آموزش باز و از دور

چکیده: هدف تحقیق حاضر بررسی مبانی نظری، فلسفی، روان¬شناختی و اجتماعی آموزش باز و از دور است. تحقیق از نوع توصیفی و به روش بررسی اسنادی، کتابخانه¬ای و دیجیتالی در حوزه و مبانی آموزش از دور انجام و نمونه آماری آن به روش هدفمند از بین منابع موجود و در دسترس انتخاب شده است. برای جمع¬آوری اطلاعات از فیش استفاده گردیده و داده¬ها با استفاده از روش تفسیری تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته-اند. یافته¬های تحقیق نشان داد که مبانی آموزش از دور شامل: مبانی علمی با ابعاد (تعاریف، دیدگاه¬ها و ویژگی-های عناصر چهارگانه آموزش از دور)، مبانی فلسفی با توجه به فلسفه تربیتی ساخت¬گرایی با ابعاد (هستی-شناسی، معرفت¬شناسی و ارزش¬شناسی)، مبانی اجتماعی با ابعاد (جامعه¬پذیری، هنجار، نقش، تعامل، ارتباط، گفتگو و تشکیل گروه) و مبانی روان¬شناختی با ابعاد (انگیزه، توجه و هشیاری، تمرکز و ادراک، پردازش اطلاعات، تفکر انتقادی و حل مسئله) کارکردهای مشخصی در عناصر چهارگانه یادگیرنده از دور، سازمان یاددهنده از دور، محتوی آموزش از دور و در نهایت محیط یادگیری و آموزش از دور دارند.

هدف از انجام این تحقیق، ارائه الگویی برای ساختار سازمانی دانشگاه های باز و از دور با تأکید بر دانشگاه پیام نور است. جامعه آماری این تحقیق را همه کارکنان دانشگاه پیام نور در سه استان تهران، کردستان و کرمانشاه تشکیل می دهند که چهارصد نفر از آنان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از پرسش نامه ساختار سازمانی رابینز برای ابعاد ساختاری و برای ابعاد محتوایی از پرسش نامه های فرهنگ سازمانی کامرون و کانن، محیط سازمانی ویلیام، فناوری سازمانی دفت و استراتژی سازمانی فرهادی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که دانشگاه پیام نور در ارتباط با ابعاد ساختاری دارای رسمیت، پیچیدگی و تمرکز بالا و در خصوص ابعاد محتوایی دارای محیطی تاحدی غیر قابل پیش بین، فرهنگی تاحدودی قوی، استراتژی موفق و فناوری پیچیده است. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که فرهنگ، محیط، فناوری و استراتژی پیش بینی کننده های خوبی برای رسمیت، پیچیدگی و تمرکز هستند.\nدر نتیجه با توجه به محیط تاحدی غیر قابل پیش بین، فرهنگی تاحدودی قوی وفناوری پیچیده، مدیران باید به کاهش (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) پرداخته و ساختار پیوندی که الگویی هم با ثبات و کارا و هم نرم و منعطف است را در دانشگاه پیام نور طراحی و اجرا کنند.

مقدمه: توجه به بهره وری در دانشگاه ها و متغیرهای موجود در این فرآیند می تواند در بالا بردن بهروری مدیران دانشگاه ها مؤثر باشد. بنابر این هدف از اجرای این پژوهش تعیین چالشهای بهره وری مدیران دانشگاههای باز و از دور و ارائه مدل و راهبردهای اصلاحی در دانشگاه های باز و دور می باشد. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران دانشگاههای باز و از دور تهران در سال 1396 بود. تعداد نمونه 246 نفر و روش نمونه گیری در دسترس بود و با استفاده از lisrel ، SPSS داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: عواملی چون پایین بودن سطح کیفی انجام امور، ناکارآمد بودن ساختار سازمانی، ضعف نظام های مدیریتی، فقدان شایسته سالاری در مدیریت، فقدان اعتماد میان مدیران و کارکنان، کمبود آموزش های مناسب و به روز در زمینه بهره وری، نداشتن چشم انداز دوربرد در مدیریت، روشن نبودن مأموریت های سازمان، کمبود اخلاقیات کاری در کارکنان، کمرنگ شدن نظام مشارکت کارکنان در درون سازمان، از عوامل چالش در بهره وری مدیران می باشد. نتیجه گیری: این مدل می تواند راهگشای افزایش بهره وری مدیران دانشگاههای باز و از دور را فراهم بیاورد باید سطح کیفی انجام امور، ناکارآمد بودن ساختار سازمانی، ضعف نظام های مدیریتی، فقدان شایسته سالاری در مدیریت را در دانشگاههای باز و از دور اصلاح و عملیاتی نمود. از نتایج این پژوهش می توان در وزارتین بهداشت و علوم، دانشگاه آزاد، دانشگاه های باز و از دور استفاده نمود.