پیام فرست

در این پژوهش الگوی ارتباطی حضرت نوح(ع) در قرآن کریم بر اساس مدل هایدر مورد بررسی قرار گرفته است. مدل مذکور شامل عناصر سه گانه پیام فرست، پیام و مخاطب می باشد که بر اساس آن پیام فرست به دنبال تغییر نگرش در مخاطب است. با مطالعه سیره ارتباطی این پیامبر الهی در قرآن کریم می توان اینگونه بیان کرد که "پیام فرست" باید دارای ویژگی های نظیر اعتبار منبع، استدلال محوری، توکل به خداوند و ... باشد و "پیام" نیز به عنوان عنصر دیگر فراگرد ارتباطات باید ویژگی هایی مانند محتوای توحیدی و نیز ارائه به شکل دلسوزانه و مستمر را دارا باشد و "مخاطبان" نیز اگر دارای انتظارات ناصحیح و درخواست های غلط و به دنبال ایجاد تعارض، لجاجت و ... باشند مأموریت ارتباطی منجر به شکست شده و تغییر نگرش در اکثریت مخاطبان ایجاد نخواهد شد.

پژوهش پیش رو به بررسی نظام هنجار ی برنامه های گفت وگومحور در رسانه های نوین از دیدگاه قرآن می پردازد. رسانه های جدید دارای قالب های متنوع برنامه ای و ویژگی های متمایزی همچون «تعاملی»، «دیجیتالیزه»، «چندرسانه ای»، «برخط» و «مجازی» بودن است. در این رسانه ها، به دلیل کم رنگ بودن دروازه بانی خبر و پیام، مخاطبان در دریافت و انتقال مفاهیم فعال هستند، به طوری که در برنامه گفت و گو محور، اضلاع سه گانه (مجری، کارشناس، مخاطب) به صورت مساوی و مستقیم درگیر برنامه هستند. بنابراین قالب کامل گفت وگو خود را، به بهترین وجه ممکن در رسانه های نوین به نمایش می گذارد. یکی از رایج ترین قالب های برنامه ای در رسانه های نوین، قالب گفت وگومحور است. به کارگیری این فرمت در رسانه های نوین، با بهره گیری از کلام الهی، می تواند مخاطبان بسیاری را جذب کند، و تاثیر زیادی در تعمیق ارزش های دینی و هنجارهای مذهبی بگذارد. در این تحقیق به دنبال آن هستیم تا با استفاده از آیات الهی، هنجارهای حاکم بر برنامه های گفت وگومحور را در رسانه های نوین بر مبنای دو عنصر«پیام» و «پیام فرست»، به روش تحلیل مضمون شناسایی و بررسی کنیم. درابتدا به سراغ واژه هایی باب مفاعله که دلالت بر اشتراک و تعامل دارد ، نظیر «محاوره»، «مجادله»، «مخاطبه»، «مکالمه» و... می رویم تا به هنجارهای مرتبط با گفت وگو، اشاره شده باشد. از این رو، برخی از هنجارهای پیام فرست، مثل «گفت وگوی با تاکید برمشترکات»، «احترام به ادیان آسمانی»، «احترام به مخاطب»، «عدم ورود به حریم خصوصی»... و نیز هنجارهای پیام، با محتوای «توحید محور»، «عدالت محور»، «عبرت آموز»، «سخن با اکرام و احترام»، «اجتناب از سخن بدون علم»... را مورد مداقه قرار می دهیم، تا از این رهگذر سطح فعالیت رسانه های نوین فرهنگ ساز به رسانه تراز اسلام، برای نهادینه کردن ارزش ها و هنجارهای دینی در قالب برنامه گفت وگومحور مورد بررسی و وارسی قرار گیرند.