قضاوت عادلانه

یکی از ملاک هایی که می توان با آن عادلانه بودن یا نبودن قضاوت را سنجید، شرایط عینی حاکم بر محاکمه است. بر این اساس، ترافع باید به گونه ای صورت گیرد که احتمال جانبداری دادرس از یکی از طرفین را به حداقل برساند. از لوازم این امر می توان به لزوم تساوی طرفین در جایگاه و توجه دادرس به آنان اشاره کرد. با وجود آنکه این ویژگی دادرسی، جایگاه پُررنگی در نصوص دینی و به تبع آن ادبیات فقهی ناظر بر مباحث دادرسی به خود اختصاص داده است؛ ولی تشکیک در اصل وجوب این امر و نیز تصریح به امکان تبعیض در صورت تفاوت طرفین در دین، بر آن سایه انداخته است. این مقاله با بررسی برخی نصوص دینی و کلمات فقیهان، درصدد اثبات لزوم رعایت تساوی در دادرسی میان طرفین دادرسی از دیدگاه شارع مقدس، صرف نظر از هرگونه عنوان و اعتبار است.

در سال های اخیر رویکرد جدید در تحقیقات عدال سازمانی به بررسی پایبندی مدیران به عدالت در سازمان توجه دارد. این پژوهش به صورت کمّی انجام گرفته است. روش پژوهش از جنبه هدف آن، توصیفی و از نظر هدفمندی مطالعه بنیادی است. در مقاله حاضر، ارائه الگوی پایبندی مدیران به عدالت سازمانی (با رویکرد فردی و موقعیتی) در سازمان های دولتی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز برای این پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای از 356 مدیر سازمان های دولتی استان فارس و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری  شده است. به منظور تحلیل داده ها در این پژوهش، از روش معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس  استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که پنج عامل فردی :(آگاهی به عدالت، قضاوت عادلانه، انگیزه عدالت، خودکارآمدی عدالت و  شخصیت عدالت) و سه عامل موقعیتی (سازمانی، مدیریتی و ویژگی های زیردستان) در پایبندی مدیران به عدالت سازمانی شناسائی شدند. همچنین، نتایج مطالعه نشان داد که عوامل فردی ازاهمیت بیشتری نسبت به عوامل موقعیتی برخورداراست. در بین عوامل فردی، عامل انگیزشی عدالت وآگاهی به عدالت و در بین عوامل موقعیتی عامل سازمانی، مهم ترین عوامل پایبندی مدیران به عدالت سازمانی می باشد.