیره تأمین است. به عبارت دیگر، تغییر لایه تسهیلات در زنجیره تأمین به عنوان یک تصمیم جدید لحاظ می گردد.  روش ها: تصمیم به تغییر کاربری تسهیلات در مسئله سنتی زنجیره تأمین، چالش زا است، زیرا نه تنها جریان های شبکه بلکه ساختار شبکه (توپولوژی) را نیز تغییر می دهد. تغییر ساختار اساسی شبکه زنجیره تأمین یک مسئله غیرخطی است. در این تحقیق، برای رویارویی با این چالش، از یک نوآوری مبتکارانه استفاده شده است، به این صورت که ابتدا تغییر در دیدگاه نسبت به شبکه زنجیره تأمین از شبکه لایه ای سنتی به یک شبکه دوار انجام شده و سپس مدل سازی ریاضی ابتکاری براساس دیدگاه نوآورانه شبکه دوار زنجیره تأمین ارائه گردیده است . یافته ها: بازطراحی شبکه زنجیره تأمین با امکان تغییر کاربری تسهیلات به دلیل تغییرات ساختار شبکه، یک مسئله غیرخطی است. در این پژوهش، با استفاده از تغییر دیدگاه و ایجاد متغییرها و محدودیت های ابتکاری، یک مدل برنامه ریزی چند دوره ای عدد صحیح مختلط خطی برای مسئله ارائه شده است. همچنین در این مدل، حالت گذار تغییر کاربری تسهیلات از یک لایه به لایه ای دیگر در نظر گرفته شده است که دست یابی به این قابلیت از نتایج شگفت انگیز استفاده از دیدگاه نوآورانه شبکه دوار زنجیره تأمین است. این مدل، با استفاده از مثالی در نرم افزار گمز با روش سیپلکس حل شد و برای نمایش نتایج این مدل و دیدگاه نوآورانه به زنجیره تأمین از نرم افزار متلب استفاده شده است. نتیجه گیری: در گذشته، مدیران شبکه های زنجیره تأمین در مواجه با تصمیم گیری برای تغییر کاربری تسهیلات در شبکه زنجیره تأمین با چالش روبه رو بوده اند. دلیل این چالش ها، محدودیت های دیدگاه سنتی لایه برای مدل سازی ریاضی و بازطراحی بهینه شبکه تحت مدیریت آنها بوده است. اکنون مدیران با کمک این مدل مبتکارانه و تغییر دیدگاه نسبت به شبکه زنجیره تأمین، امکان مواجهه با آن را دارند. به عنوان پیشنهاد مدیریتی می توان به لزوم بکارگیری اصول بهینه سازی و مدیریت زنجیره تأمین، به عنوان یک رویکرد و پارادایم جدید مدیریتی اشاره کرد. در سطح راهبردی زنجیره تأمین به دلیل ماهیت و ابعاد گسترده ای که وجود دارد، میزان هزینه ها زیاد بوده و بهبودهای اندک در آن منجر به افزایش مزیت رقابتی قابل توجهی برای زنجیره تأمین تحت مدیریت خواهد شد. به همین دلیل؛ به مدیران زنجیره توصیه می شود، برای زنجیره هایی که امکان تغییر کاربری تسهیلات در آن ها وجود دارد، با استفاده از مدل ارائه شده در این مقاله، جهت بهبود زنجیره تحت مدیریت خود، اقدام کنند.