ماتریالیسم علمی

این مقاله به زمینه های اجتماعی شکل گیری ماتریالیسم علمی در بستر تاریخی فرهنگی کشورهای غربی می پردازد. در ابتدا از تعریف ماتریالیسم و علم شروع نموده سپس درصدد پاسخگویی به این سؤالات می باشیم که علم چگونه تولید می شود؟ این شناخت از علم چگونه شکل می گیرد؟ و اینکه علوم سکولار در غرب چگونه شکل گرفته است؟ اهمیت این مطالعه می خواهد به این مسئله بپردازد است که علم در زمینه ی فرهنگ جوامع شکل گرفته و رشد پیدا می کند. و این علوم حاصل شناخت افراد آن جامعه و این که علم شناخت سیستماتیک افراد هر جامعه است. لذا باید بررسی نمود که شناخت چگونه حاصل می گردد؟ در این مقاله هدف بیان زمینه های شکل گیری علم در جوامع غربی براساس فرهنگ آن ها می باشد.

جدایی علم و دین در قرون وسطا و ابتدای رنسانس مطرح نبود، چرا که در آن اعصار بسیاری از دانشمندان علوم طبیعی، همزمان متکلمان و عالمان دینی جوامع خود نیز بودند. با ظهور علوم تجربی در قرن هفدهم، کم کم احساس استغنای از دین در دانشمندان علوم به وجود آمد و منجر به پیدایش خداباوری فارغ از وحی و سپس جریان روشنگری فرانسوی و در نهایت ماتریالیسم علمی شد. در قرن های هجدهم و نوزدهم به نظر رسید که علوم به پایان راه خود رسیده اند و به زودی جای دین را خواهند گرفت. چنین برداشتی تا نیمه اول قرن بیستم نیز ادامه داشت. در این بین فیلسوفان، متکلمان و حتی دانشمندان بر آن شدند تا با ارائه راه حل هایی، مشکل تعارض علم و دین را حل کنند. این نوشتار پس از مرور جریان های عمده فکری مرتبط با موضوع، راه حل های ارائه شده برای رفع تعارض علم و دین را نقد و بررسی می کند.