مصرف مسئولانه

مصرف گرایی یکی از مهمترین موانع توسعه اقتصادی و اجتماعی استکه ریشه در ارزشهای فرهنگی هر جامعه دارد. از این رو رفتار اقتصادی متعالی جزو داراییهای مهم فرهنگی به شمار می رود که با شاخص هایی همچون مصرف مسئولانه و مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها سنجیده می شود. در همین راستا هدف این پژوهشبررسی تاثیرمسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها (CSR)وتوانایی های شرکت های بزرگ (CA) به عنوان عوامل موثر بر مصرف مسئولانه (SRC)دررفتارمصرف کننده است.جامعه آماری این پژوهش، مدیران تعاونی های مصرف وایسته به ادارات و شرکتهادرسطح استان آذربایجان شرقی است و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه( بررسی تاثیرمسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر مصرف مسئولانه، پرسی ماری کوانا وهمکاران در سال 2012) می باشد. داده های گردآوری شده از پرسش نامه هابا استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیلقرار گرفته است.با توجه به ماهیت متغیرهای پژوهش، از ضریب همبستگیپیرسون و آزمون کولموگروفو آزمون اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که تمامی متغیرهای مستقل (ارایه علل با ارزش، تعهد زیست محیطی، انجام کارهای مطلوب، تولید محصولات با کیفیت، رهبری در صنعت و نوآوری و تکنولوژی)رابطه معناداری با مصرف مسئولانه دارند.

زمینه و هدف: :مروزه گردشگری را به عنوان شکلی از مصرف فراغتی مدنظر قرار می دهند.در واقع مهمترین بخش گردشگری را می توان مقوله مصرف در نظر گرفت.اما آنچه که از اهمیت برخوردار است مصرف مسئولانه در همه حوزه ها از جمله حوزه گردشگری می باشد.با توجه به اهمیت فرهنگ در حوزه گردشگری در این تحقیق به بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی بر مصرف مسئولانه در میان گردشگران پرداخته شد.چارچوب نظری دراین تحقیق نظریه بوردیو می باشد.روش شناسی: روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری تحقیق گردشگران استان مازندران بوده که با روش نمونه گیری چند مرحله ای اطلاعات تحقیق از 385 نفر از گردشگران گردآوری شده است.ابزار گردآوری داده نیز پرسشنامه بوده است.فرضیات تحقیق با نرم افزار spss مورد آزمون قرار گرفته اند.یافته ها: نتایج تحقیق بیانگر تاثیر مثبت ابعاد سرمایه فرهنگی(سرمایه فرهنگی عینی،ذهنی و نهادی) بر مصرف مسئولانه گردشگران می باشد.همچنین سازه کل سرمایه فرهنگی با ضریب تاثیر  Beta= 0/56 بر مصرف مسئولانه گردشگران تاثیر مثبت داشته است.هرچه شاخصه های فرهنگی در میان گردشگران قوی تر باشد مصرف آنها در میدان گردشگری مسئولانه تر خواهد بود.ضریب تعین نیز 0/32 می باشدنتیجه گیری و پیشنهادات: سبک زندگی امروزی که با مقوله مصرف نمایان می شود تحت تاثیر جدی مشخصات فرهنگی افراد در جامعه قرار دارد.از اینرو ضروری است بخصوص در حوزه گردشگری سیاستگذاری موثری در ارتقای فرهنگ گردشگران صورت گیرد.نوآوری و اصالت: تحلیل مصرف مسئولانه گردشگران از منظر سرمایه فرهنگی رویکردی جدید در مطالعات حوزه مصرف در میان گردشگران می باشد که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت.

