کارآفرینی رسانه ای

هدف: شرکت های رسانه ای خارجی، بخش اعظمی از بازار داخلی پیام رسان های اجتماعی در کشور را تصاحب کرده اند و حتی با وجود فیلترشدن تلگرام، به عنوان اصلی ترین بازیگر این حوزه، شرکت های داخلی هنوز نتوانسته اند حجم شایان توجهی از این بازار را به دست بیاورند. هدف مقاله حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر ورود شرکت های رسانه ای داخلی به بازار پیام رسان های اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون اجرا شده است. برای جمع آوری داده ها با 11 نفر از خبرگان حوزه های مختلف و مدیران پیام رسان های داخلی، مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. شیوه نمونه گیری هدفمند بود و برای تعیین حجم نمونه، از قاعده اشباع نظری پیروی شد. در مرحله تجزیه وتحلیل داده ها نیز از روش تحلیل کیفی و تکنیک کدگذاری کیفی بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که «سختی انتقال و چسبندگی تکنولوژیک»، «کیفیت نامناسب پیام رسان های داخلی»، «سختی تأمین نیروی انسانی توانمند»، «مشکلات زیرساخت فنی»، «روش اشتباه فیلترینگ»، «نگاه سیاسی و رقابت مخرب داخلی»، «نداشتن مزیت نسبی و مدل توسعه ای مناسب»، «رقبای جهانی قدرتمند»، «نبود قانون مرجع حوزه پیام رسان ها» و در نهایت «مشکلات شهرت رسانه ای»، عوامل بسیار مهم ورود شرکت های رسانه ای ایرانی به بازار پیام رسان های اجتماعی هستند. نتیجه گیری: در وضعیت موجود زیست بوم پیام رسان های داخلی، تقویت نگاه سیاسی سبب شده است تا نهادهای مختلف، به داشتن پیام رسان با متولی گری خود علاقه مند باشند که همین مسئله سبب ورود بیشتر رقبای جدید به زیست بوم شده است؛ اما این نهادها موفق نشده اند که مدل کسب وکار مناسبی با تکیه بر زنجیره ارزش پیام رسان ها طراحی کنند.

با توجه به ویژگی های پویای صنعت رسانه و بازار محصولات رسانه ای، تحولات بیرونی و درونی این صنعت بسیار بالا هستند و سازگاری با این تغییرات از جمله نیازهای مدیریت است. نوسازی استراتژیک کارآفرینانه عاملی است که به موفقیت بلندمدت سازمان و چگونگی بهره برداری از فرصت های محیطی کمک خواهد کرد.پژوهش حاضر از لحاظ هدف توسعه ای-کاربردی و از لحاظ روش دارای رویکردی آمیخته اکتشافی است که باهدف طراحی مدل مفهومی نوسازی استراتژیک کارآفرینانه در سازمان های رسانه ای انجام شده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی 17 نفر از مدیران ارشد سازمان های رسانه ای و متخصصان دانشگاهی هستند که سابقه فعالیت در حوزه رسانه را دارا بوده اند و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی پژوهش را نیز مدیران، کارشناسان، خبرگان و فعالان سازمان های رسانه ای تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه نامعین تعداد 384 نفر از آن ها به عنوان نمونه آماری از طریق روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی روش تحلیل محتوا و برای داده های کمی از روش تحلیل عاملی به کمک نرم افزارهای معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد تمامی ابعاد و مولفه های نوسازی استراتژیک کارآفرینانه در سازمان های رسانه ای مورد تأیید واقع شدند و عوامل موثر بر نوسازی استراتژیک کارآفرینانه به ترتیب چابکی استراتژیک، ایجاد قابلیت های سازمانی، کشف و بهره برداری از فرصت های محیطی، هم آفرینی ارزش و بازطراحی در مدل کسب وکار می باشد.

ظهور فناوری های نوین ارتباطی سبب شد صنعت رسانه از چیرگی شرکت های بزرگ که توانایی های مالی بالا و دسترسی به امکانات گران قیمت را داشتند خارج شود و فعالیت شرکت های کوچک و کارآفرین با استفاده از این فناوری های جدید و ارزان امکان پذیر شود. در کشور ما نیز فعالیت های کارآفرینی در عرصه رسانه های دیجیتال با استقبال روبه رو شد، اما به رغم تلاش های متعدد، آمار موفقیت کارآفرینان ایرانی چندان چشمگیر نبوده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوبی برای تجاری سازی نوآوری های این کارآفرینان، با رویکرد پژوهش کیفی و استفاده از مطالعه چند موردی و انجام تحلیل تِم اجرا شد. سوال این پژوهش این بود که چارچوب مورد نظر در بیان مسئله چه ویژگی هایی باید داشته باشد. جامعه پژوهش کارآفرینان رسانه ای در سطح کشور بوده اند که در تعریف بیان شده در پژوهش می گنجیدند. نمونه گیری نظری منجر به نمونه ای از پانزده کارآفرین شد که در پنج طبقه محصول فعالیت می کردند. مصاحبه نیز به عنوان ابزار جمع آوری داده استفاده شد. کدگذاری های باز، محوری و گزینشی به عمل آمد و دسته های مفهومی و مقوله ها از مصاحبه ها استخراج شدند. در نتیجه چارچوبی پنج عاملی شامل عوامل مربوط به منابع، شرکت، محصول و استراتژی به عنوان عوامل تحت کنترل کارآفرین و عوامل مربوط به زیرساخت به عنوان عامل غیرقابل کنترل، همراه با مقوله های مربوطه استخراج شد که بنیانی برای مطالعات آتی در زمینه تجاری سازی نوآوری های کارآفرینان رسانه ای فراهم می کند.

آسیب شناسی فرایندی است نظام مند از جمع آوری داده ها به منظور تعامل اثربخش و سودمند در راستای حل مشکلات ، چالش ها ، فشارها و محدودیت های محیطی است .با مقایسه و ارزیابی وضعیت موجود و مطلوب کارآفرینی رسانه ای میتوان به نقاط قوت و ضعف این نظام پی برد وپیشنهاداتی در جهت بهبود آنها ارائه کرد. تحقیق حاضر شامل خبرگان حوزه کارآفرینی ، رسانه و آموزشهای مهارتی می باشد. روایی محتوایی آن توسط هفت تن از خبرگان رسانه تایید و جهت تعیین پایایی از ضریب پایایی آلفای کرونباخ (۹۳۱/۰) استفاده شده است. مطابق با الگوهای ساخت ابزار در علوم مدیریت جهت مراحل شاخص سازی و انجام روایی محتوا از تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین ساختار عاملی اولیه انجام گرفته است. در تجزیه و تحلیل داده ها، از t تک نمونه ای برای وجود متغیر های کارآفرینی رسانه ای در وضعیت مناسب و از T مستقل برای تعیین شکاف بین وضع موجود و مطلوب در نظام کارآفرینی استفاده و موارد ذیل حاصل شده است : – توجه به عوامل دروندادی، فرآیندی، بروندادی و محیطی کمتر از میزان مطلوب بوده است. – کمترین توجه به ترتیب عوامل محیطی و فرآیندی، در مقابل به عوامل دروندادی بیشترین توجه شده است. – بیشترین شکاف بین وضع موجود و مطلوب (آسیب)، به ترتیب بین مولفه های مربوط به عوامل محیطی، عوامل دروندادی، عوامل فرآیندی و عوامل بروندادی می باشد.