فرهنگ ریسک

فرهنگ ریسک، از موضوعات جدیدی است که پس از وقوع بحران های مالی وارد ادبیات مدیریت ریسک شده است. درحالیکه پژوهش های متعددی در خصوص مدل های کمّی مدیریت ریسک صورت گرفته، با وجود این، جنبه های رفتاری مدیریت ریسک، که در مفهوم فرهنگ ریسک تجلی می یابد، نیازمند تلاش های فکری، توسعه تئوری ها و انجام پژو هش های بیشتری است. هدفاصلیاینپژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در راستای دستیابی به مقیاسی برایشناساییوسنجش فرهنگ ریسک است. از سوی دیگر یک گام مهم و حیاتی در هر پژوهشی تصمیم گیری در خصوص مؤلفه های مناسب هر سازه است. نگه داشتن مؤلفه های نامناسب و حذف مؤلفه های با اهمیت جهت گیری مطالعات را گمراه می سازد. در این پژوهش شیوه دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای تعیین مؤلفه ها و ابعاد فرهنگ ریسک بکار برده شده است. این روش ابهام، تنوع و تفاوت دیدگاه ها را در میان آنها کاهش می دهد و با دادن اطمینان از اینکه آیا داده های جمع آوری شده از اعتبار لازم برخوردار هستند، کیفیت مؤلفه های انتخاب شده را افزایش می دهد. بدین منظور پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین تدوین و برای اعضای پنل که شامل مدیران ریسک نظام بانکی بودند ارسال شد. روش دلفی فازی دراین پژوهش درمجموع در دو دور به انجام رسید. اعضای پنل دلفی در مجموع 56 مؤلفه، 13 بعد فرعی و 4 بعد اصلی را به عنوان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در صنعت بانکداری تشخیص دادند. 2 مؤلفه نیز به عنوان نتایج ملموس فرهنگ ریسک شناسایی شد.

ﻫﺪف: این مقاله، نحوه تأثیر فرهنگ ریسک بر عملکرد مدیریت ریسک در شرکت های بیمه ارائه کننده بیمه درمان تکمیلی را از دو منظر اقتصاد نئوکلاسیک و مدیریت ریسک بنگاه مورد بررسی قرار می دهد. روش ﺷﻨﺎﺳﯽ: فرایند سلسله مراتبی  (AHP) ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ: در این مقاله اصول ده گانه مدیریت ریسک و چهار فرهنگ مبتنی بر تئوری عقلانیت متکثر ارائه شد و عقاید و اصول اقتصاد نئوکلاسیک و مدیریت ریسک بنگاه برای شرکت های بیمه ارائه کننده رشته بیمه درمان تکمیلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اصول «مدیریت ریسک بنگاه» با وزن 1/62 درصد نسبت به «اقتصاد نئوکلاسیک» با وزن 9/37 بالاترین رتبه را نسبت به هدف کلی بدست آورده است. همچنین معیارهای «اشتهای ریسک» و «تفکیک اقدامات و مدیریت ریسک» در انتخاب مدیریت ریسک بنگاه بیشترین وزن را نسبت به دیگر معیارها کسب کردند. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی: براساس یافته های پژوهش این نتیجه حاصل می شود که مبانی فرهنگ ریسک با اصول مدیریت ریسک بنگاه سازگارتر است ولی این بدان معنا نیست که اصول مدیریت ریسک بنگاه و اقتصاد نئوکلاسیک نمی توانند به صورت همزمان در یک شرکت مورد استفاده کارا قرار گیرند. بلکه شرکت های بیمه ترکیبی از این دو اصل را انتخاب می کنند. به عبارت دیگر شرکت های بیمه ترکیب مختلفی از چهار رویکرد مبتنی بر تئوری عقلانیت متکثر را انتخاب می کنند. همچنین با توجه به اینکه نگرش بیمه مرکزی نسبت به راهبرد ریسک دارای اثراتی بر فرهنگ ریسک شرکت های بیمه می باشد توصیه می شود بیمه مرکزی در این زمینه نگرش بهینه ای را با توجه به شرایط و اقتضائات صنعت بیمه کشور اتخاذ کند. طبقه بندی موضوعی: B13, G22, G32

هدف: هدف این پژوهش، پیمایش ابعاد پیاده سازی و توسعه مدیریت ریسک در سازمان های صنعت مالی ایران است؛ به طوری که سطح پیاده سازی مدیریت ریسک و درجه بلوغ آن شامل میزان و سطح فرهنگ مدیریت ریسک، حاکمیت مدیریت ریسک و درنهایت، یکپارچگی سیستم ها و فرایندهای مدیریت ریسک را در سازمان های صنعت مالی کشور شناسایی و اندازه گیری کند. روش: این پژوهش که ازلحاظ ماهیت جزو پژوهش های پیمایشی و از جنبه هدف، کاربردی است، میان 173 سازمان از تمام شرکت ها و مؤسسات صنعت مالی کشور محقق شده است. برای جمع آوری داده ها و اطلاعات لازم از پرسشنامه استفاده شده است. نتایج : نتایج پژوهش نشان دهنده آن بود که فرهنگ مدیریت ریسک در سازمان های صنعت مالی کشور در سطح کمی پایین تر از متوسط قرار دارد. حکمرانی ریسک در سطح کمی بالاتر از ضعیف و یکپارچگی سیستم ها و فرایندهای مدیریت ریسک در سطح پایین تر از متوسط قرار دارد. این پژوهش برای نخستین بار در کشور به عارضه یابی مدیریت ریسک و میزان پیشرفت پیاده سازی آن در سازمان های صنعت مالی کشور توجه کرده است.