آداب گریزی تحصیلی

پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه ی محق پنداری تحصیلی و عدالت کلاسی با آداب گریزی تحصیلی با واسطه گری درگیری تحصیلی انجام شد. برای انجام این پژوهش، تعداد 421 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه تجدیدنظر شده آداب گریزی در آموزش پرستاری (کلارک و همکاران، 2015)، مقیاس محق پنداری تحصیلی (آکاکاسو، 2002)، مقیاس عدالت کلاسی (چیرا و همکاران، 2016) و پرسشنامه درگیری تحصیلی (ریو، 2013) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارAMOS انجام شد. نتایج نشان داد، مدل این پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. با توجه به یافته ها، درگیری تحصیلی، نقش واسطه ای در رابطه عدالت کلاسی و محق پنداری تحصیلی با آداب گریزی تحصیلی داشت. به این معنا که با افزایش عدالت کلاسی، درگیری نیز افزایش یافته و از این طریق، آداب گریزی تحصیلی کاهش یافته است. همچنین، با افزایش محق پنداری تحصیلی، درگیری کاهش یافته و از این طریق، آداب گریزی تحصیلی افزایش یافته است. پژوهش حاضر با ارائه الگویی از آداب گریزی تحصیلی می تواند به مسئولان آموزش عالی کمک نماید با پیشگیری از رفتارهای نامطلوب تحصیلی، زمینه بهبود و ارتقای یادگیری دانشجویان را فراهم آورند.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر قلدری در مدرسه و آداب گریزی تحصیلی دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر انجام شده است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش حاضر همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر کرج در سال تحصیلی 99-1398 بودند که برای اجرای پژوهش یک دبیرستان از میان دبیرستانهای ناحیه ۴ کرج به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. به منظور اجرای پژوهش، در مرحله اول برای شناسایی دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر، پرسشنامه رفتارهای پرخطر زاده محمدی و همکاران (1390) اجرا شد و دانش آموزان دارای نمرات بالاتر از میانگین این پرسشنامه به عنوان دانش آموزان پرخطر شناسایی و در دو گروه آزمایش و گواه به طور تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پژوهش حاضر، پرسشنامه تجدیدنظر شده قلدری/ قربانی در مدرسه الوئوس (۱۹۹۶) و پرسشنامه آداب گریزی کلارک و همکاران (۲۰۱۵) بود که شرکت کنندگان آن را در مرحله پیش آزمون- پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با به کارگیری روشهای آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره و با نرم افزار SPSS24 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاکی از کاهش رفتارهای قلدری در مدرسه و آداب گریزی تحصیلی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه بود و در قلدری در مدرسه و آداب گریزی تحصیلی گروه گواه افزایشی اندک مشاهده شد. در نتیجه می توان از برنامه آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان به منزله بخشی از برنامه های رفع مشکلات رفتاری دانش آموزان در عرصه تعلیم و تربیت بهره جست.

عوامل مختلفی زمینه ساز و یا مانع تحصیل و یادگیری هستند که بررسی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل ذهن آگاهی و ادراک از محیط کلاس با دلزدگی و آداب گریزی تحصیلی با نقش میانجی خردورزی در دانش آموزان انجام شد. شرکت کنندگان شامل 600 دانش آموزان متوسطه دوم بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به مقیاس های ذهن آگاهی (دروتمن و همکاران، 2018)، خِرد (آردلت، 2003)، آداب گریزی تحصیلی (اسپادافورا و ولک، 2021) و پرسشنامه های در این کلاس چه می گذرد (فراسر و همکاران، 1996)، دلزدگی تحصیلی (پکران و همکاران، 2005) پاسخ دادند. نتایج حاکی از برازش مطلوب مدل با داده ها و معناداری اثر مستقیم ادراک از محیط کلاس بر خردورزی، دلزدگی و آداب گریزی تحصیلی، همچنین ذهن آگاهی بر خردورزی و آداب گریزی تحصیلی بود. اثر غیرمستقیم ذهن آگاهی و ادراک از محیط کلاس بر دلزدگی تحصیلی با نقش میانجی خردورزی نیز به لحاظ آماری معنادار بود. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت به منظور کاهش دلزدگی و آداب گریزی تحصیلی دانش آموزان، باید به خردورزی ناشی از ادراک از محیط کلاس و ذهن آگاهی آنها توجه کرد.