توجه بصری

مقدمه : مصرف کنندگان هر روز با هزاران تبلیغ روبروهستند وبا گذشت زمان نسبت به این محرک ها بی تفاوت می شوند. لذا بازاریابان هوشمند در صدد یافتن راهی نو برای جلب توجه بیشتر مخاطب و متمایز ساختن کار خود هستند. گاهی تغییراتی جزئی و هدفمند در تبلیغ می تواند اثربخش باشد. سنجش این تاثیرات بسیار با اهمیت بوده و با ابزارهای گوناگون امکان پذیر است. روش: با استفاده از ردیاب چشمی با حضور 83 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، تاثیر عوامل جنسیت و مسیر نگاه منبع انسانی پیام تبلیغ بر میزان توجه بصری مخاطب مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: تاثیرگذاری هر دو عامل بر میزان توجه بصری مخاطب به بخش های متن و تصویر در تبلیغات تائید شد. تبلیغ با منبع زن منجر به جلب توجه بیشتر به کل تبلیغ و بخش تصویری تبلیغ (منبع انسانی و تصویر محصول) شد. تبلیغ با منبع مرد منجر به جلب توجه بیشتر به بخش تصویر محصول شد. شعار سازمانی در تبلیغ با نگاه متمایل منبع در مقایسه با نگاه مستقیم به مخاطب، بیشتر مورد توجه قرار گرفت. نتیجه گیری: رویکرد مشاهده ای با استفاده از ابزار ردیاب چشمی تاثیر گذاری جنسیت و مسیر نگاه منبع انسانی پیام را بر توجه بصری مخاطب به تبلیغات تائید می کند. استفاده از منبع زن متناسب با موضوع تبلیغ با مسیر نگاه متمایل به سمت هدف، منجر به جلب توجه بیشتر مخاطب به هدف تبلیغ می شود.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر گردن آویز در محصولات لبنی بر میزان جلب توجه مشتری بوده است. برای سنجش توجه مشتری، تعداد دفعات تثبیت نگاه به تصویرِ هریک از محصولات محاسبه شد. محصولات آزمون شده در این پژوهش عبارت بودند از برند پگاه در دو حالت با گردن آویز و بدون گردن آویز، ویوان، ساربونا، آسایش و داهاتی. درمجموع دو ترکیب از تصاویر، طراحی و به هریک از شرکت کنندگان به طور تصادفی یکی از ترکیب ها نمایش داده شد. ترکیب A شامل همه محصولات به همراه پگاه با گردن آویز و ترکیب B شامل همه محصولات به همراه پگاه بدون گردن آویز بود. این پژوهش از نوع آزمایشی است و تعداد 30 نفر از دانشجویان و کارکنان دانشگاه شهید بهشتی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند؛ سپس از هر شرکت کننده به طور تصادفی خواسته شد تا در یکی از دو تکلیف طراحی شده شامل انتخاب محصول برای الف) رستوران یا ب) کلینیک سلامت شرکت کند. تعداد دفعات تثبیت نگاه با استفاده از دستگاه ردیاب حرکات چشم SMI RED 250 ثبت و سپس داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد. نتایج پژوهش حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین تعداد دفعات تثبیت نگاه به تصاویر در ترکیب A بود؛ به طوری که بیشترین تعداد دفعات تثبیت نگاه در هر دو تکلیف، مربوط به برند پگاه بود؛ اما درنهایت تفاوت اثبات شدنی در تعداد دفعات تثبیت نگاه به دو تصویر پگاه با گردن آویز و بدون گردن آویز وجود نداشت. نتیجه به دست آمده حاکی از کم بودن توجه بصری به گردن آویز محصول مربوطه است.

با توجه به اهمیت و بودجه کلان تبلیغات در دنیا، سنجش اثربخشی آن از اساسی ترین موضوعات بازاریابی بوده که می تواند از راه های متفاوتی مورد ارزیابی قرار گیرد. همچنین منبع انسانی پیام در تبلیغات به عنوان رایج ترین ابزار ارتباطی کارا، بخش مهمی از هزینه های تبلیغات را به خود تخصیص داده و استفاده از آن همچنان در حال توسعه است. ما در این پژوهش بر آنیم تا با استفاده از رویکردهای ارتباطی و مشاهده ای، ابزارهای پرسشنامه و ردیاب چشمی،به منظور بهره مندی از مزایای هر دو رویکرد، بصورت آزمایشی، تاثیر استفاده از چهره انسانی را بر اثربخشی تبلیغات بسنجیم. پژوهش در بازه زمانی شش ماهه در مکان آزمایشگاه ردیاب چشمی پژوهشکده علوم شناختی دانشگاه شهید بهشتیانجام گردید. نتایج نشان می دهد استفاده یا عدم استفاده از چهره انسانی، بر توجه بصری مخاطبان به ویژگی های تصویری و متنی تبلیغ تاثیرگذار است، به نحوی که چهره انسانی منجر به جلب توجه بیشتر مخاطب به تبلیغ و خصوصا بخش تصویری تبلیغ می گردد. در نهایت تاثیر گذاری استفاده یا عدم استفاده از چهره بر اثربخشی تبلیغات در تعداد محدود آزمودنی با استفاده از ابزار مشاهده ای ردیاب چشمی قابل بررسی بوده و ابزار ارتباطی پرسشنامه تفاوت معناداری را گزارش نمی نماید.

