پایانه های مسافربری

یکی از مباحث مهم در برنامه ریزی شهری، تعیین مکان مناسب برای استقرار کاربری های شهری است. انتخاب مکان مناسب برای یک فعالیت در سطح شهر، یکی از تصمیم های پایدار برای انجام یک طرح گسترده است که نیازمند پژوهش در مکان از دیدگاه های مختلف می باشد. بنابراین در این پژوهش سعی شده تا با تلفیق سیستم های اطلاعات جغرافیایی و سیستم های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)، مکان های مناسب جهت احداث پایانه های مسافربری در شهر بندر عباس شناسایی شوند. برای این کار ابتدا معیارهای مؤثر در مکان یابی پایانه مسافربری محدوده مورد مطالعه شناسایی شد؛ سه معیار اصلی شامل معیارهای شهری و محیطی با نُه زیر معیار، معیارهای مربوط به مسافر با سه زیر معیار و معیارهای مربوط به وسایل نقلیه با دو زیر معیار که این معیارها در محیط GIS آماده سازی و با استفاده از روش ANP و مقایسه زوجی به ترتیب وزن هر معیار و وزن کلاس های هر لایه محاسبه و در گام بعدی پس از حذف نواحی دارای محدودیت، کل محدوده مورد مطالعه برای هر یک از معیارهای انتخاب شده، پهنه بندی شد. با توجه به جدول نهایی مربوط به ANP؛ معیارهای شهری و محیطی با وزن 625/0 در رتبه اول، معیارهای مربوط به مسافر با وزن 283/0 در مرتبه دوم و معیارهای مربوط به وسایل نقلیه با وزن 136/0 در مرتبه سوم وزنی قرار گرفتند. در نهایت با تلفیق نقشه های پهنه بندی شده بر اساس وزن اکتسابی از روش ANP، نقشه نهایی در سه کلاس اولویت بندی گردید، که 677 هکتار از منطقه دارای اولویت اول و 873 هکتار اولویت دوم و 27689 هکتار اولویت سوم را دارا می باشد

حمل ونقل بخش مهمی از توسعه پایدار شهری محسوب می شود. پایانه های مسافربری بین شهری تهران در طول سال میلیون ها مسافر را جابه جا می کنند و از حین حیث سهم قابل توجهی در بخش حمل ونقل مدیریت شهری دارند. پایانه های شهر تهران علاوه بر فضای کالبدی خاصی که دارند فضای اجتماعی ویژه ای بر آن ها حاکم است که منجر به جذب و حتی بازتولید آسیب ها و ناپایداری های اجتماعی مختلف و متعددی شده است. این تحقیق در نظر دارد با رویکردی کیفی- اکتشافی و با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون مسائل، ناکارآمدی ها و ناپایداری های اجتماعی پایانه های شهر تهران را شناسایی و الگوپردازی نماید. شیوه نمونه گیری از نوع هدفمند می باشد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که پایانه های شهر تهران به دلیل ریسک فاکتورهایی چون ازدحام، ناپایداری عناصر و عوامل، گردش مالی زیاد، ورود و خروج شهری، خلأ قانونی در مدیریت و حتی مباحث اعتقادی به محلی برای آسیب های اجتماعی تبدیل شده است. از سوی دیگر به دلیل ضعف نظارت ها و فقدان مدیریت یکپارچه شهری موجب سرریز این آسیب ها و ناپایداری ها به محلات هم جوار و حتی درون اتوبوس شده است که درنهایت موجب بازتولید چرخه معیوب فضای ناپایدار و آسیب های اجتماعی پایانه ها شده است.