ذوب آهن اصفهان

مدیریت زنجیره تأمین، فرآیند اتخاذ تصمیمات یکپارچه از تأمین مواد اولیه تا مصرف کالا توسط مشتریان نهایی است. انتخاب تأمین کننده یکی از مهمترین مسائل تصمیم گیری در این حوزه است که در آن عوامل کیفی و کمی متعددی برای مشخص کردن تأمین کننده با بالاترین قابلیت دخیل هستند. با افزایش پیچیدگی زنجیره تامین، سطح عدم اطمینان و ریسک موجود نیز افزایش می یابد. از این رو مدیریت ریسک زنجیره تأمین به ویژه ارزیابی ریسک تأمین کنندگان مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. در این تحقیق نخست ضمن شناسایی جامع ریسکهای تامین کننده در صنعت تولید فولاد به روش کوره بلند، یک دسته بندی سلسله مراتبی در قالب سه سطح و 38 رویداد ریسکی ارائه شد. سپس با در نظر گرفتن رویدادهای ریسکی، مجموعهای از 9 معیار برای ارزیابی ریسک ها پیشنهاد شدند. در ادامه یک شاخص ترکیبی مبتنی بر معیارهای ارزیابی و اوزان اهمیت آن ها به منظور ارزیابی دقیق تر و واقع بینانه تر ریسکهای هر کدام از تامین کنندگان ارائه گردید. در نهایت از روش الکتر 3 برای ارزیابی و اولویت بندی تامین کنندگان (معادن) سنگ آهن کارخانه ذوب آهن اصفهان استفاده شده است. بر این اساس، معدن سنگ آهن جلال آباد به عنوان گزینه دارای ریسک کمینه و معدن شرق ایران به عنوان گزینه دارای ریسک بیشینه شناسایی و معرفی شدند.

امروزه دستیابی به شیوه ای پایدار برای تولید، مصرف و زندگی بهتر چالش اصلی انسان است و زنجیره تأمین سبز به صورت فرایندی پیشگیرانه و شیوه ای موثر در بهبود عملکرد زیست محیطی محصولات و فرایندهای سازمانی معرفی شده و حساسیت به حفظ محیط زیست در ارتقاء بهره وری سازمانی نقش دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد سبز در شرکت ذوب آهن اصفهان می باشد. روش بررسی از نظر هدف کاربردی- توصیفی و از نوع همبستگی است. نمونه آماری پژوهش 195نفر از کارکنان زنجیره تأمین ذوب آهن اصفهان می باشد. ابزار پژوهش پرسشنامه عملکرد سبز میرغفوری و همکاران (2017) و پرسشنامه فرایند زنجیر تأمین سبز الفت و همکاران (1390) است. یافته ها حاکی از آنست که مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد سبز تاثیر مثبت و معنی داری دارد همچنین مدیریت زیست محیطی داخلی سازمان و بهبود عملکرد زیست محیطی در حیطه فرایند تولید بیشترین تاثیر را بر عملکرد سبز شرکت ذوب آهن دارند و ابعاد فرایند مدیریت زیست محیطی بیرونی سازمان و فرایند همکاریهای زیست محیطی با ذینفعان هیچ تاثیری بر عملکرد سبز ندارند. نتایج نشان داد که شرکت ذوب آهن با بهبود عملکرد زیست محیطی در حوزه محصولات تولیدی خویش به عنوان یک شرکت مادر و نیز تامین کننده سایر سازمان ها می تواند تاثیرگسترده ای در محیط زیست و عملکرد سبزداشته باشد و زمانی که محصولات سازمانی همسو با محیط زیست باشد محصولات ثانویه نیز که مواد اولیه خود را از شرکت ذوب آهن تهیه می نمایند نیز در راستای محیط زیست بوده و سبب افزایش عملکرد سبز می شوند. بنابراین مدیریت زنجیره تأمین سبز به شرکت ذوب آهن اصفهان این امکان را می دهد تا با اعمال بهینه عملکرد سبز به اهداف و برنامه های خویش دست یافته و حداقل اثرات و مضرات مخرب محیطی را رقم زنند.

با افزایش مقررات و محدودیت های زیست محیطی و افزایش آگاهی اجتماعی به منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار، نظارت دولت درباره مباحث زیست محیطی و اجتماعی در سازمان ها سختگیرانه تر شده است. از اینرو هدف از انجام این پژوهش شناسایی معیارها و رتبه بندی تامین کنندگان پایدار سنگ آهن شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره جدید MARCOS می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی می باشد که به روش کیفی- کمی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش خبرگان بخش خرید و تامین مواد اولیه شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان بوده است که با روش نمونه گیری هدفمند ده نفر از خبرگان انتخاب شده اند. در بخش کیفی پژوهش شناسایی معیارها با روش تحلیل تم و از طریق مصاحبه با خبرگان انجام شده است. سپس از روش AHP برای محاسبه وزن معیارها استفاده شده است و در نهایت با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره براساس راه حل توافقی MARCOS رتبه بندی و ارزیابی هفت تامین کننده عمده سنگ آهن با تاکید بر اصول پایداری و با کدنویسی در محیط نرم افزار MATLAB 2019a انجام شده است. براساس نتایج بدست آمده پانزده معیار در سه بخش اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شناسایی شده است که پس از محاسبه وزن معیارها، کیفیت، تحویل به موقع، مسئولیت اجتماعی، قابلیت اطمینان، تعهد به قوانین، کنترل آلودگی و مسافت دارای اهمیت بالاتری بوده اند. لازم به ذکر است که معیارهای شناسایی شده در این پژوهش با منابع موجود مطابقت خوبی داشته است. همچنین نتایج بدست آمده از روش MARCOS با نتایج روش های تاپسیس، کوپراس، ویکور و SAW مطابقت داشته است.