مقدمه: مطالعات در زمینه توجه بصری در افراد اتیستیک به دلیل اعمال پیش فرض ها، بررسی محدود ویژگی ها و ایجاد محدودیت در نوع محرک ها معمولا به نتایج متناقضی منجر می شود. در این مطالعه سعی شده است تا با یک بررسی همه جانبه، استفاده از داده های ردیابی چشم و همچنین با بهره گیری از ابزار پردازش تصویر، الگوهای موجود در توجه بصری افراد اتیستیک مورد بررسی قرار گیرند. روش کار: در این مطالعه داده های ردیابی چشم 28 آزمودنی با استفاده از مدل ها و ابزار پردازش تصاویر همچون مدل ایتی و کخ و لیبل می بررسی شد. تصاویر مورد مطالعه بر اساس ویژگی های سطح پایین (رنگ، شدت و جهات)، ویژگی های سطح بالاتر همچون اندازه اشیاء و ویژگی های ارتباطی و اجتماعی تجزیه، بخش بندی، برچسب گذاری و دسته بندی شدند. همچنین الگوهای توجه بصری میان گروه افراد اتیستیک و کنترل مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد افراد اتیستیک نسبت به گروه کنترل توجه کمتری به بخش هایی از تصاویر که شامل ویژگی های معنایی و ارتباطی است نشان می دهند و در مقابل زمان بیشتری را در توجه به بخش هایی که شامل ابزار و وسایل است صرف می کنند. این افراد در توجه به بخش هایی از تصاویر که شامل مضامین اجتماعی است کندتر عمل می کنند. به علاوه در بخش هایی که فاقد ویژگی های معنایی یا اجتماعی است زمان بیشتری را در هر فیکسیشن صرف می کنند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد می توان علائم و نشانه های اصلی اختلال طیف اتیسم را در الگوهای توجه بصری افراد دارای اتیسم مشاهده کرد و احتمالا بتوان از این الگوها برای طراحی فناوری های غربال گری اتیسم بر پایه ابزار ردیابی چشم بهره برد.

تلاش علم بازاریابی بر این است که شیوه های رفتار مشتریان را تحت تاثیر قرار دهد. برای همین تحلیل تاثیرهای رفتار مشتری بر استراتژی های بازاریابی، گامی فراتر از یک علم است و نوعی هنر به شمار می آید. رفتار مشتری شامل فرآیندهای روانی و اجتماعی گوناگونی است که قبل و بعد فعالیت های مربوط به خرید و مصرف وجود دارد. در ورای هر عمل خرید یک فرآیند مهم تصمیم-گیری نهفته است که باید بررسی شود. این پژوهش از نظر نتیجه، جزء تحقیقات توسعه ای قلمداد می گردد زیرا به دنبال تبیین الگوی توجه بصری در رفتار خرید تکانشگری مشتریان صنعت گردشگری می باشد. از لحاظ هدف انجام، این تحقیق جزء تحقیقات کاربردی است. در پژوهش حاضر، برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای استفاده می گردد که ابزار این روش مقالات، کتابها و پایان نامه ها خواهد بود. طبق یافته های پژوهش در روش کدگذاری باز و محتوایی (محوری) بیش از 110 کد باز از منابع تایید شده در گام های قبلی استخراج شد. پس از بررسی کدهای باز و دسته بندی آنها، محقق در قالب 8 مفهوم و 19 مقوله فرعی و 21 مقوله اصلی را با استفاده از پارادیم استراوس و کوربین دسته بندی نموده است. مطالب و اطلاعات استخراج شده از فراترکیب در واقع پاسخ سوالات اساسی فراترکیب و پژوهش را ارائه می دهند. سوال اصلی عبارت است از: مولفه ها یا متغیرهای اصلی خرید تکانشگری مبتنی بر توجه بصری گردشگران کدامند؟» این عوامل پس از بررسی و تایید توسط خبرگان شامل عوامل فردگرا، عوامل بازارگرا، عوامل محیط گرا و عوامل باور گرا می باشد.