خط مشی گذاری محیط زیستی

هدف اصلی این مطالعه، بررسی زمینه های مشارکتی مؤثر جهت مشارکت بهینه سمن ها در فرایند خط مشی گذاری محیط زیستی در سازمان محیط زیست استان تهران است. در مطالعه حاضر، تعداد 13 سازمان به عنوان جامعه آماری برگزیده شدند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر تعیین شد. روش نمونه گیری این تحقیق نیز روش نمونه گیری در دسترس است، پس از جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه ای ساختارمند، مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون فرضیات بر اساس رهیافت حداقل مربعات جزئی، انجام گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که به طورکلی سازه های موجود در مدل زمینه های مشارکتی مؤثر بر مشارکت عمومی سازمان های غیردولتی در خط مشی گذاری محیط زیستی حدود 61 درصد از واریانس را تبیین می کنند. همچنین از دیدگاه اعضا، سازمان های غیردولتی محیط زیستی می توانند با مشارکت در ایجاد تصمیمات محیط زیستی و نظارت و ارزیابی تصمیمات محیط زیستی پس از اجرا، نقش مؤثری در فرایند خط مشی گذاری محیط زیستی داشته باشند.

ازجمله اقدامات جهت دستیابی به توسعه پایدار، خط مشی گذاری زیربنایی دولتمردان کشورها، برای بهبود مسائل زیست محیطی است. هدف این پژوهش، تبیین مدل اقتضایی تحلیل شکاف خط مشی های عمومی دولت در حوزه محیط زیست می باشد. پژوهش حاضر، بر اساس هدف یک پژوهش کاربردی است و برحسب ماهیت موضوع، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری در این مطالعه، شامل کلیه متخصصان رشته های محیط زیست دارای مدارک کارشناسی ارشد و دکتری می باشند که مطابق آمار موجود، تعداد آنها در حدود 121456 نفر است؛ که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد و نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. اعتبار ابزار سنجش با استفاده از اعتبار محتوایی از نوع اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (α ≥ 0.75) مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها و برای بررسی سؤال های پژوهش از آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که بعد ارتباط سیاست ها با اهداف سازمان، بعد انتظارات و احساسات جامعه و بعد تأمین نظر ذی نفعان می تواند در مدل تحلیل شکاف مناسب باشد و مدل اقتضایی تحلیل شکاف خط مشی های دولت در حوزه محیط زیست از اعتبار لازم برخوردار است. مدل پیشنهادی این پژوهش که با نظرات خبرگان حوزه محیط زیستی بهبود یافت، می تواند مدلی کاربردی برای سیاست گذاران، مدیران و مجریان حوزه خط مشی گذاری محیط زیستی و به طور خاص، سازمان حفاظت محیط زیست قرار گیرد.