سیستم های آموزشی

پایه های توسعه ی جوامع توسط افرادی شکل می گیرد که متناسب با استعداد برترشان فعالیت می کنند. آنچه در این خصوص مهم است، فراهم کردن شرایط به نحوی است که همه بتوانند متناسب با استعداد برتر خود مشغول به کار شوند. از این رو، پژوهش حاضر، با هدف بررسی متغیرهای مؤثر بر استعداد انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، معطوف به سؤالات تحقیق، با رویکردی اکتشافی و کیفی، ادبیات مورد بررسی قرار گرفت که به اکتشاف الگوی تحلیل متغیرهای مؤثر بر استعداد منجر شد. این الگو که متشکل از دو بُعد، چهار عامل، پنج مؤلفه و 276 شاخص است، نشان می دهد که عوامل سه گانه بُعد محیطی شامل «خانواده»، «سیستم های آموزشی» و «کسب وکار» از طریق مجموعه ای از مؤلفه های پیش برنده و بازدارنده بر بُعد فردی اثر گذاشته و فرد را به سمت فعالیت متناسب استعداد برترش یا خارج از آن، سوق می دهند. برای سنجش مؤلفه ها، تعداد 276 شاخص به دقت تنظیم شده است که بیانگر محیط مساعد/ نامساعد برای فعالیت متناسب با استعداد بوده و متصدیان عوامل محیطی می توانند از آن ها برای بناکردن محیط مساعد برای فعالیت متناسب استعداد برتر، بهره گیرند. همچنین، مشخص شد زمانی که افراد خارج از استعداد برترشان فعالیت می کنند، «حاضرینِ غایب» در شعاع تربیتی خانواده، فضای آموزشی و محیط کسب وکار هستند و- در مقابل- هنگامی که متناسب با استعداد برترشان فعالیت می کنند، «حاضرینِ حاضر» در شعاع تربیتی خانواده، فضای آموزشی و محیط کسب وکار هستند.

هدف از این پژوهش طراحی الگوی توسعه سیستم مدیریت عملکرد آموزش و پرورش می باشد. این پژوهش از لحاظ جهت  گیری، در مرحله الگوسازی و از نظر هدف کاربردی است و با رویکرد کیفی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق  شامل 15 نفر از مدیران عالی و میانی، معاونین و کارشناسان سازمان آموزش و  پرورش که در زمینه موضوع پژوهش خبره بوده و دارای مدرک تحصیلی دکتری و سابقه مدیریتی بالای 10 سال بودند و خبرگان دانشگاهی مدیریت عملکرد و سیاست گذاری در آموز ش و پرورش نیز دارای سابقه تدریس بالای ده سال و مرتبه علمی استادیار و بالاتر بودند که با روش گلوله برفی انتخاب شدند می باشد. ابتدا با انجام مصاحبه نیمه ساختارمند اقدام به شناسایی و استخراج ابعاد و مولفه های الگوی توسعه سیستم مدیریت عملکرد آموزش و پرورش شده است. سپس از تکنیک دلفی برای بومی سازی مولفه ه ا و ک اهش ورودی ها و همچنین تعیین اهمیت ورودی ها نسبت به هم و جهت ارزیابی، غربالگری و انتخاب شاخص ها به کارگیری شده است. برای انجام این کار پرسشنامه ای با 36 سؤال که هر سؤال بیانگر یک مؤلفه می باشد، طراحی گردید و 15 پرسشنامه ک ه ب ه تع داد پاسخ دهندگان می باشد، در اختیار آنها قرار گرفت که تمام پرسشنامه ها جامع و کامل به دست آمد. در نهایت بعد از اتمام دورهای دلفی و با حذف شاخص های مورد توافق پانل خبرگان تعداد 23 شاخص تایید و غربالگری شده است. در بخش طراحی الگو از روش تحلیل مضمون براساس مراحل شش گانه براون و کلارک و نرم افزار MAXQDA استفاده شده است. الگوی به دست آمده ی پژوهش حاضر دارای هفت بعد شامل: ضرورت های تدوین راهبردها، اهداف و برنامه های آتی مدیریت عملکرد ، بررسی موانع، چالش ها و فرصت های آتی مدیریت عملکرد، ارزیابی و سنجش وضعیت موجود مدیریت عملکرد، اصلاح و توسعه روش های نوین مدیریت عملکرد، بهبود و توسعه زیرساخت های مدیریت عملکرد بر اساس نیازهای آتی، اصلاح و توسعه سطوح مدیریت عملکرد بر اساس زیرساخت های نوین، بررسی و اصلاح و توسعه فرآیندهای نوآورانه مدیریت عملکرد که متناسب با هر سه سطح سازمان، مدیران و کارکنان طراحی شده است.