رفتار پایدار مصرف کننده می تواند از تخریب روزافزون محیط زیست، آلودگی، تغییرات آب وهوایی و هدر رفتن منابع تجدیدناپذیر جلوگیری کند. میوه و تره بار ازجمله کالاهایی هستند که به طور مستمر و در حجم بالا، توسط مصرف کنندگان خریداری می شوند، درحالی که می توانند به سرعت فاسد شده و در حجم بالا اتلاف شوند. بر همین اساس تحلیل رفتار پایدار مصرف کننده در این بازار می تواند درک عمیق تری از این رفتار به بازاریابان و صاحبان کسب و کارها و مصرف کنندگان ارائه نماید. در همین راستا و به منظور شناسایی ابعاد رفتار پایدار مصرف کننده با تحلیل محتوای کیفی، ابعاد رفتار پایدار و عوامل مؤثر بر آن شناسایی شده است. در ادامه با استفاده از پیمایش میدانی از 384 نفر از مصرف کنندگان شهر تهران، عوامل مؤثر بر ابعاد رفتار پایدار مشخص شده و درنهایت با استفاده از آنتروپی شانون، این عوامل رتبه بندی شده اند. ابزار گردآوری داده ها در پیمایش میدانی، پرسش نامه محقق ساخته بوده که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن با شاخص های روایی همگرا و واگرا تعیین شده است. یافته ها نشان می دهد که رفتار پایدار مصرف کننده در چهار مفهوم بازیافت، خرید مسئولانه، مسئولیت های اجتماعی و مصرف مسئولانه قابل تعریف است و عوامل مؤثر بر آن شامل ارزش های فردی، ویژگی های فردی، تجارب فرد، دانش محیط زیستی، رسانه، عادت های خرید، عادت های مصرف، فشارهای نهادی، نگرش محیط زیستی و ویژگی های کالا هستند که از بین آن ها دانش محیط زیستی، عادت های مصرفی، ویژگی های کالا، عادت های خرید، ویژگی های فردی، ارزش های فردی و نگرش محیط زیستی به ترتیب بیشترین اهمیت را دارند.

رفتار پایدار مصرف کننده می تواند از تخریب روزافزون محیط زیست، آلودگی، تغییرات آب وهوایی و هدر رفتن منابع تجدیدناپذیر جلوگیری کند. میوه و تره بار ازجمله کالاهایی هستند که به طور مستمر و در حجم بالا، توسط مصرف کنندگان خریداری می شوند، درحالی که می توانند به سرعت فاسد شده و در حجم بالا اتلاف شوند. بر همین اساس تحلیل رفتار پایدار مصرف کننده در این بازار می تواند درک عمیق تری از این رفتار به بازاریابان و صاحبان کسب و کارها و مصرف کنندگان ارائه نماید. در همین راستا و به منظور شناسایی ابعاد رفتار پایدار مصرف کننده با تحلیل محتوای کیفی، ابعاد رفتار پایدار و عوامل مؤثر بر آن شناسایی شده است. در ادامه با استفاده از پیمایش میدانی از 384 نفر از مصرف کنندگان شهر تهران، عوامل مؤثر بر ابعاد رفتار پایدار مشخص شده و درنهایت با استفاده از آنتروپی شانون، این عوامل رتبه بندی شده اند. ابزار گردآوری داده ها در پیمایش میدانی، پرسش نامه محقق ساخته بوده که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن با شاخص های روایی همگرا و واگرا تعیین شده است. یافته ها نشان می دهد که رفتار پایدار مصرف کننده در چهار مفهوم بازیافت، خرید مسئولانه، مسئولیت های اجتماعی و مصرف مسئولانه قابل تعریف است و عوامل مؤثر بر آن شامل ارزش های فردی، ویژگی های فردی، تجارب فرد، دانش محیط زیستی، رسانه، عادت های خرید، عادت های مصرف، فشارهای نهادی، نگرش محیط زیستی و ویژگی های کالا هستند که از بین آن ها دانش محیط زیستی، عادت های مصرفی، ویژگی های کالا، عادت های خرید، ویژگی های فردی، ارزش های فردی و نگرش محیط زیستی به ترتیب بیشترین اهمیت را دارند.