رسالت حرفه ای

رسالت حرفه ای به عنوان یک جهت گیری فعالانه و دیدگاهی متعالی نسبت به شغل، مفهومی است که به تازگی وارد ادبیات حوزه مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی شده است. این جهت گیری مصادیق رفتاری و ادراکی ویژه ای برای شغل در پی دارد. در پژوهش حاضر تأثیرپذیری مفهوم بازآفرینی شغل به عنوان یکی از این مصادیق موردبررسی قرار گرفته است. به علاوه در این رابطه نقش تعدیلگر اشتیاق شغلی نیز آزمون شد. نمونه آماری تحقیق از میان اعضای هیئت علمی پنج دانشگاه برتر ایران در سال ۱۳۹۸ انتخاب شدند و از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار PLS برای آزمون فرضیات تحقیق استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد رسالت حرفه ای بر ابعاد سه گانه بازآفرینی شغل اثر معناداری دارد. به علاوه، نقش تعدیلگر اشتیاق شغلی در رابطه میان رسالت حرفه ای با بازآفرینی رابطه ای و شناختی تأیید شد؛ اما این متغیر تعدیلگرمعناداری برای رابطه میان رسالت حرفه ای و بازآفرینی وظیفه ای نبود. درنهایت پیشنهادهای پژوهشی و کاربردی تحقیق برای سازمان های دانشی مانند دانشگاه ها و پژوهشگاه ها که بخش عمده کارکنانشان را کارکنان دانشی تشکیل می دهند ارائه شد.

هدف : رسالت حرفه ای مفهومی است که در یک دهه اخیر توجه پژوهشگران حوزه های مختلف تخصصی را به خود معطوف کرده است. به رغم این موضوع، تنوع و تکثر تعاریف ارائه شده و صورتبندی های مختلف این پدیده سبب شده اجماع چندانی در مورد ماهیت و ابعاد تشکیل دهنده آن وجود نداشته باشد. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف فهم ساختار اساسی پدیده رسالت حرفه ای، از منظر کارکنان شاغل در یکی از سازمان های مردم نهاد انجام شد تا به درک عمیق تر این مفهوم کمک کند. روش : از آنجا که هدف، یافتن ساختار اساسی پدیده رسالت حرفه ای، و نه شرح تجربه انفرادی افراد بود، پژوهش با رویکرد کیفیِ پدیدارشناسی توصیفی و با روش چهار مرحله ای گئورگی طرح ریزی و انجام شد. برای گردآوری داده ها، مصاحبه های روایتی با هشت نفر از کارکنان موسسه محک به عنوان یک موسسه مردم نهاد شناخته شده در کشور انجام شد. برای تأیید قابلیت اعتمادِ تحلیل ها از دو روش بازآوایی و بازتاب پذیری که ازجمله روش های ارزیابی پژوهش های پدیدار شناختی هستند، استفاده شد. یافته ها : پس از تعیین واحدهای معنا و تبدیلات حاصل از ترکیب، ادغام و انتزاع آن ها، رسالت حرفه ای به مثابه نوعی فراخواندن متعالی و گرانیگاه ساحات زندگی تعریف شد. به علاوه، اجزای کلیدیِ معنای پدیده و روابط میان آن ها نشان داد، این مفهوم سرشتی دوگانه دارد؛ سویه مثبت که ابعاد انگیزه بخش درونزا و سویه منفی که ابعاد آزارنده برونزا هستند. درنهایت، اجزای کلیدی ساختار اساسی پدیده رسالت حرفه ای بر اساس توصیف هر جزء تحلیل شدند.

به طور کلی دانشگاه ها و به ویژه دانشگاه محقق اردبیلی برای اینکه بتوانند کارکنانی سرزنده و شاداب داشته باشند، باید به نقش رهبری حکمت محور در رسالت حرفه ای بپردازند همین امر منجر می شود که به رسالت اصلی خود که همان ارتقاء و توسعه دانش روز در سطح جامعه می باشد، دست نیابند. هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر رهبری حکمت محور بر رسالت حرفه ای با نقش میانجی سرزندگی سازمانی و کنشگری استراتژیک در بین کارکنان و اساتید دانشگاه محقق اردبیلی می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان و اساتید دانشگاه محقق اردبیلی به تعداد 630  نفر بوده که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 239 نفر به شیوه تصادفی در دسترس انتخاب شدند. در قسمت تحلیل داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS22، Smart PLS به بررسی تاثییر متغیرهای پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری پرداخته شد. نتایج نشان داد که رهبری حکمت محور بر رسالت حرفه ای تاثیرگذار بوده است. در این میان شاخص رهبری حکمت محور بر سرزندگی سازمانی، همچنین سرزندگی سازمانی بر رسالت حرفه ای، و از سوی دیگر کنشگری استراتژیک بر رسالت حرفه ای و در نهایت رهبری حکمت محور بر کنشگری استراتژیک اثرگذار بوده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای انطباق پذیری مسیر شغلی در رابطه ی بین رشد مسیر شغلی و رسالت حرفه ای با تعارض شغل- خانواده در بین معلّمان شهرستان فارسان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که در قالب الگویابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه ی آماری در این پژوهش تمامی معلّمان شهرستان فارسان در سال تحصیلی 1402-1401 که تعداد آن ها 1340 نفر بودند. بر اساس قاعده ی " کلاین" از این تعداد 250 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای برای نمونه گیری در معادلات ساختاری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس انطباق پذیری مسیر شغلی (CAAS)، پرسشنامه ی رسالت شغلی (CVQ)، پرسشنامه ی رشد مسیر شغلی (CDI-A-SF) و مقیاس تعارض کار- خانواده (WCFS) گردآوری و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل تعارض شغل-خانواده بر اساس رسالت حرفه ای و رشد مسیر شغلی با نقش واسطه ای انطباق پذیری مسیر شغلی برازش مطلوبی دارد. عوامل رشد مسیر شغلی رابطه ی مستقیمی با تعارض شغل-خانواده داشته است (01/3-= t ، 29/0-=β و 01/>p)؛ عوامل رسالت حرفه ای رابطه ی مستقیمی با تعارض شغل-خانواده داشته است (34/2-= t و 22/0-=β و 05/0>P) همچنین نتایج آزمون بوت استرپ نشان داد که رسالت حرفه ای و رشد مسیر شغلی با نقش واسطه ای انطباق پذیری مسیر شغلی رابطه ی غیر مستقیمی با تعارض شغل- خانواده دارند (05/>P). در این راستا ایجاد زمینه برای رشد مسیر شغلی و افزایش رسالت حرفه ای در کنار افزایش انطباق پذیری مسیر شغلی در معلّمان مدارس زمینه را برای کاهش تعارضات شغل- خانواده فراهم می کند.