نیازهای اساسی روانشناختی

هدف این پژوهش، تعیین نقش سبک های دلبستگی و بیگانگی از والدین در تبیین نشاط ذهنی دانش آموزان دختر با میانجیگری نیازهای اساسی روانشناختی ابود. جامعه آماری این پژوهش توصیفی – همبستگی حدودا 3300 نفر و شامل همه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تبریز (1400-1401) بود که 250 نفر آنان به روش نمونه-گیری دردسترس انتخاب و به صورت آنلاین به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های نشاط ذهنی ریان و فردیک (1997)، سبک های دلبستگی هازن و شیور (1987)، بیگانگی از والدین گاردنر (2001) و نیازهای اساسی روانشناختی گاردیا، دسی و رایان (2000) پاسخ دادند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهایSPSS-16 و AMOS24 نشان داد که ضمن برازش خوب مدل پژوهشی (05/0 = RMSEA)، سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا اثرمستقیم و به واسطه نیاز روانشناختی ارتباط اثرغیرمستقیم بر نشاط ذهنی داشتند (05/0< P). بیگانگی از والدین فقط اثرمستیقیم بر نشاط ذهنی داشت (01/0< P). بین سبک ایمن و نیازهای اساسی روانشناختی (ارتباط، شایستگی و خودمختاری) با نشاط ذهنی دانش آموزان دختر رابطه مثبت بدست آمد؛ این رابطه بین سبک های اجتنابی و دوسوگرا و بیگانگی از والدین با نشاط ذهنی منفی بود (01/0< P). با در نظر گرفتن یافته های پژوهشی، سیاستگذاری های کلان مناسب و برگزاری کارگاه های آموزشی برای گروه های هدف در راستای تقویت سبک های دلبستگی ایمن، کاهش بیگانگی از والدین و تامین نیازهای روانشناختی در ارتقای نشاط ذهنی دختران نوجوان اهمیت دارد.

هدف: این پژوهش با هدف مدل اهمال کاری تحصیلی بر اساس جو مدرسه، حمایت اجتماعی و انسجام روانی: نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی انجام شد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطّلاعات، توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر متوسطه دوم ناحیه یک شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 که بصورت نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. معیارهای ورود به مطالعه شامل رضایت آگاهانه، قرار داشتن در متوسطه دوم و داشتن سلامت روانی بر اساس پرونده سلامت و معیارهای خروج از مطالعه شامل عدم امضای رضایت نامه شرکت در پژوهش، عدم همکاری و تکمیل پرسشنامه ها به صورت ناقص بود. ابزار تحقیق پرسشنامه های پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی، پرسشنامه تنظیم هیجان، پرسشنامه انسجام روانی، مقیاس حمایت اجتماعی و مقیاس جو مدرسه بودند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS.v24 و AMOS.v23 انجام شد. سطح معناداری در این مطالعه نیز 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که جو مدرسه بر اهمال کاری تحصیلی به طور مستقیم و غیر مستقیم اثر می گذارد و مدل پیشنهادی از برازش خوبی برخوردار است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که بهبود نیازهای اساسی روان شناختی در دانش آموزان باعث کاهش اهمال کاری تحصیلی آن ها می شود. از سوی دیگر بهبود و افزایش جو مدرسه در دانش آموزان باعث کاهش اثرات مخرب و منفی اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان می گردد. هم چنین بهبود همزمان نیازهای اساسی روان شناختی و متغیرجو مدرسه باعث کاهش اثرات زبان بار اهمال کاری تحصیلی می شود. همینطور مدل ساختاری پژوهش حاضر در تبیین و پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان کارآمد بوده است.