کشتیرانی و تهدیدهای محیط زیست دریایی جنوبگان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: حضور روزافزون کشتی ها و حوادث کشتیرانی، مهم ترین منشأ تهدیدها و آلودگی های زیست بوم دریایی جنوبگان به شمار می آید. این نوشتار، در پی ارزیابی کارآمدی، بازدارندگی و جامعیت حقوق محیط زیست دریایی جنوبگان ناظر بر کشتی ها است.
روش: این پژوهش، با استفاده از روش کیفی روندپژوهی انجام شده است. روندها زنجیره مستمری از رویدادها به ویژه رویدادهای جریان سازی هستند که وضعیت کنونی را مشخص کرده و از موقعیت های محتمل آینده خبر می دهند. منابع مورد استفاده این پژوهش بنا به ماهیت کیفی آن، از نوع اسنادی و کتابخانه ای است. داده های مورد نیاز از اسناد دست اول حقوقی، کتاب ها، مقاله های معتبر و تارنماهای مرتبط با موضوع گردآوری شده اند.
یافته ها: پژوهش نشان داد که تهدیدآفرینی زیست محیطی کشتی ها به ویژه با ظهور تهدیدهای نوپدید در سال های پیش رو به دلایلی چون تغییر اقلیم، گرم شدن زمین و ذوب شدن تدریجی یخ های قطبی از یک سو و افزایش رقابت های ژئواسترتژیکی قدرت های بزرگ در جنوبگان از سوی دیگر، افزایش یابد. از این رو، به منظور حفاظت پایدار از محیط زیست دریایی جنوبگان، باید کشتیرانی سبز و استفاده از کشتی های سازگار با محیط زیست در دستور نهادهای مرتبط قرار گیرد.
نتایج: نظام حقوقی چندسطحی و سخت گیرانه محیط زیست دریایی جنوبگان، با داشتن شرایط سازواری و هم تکمیلی با حقوق بین الملل زیست محیطی از کارآمدی و بازدارندگی مطلوب و مناسبی در حفاظت از زیست بوم دریایی جنوبگان برخوردار است، اما به دلیل مسلم پنداشتن ممنوعیت فعالیت های نظامی در این منطقه، حداقل تا زمان بازنگری پیمان جنوبگان در سال 2048 و در نتیجه مسکوت گذاشتن رابطه کشتی های جنگی و محیط زیست دریایی جنوبگان به لحاظ جامعیت، ناکافی به نظر می رسد.