اختلال بیان نوشتاری

هدف از پژوهش حاضر ساخت آزمون اختلال نوشتاری برای دانش آموزان کلاس های سوم و چهارم و پنجم و ششم ابتدایی بود. بدین منظور آزمون اختلال بیان نوشتاری در دو مرحله مقدماتی و اصلی طراحی و اجرا گردید. نمونه شامل 2403 دانش آموز (1203 پسر و 1200 دختر) در کلاس های سوم و چهارم و پنجم و ششم و از چهار ناحیه شیراز به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. مشخصات روان سنجی آزمون برای پایایی از روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ استفاده گردید و برای بررسی روائی از تحلیل کلاسیک گویه ها استفاده شد. و روایی محتوایی نیز با توجه به دیدگاه صاحبنظران احراز شد. روایی ملاکی از همبستگی نمره آزمون با معدل دانش آموزان و روایی سازه از قدرت تمایزگذاری کلاسی استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که آزمون مورد نظر از پایایی مناسب و با ضریب 93% و روایی محتوای و سازه مناسبی برخوردار است و می تواند به عنوان ابزار مناسبی در زمینه اختلال بیان نوشتاری در کلاس های یاد شده مورد استفاده قرار گیرد.

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر آموزش آگاهی واج شناختی برحافظه فعال دیداری فضایی دانش آموزان دارای اختلال بیان نوشتاری در پایه سوم ابتدایی بود. طرح پژوهش از نوع شبه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. 30 نفر از دانش آموزان دارای اختلال بیان نوشتاری از پایه سوم ابتدایی به شیوه هدفمند، انتخاب و با استفاده از مقیاس هوش وکسلر کودکان (وکسلر، ۲۰۰۰)، آزمون بیان نوشتاری (فلاح چای، 1384)، و آزمون حافظه فعال دیداری فضایی (کورنولدی و ویشی، 2004)، ارزیابی و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی در 13 جلسه آموزشی آگاهی واج شناختی شرکت کردند، اما گروه گواه فقط برنامه متداول مدرسه را دریافت نمود. حافظه دیداری فضایی تمامی دانش آموزان پس از جلسه سیزدهم و دو ماه پس از آن، مجددا ارزیابی شد. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تقریبا 32 درصد از تغییرات در بهبود حافظه فعال دیداری فضایی شرکت کنندگان در گروه آزمایشی، ناشی از مداخله آموزشی آگاهی واج شناختی بوده است، حتی این بهبود پس از گذشت 2 ماه، پایدار بود. می توان نتیجه گرفت که آموزش آگاهی واجی سبب ارتقاء حافظه فعال دیداری فضایی دانش آموزان با اختلال بیان نوشتاری شده است و تأثیر آن پس از گذشت دو ماه پایدار بود. بنابراین، معرفی و اجرای این برنامه در تقویت حافظه فعال دیداری فضایی دانش آموزان با اختلال بیان نوشتاری، پیشنهادمی شود.