بی طرفی حسابرس

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر رهبری تحول گرای صاحبکار بر بی طرفی حسابرس و مطالعه اثر تعدیل کنندگی هویت حرفه ای حسابرس بر این رابطه می باشد. نمونه آماری این پژوهش شامل 390 نفر از حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی بخش خصوصی در سال 1398 است که با روش نمونه گیری تصادفی اتخاب شدند. روش پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی بوده و ابزار مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه استاندارد می باشد. برای تحلیل داده ها نیز، از نرم افزار PLS و از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که رهبری تحول گرای صاحبکار بر بی طرفی حسابرس تاثیر منفی معناداری دارد. علاوه براین، هویت حرفه ای حسابرس تاثیر  منفی رهبری تحول گرا صاحبکار بر بی طرفی حسابرس را تضعیف می کند.

در پژوهش حاضر اثر فرهنگ اخلاقی و هویت حرفه ای بر تقویت بی طرفی حسابداران رسمی در ایران مورد برریسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل حسابداران رسمی شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1398 است. روش نمونه گیری در دسترس و حجم نمونه نهایی 317 حسابدار رسمی می باشد. برای گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه فرهنگ اخلاقی تروینو و همکاران (1998)، بی طرفی حسابرس از پرسشنامه بامبر و لایر (2007) و هویت حرفه ای از پرسشنامه میل و آشفورث (1992) استفاده گردید که روایی آن توسط صاحبنظران حرفه و پایایی آنها نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار آماری PLS و نیز SPSS استفاده شد. نتایج بررسی نشان می دهد که فرهنگ اخلاقی بر تقویت بی طرفی حسابداران رسمی تاثیر مثبت دارد. همچنین مؤلفه های فرهنگ اخلاقی شامل تمکین از مافوق و قدرت ارتباط منفی با بی طرفی حسابرس و مولفه هنجارهای اخلاقی حاکم بر موسسه و برخورد با اقدامات غیر اخلاقی ارتباط مثبت با بی طرفی حسابرسان دارد. همچنین نتایج ما نشان می دهد اهمیت صاحبکار و شناخت حسابرس از صاحبکار بر بی طرفی حسابرس تاثیر منفی و هویت حرفه ای اثر مثبت بر بی طرفی حسابرسان دارد. نتایج آزمون های اضافی نیز نشان داد که هویت حرفه ای یک نقش میانجی بر ارتباط فرهنگ اخلاقی و بی طرفی حسابرسان ایفا می کند.

نیاز به شناخت یک عنصر مهم در تصمیم گیری و قضاوت افراد است که توسط پژوهش های حسابداری رفتاری نادیده گرفته شده است. هم چنین نیاز به شناخت به عنوان توانایی تکامل اخلاقی بر رفتار اخلاقی نیز تأثیر می گذارد. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی ارتباط بین نیاز به شناخت، رفتار(ظرفیت) اخلاقی و بی طرفی حسابرس است. نمونه آماری پژوهش، شامل 222 نفر از حسابرسان شاعل در سازمان حسابرسی و موسسات خصوصی حسابرسی در سال 1397 است. ابزار سنجش متغیرهای پژوهش، پرسش نامه می باشد و داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری به کمک نرم-افزار لیزرل مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که نیاز به شناخت و ظرفیت اخلاقی بر بی طرفی حسابرسان تأثیر مثبت و معناداری دارند و هم چنین ظرفیت اخلاقی نقش واسطه میان نیاز به شناخت و بی طرفی حسابرس را نیز بازی می کند.

مقاله حاضر در ابتدا به بررسی رابطه خودکارآمدی مذاکرات حسابرس با صاحبکار بر بی طرفی حسابرس می پردازد و سپس، نقش تعدیل کننده هویت حرفه ای حسابرس در رابطه خودکارآمدی مذاکرات حسابرس با صاحبکار و بی طرفی حسابرس را مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری تحقیق، حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی شهر یزد طی دوره زمانی سال های 99-1398 بوده که برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران در حالت جامعه آماری با تعداد نامحدود و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. بعد از تأیید پایایی و روایی پرسشنامه، داده ها با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار PLS تجزیه وتحلیل شده است. نتایج حاصل از 210 پرسشنامه تکمیلی نشان داد که تأثیر خودکارآمدی مذاکرات بر بی طرفی حسابرس مثبت و معنی دار است و نقش تعدیل گر هویت حرفه ای در رابطه خودکارآمدی مذاکرات با بی طرفی حسابرس مورد تأیید قرار گرفت. ضریب متغیر تعدیل گر مثبت است و دلالت بر این دارد که رابطه خودکارآمدی مذاکرات با بی طرفی حسابرس با حضور هویت حرفه ای تقویت می شود. توجه به خودکارآمدی حسابرس به منزله یک برنامه توسعه محور در حرفه حسابرسی و همینطور توجه به عوامل فردی و سازمانی مؤثر بر هویت حرفه ای حسابرس، ازجمله مواردی است که می تواند با توجه به یافته های پژوهش مدنظر قرارگیرد .The Effect of Auditor's Professional Identity on the Relationship between the Self-efficacy of Auditor-client Negotiations and Objectivity