عملکرد ارتباطی

متن هر سندی با توجه به هدفی که از آن انتظار می رود، متشکل از جملاتی است که از نظر اصول گفتار به منزله ابزاری هستند که برای نیل به یک هدف خاص از آن ها استفاده می شود. در این مقاله ویژگی های ارتباطی جملاتی مورد تجزیه و تحلیل قرارمی گیرد که در آن ها از فعل «درخواست کردن» استفاده شده است. جملات نمونه از بین آن دسته از متون حقوقی انتخاب شده است که تشکیل دهنده مجموعه قوانین منطقه ای هستند. بر همین اساس، در این کار تحقیقی بخش نامه ها و مقررات به عنوان نمونه متون اداری، اظهارنامه ها و اقرارنامه ها، درخواست ها، سفارش نامه ها، استعلام ها، معرفی نامه ها، آگهی ها، یادداشت های اداری و مانند این ها به عنوان نمونه متونی که بار اطلاع رسانی دارند، برای تجزیه و تحلیل انتخاب شده اند. برای توصیف دقیق و کامل نحوه شکل گیری زنجیره گفتار در چارچوب هدف تعیین شده در این مقاله، عواملی که به نحوی در شکل گیری جملات انگیزشی دخیل و مؤثر هستند نیز بررسی شده است. از نظر عوامل محیطی، جملاتی انتخاب شده اند که در موقعیت گفتار رسمی به کار می روند. از نظر مشروط بودن، آن دسته از جملاتی انتخاب شده اند که جنبه خلاقانه دارند. مهم ترین نکته ای که در انتخاب نمونه متن ها لحاظ شده است، آزادی عمل مخاطب یا گیرنده، تأثیرگذاری و سطح متون است؛ زیرا این ویژگی ها با توجه به هدف یک سند ممکن است در اسناد گوناگون با همدیگر تفاوت داشته و تعیین کننده سطح استاندارد بودن یک متن باشند.