شرم بیرونی

هدف این مقاله شناخت رابطه دین داری با تجربه احساس شرم و حیای شهروندان است، دین داری با چهار شاخص «اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی» به عنوان متغیر مستقل پژوهش و تجربه احساس شرم با شاخص های، حس شرم و حیای فردی شامل «بازدارندگی، حیای درونی و شرم بیرونی» و حس شرم و حیای اجتماعی شامل «ترسِ از دست دادنِ اعتبار اجتماعی» متغیر وابسته تحقیق می باشند؛ و پاسخ به این سؤال است که: آیا دین داری شهروندان بر تجربه احساس شرم و حیای آن ها تأثیر دارد؟ اگر اثر و رابطه ای وجود دارد تبیین اجتماعی و جامعه شناختی آن چگونه خواهد بود؟ جامعه آماری پژوهش حاضر، شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان است و نمونه آماری آن، تعداد 388 نفر، معین شد و با استفاده از نظریات جامعه شناسان و دیگر نظریه پردازان اقدام به طراحی و تدوین پرسشنامه و توزیع و جمع آوری آن بین افراد نمونه آماری گردید، برای تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار spss و جهت بررسی تأثیرپذیری متغیر تجربه حس شرم و حیا از دین داری، از رابطه همبستگی استفاده شد، نتایج تحقیق نشان می دهد بین دین داری و هم چنین هر یک از ابعاد چهارگانه آن با میزان حس شرم و حیای شهروندان رابطه معناداری وجود دارد. لذا پیشنهادِ اقدام، برای تقویت دین داری و مؤلفه های آن، جهت ارتقای اخلاق اجتماعی می گردد.  

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تجربه شرم بیرونی و درونی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شمال شهر تهران در زمستان سال 1402 بود. در مرحله اول تعداد 45 نفر با نمره 19 و بالاتر در مقیاس اختلال اضطراب اجتماعی انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در 2 گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. سپس افراد گروه های آزمایش تحت درمان هیجان مدار و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از سیاهه اضطراب اجتماعی (SPIN) کانر و همکاران (2000)، مقیاس شرم بیرونی (OAS) گاس و همکاران (1994) و مقیاس شرم درونی (ISS) کوک (1988) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 28 با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور تاثیر معناداری بر کاهش شرم بیرونی و شرم درونی داشته اند (0/05>P). نتایج آزمون تعقیبی بن فرونی نشان داد که درمان هیجان مدار تاثیر بیشتری دارد (0/05>P). می توان نتیجه گیری کرد که علاوه بر اثربخش بودن هر دو درمان، تقدم استفاده در درمان مشکلات افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی با درمان هیجان مدار است.