مدل های کسب وکار الکترونیکی

کسب وکار الکترونیک به عنوان یکی از توانمندسازها در اقتصاد کشور و زیرمجموعه فناوری های اطلاعات در دهه گذشته رشد چشمگیری داشته است. بازارهای امروزی، جهانی است و همواره در حال تغییر و گذار از صنعت به دانش و فناوری است. فضای امروز کسب وکار از حالت فیزیکی به حالت الکترونیکی تغییر شکل یافته و بازارهای سنتی و آفلاین را دگرگون ساخته اند. سرمایه گذاران موفق تغییرات روش های کسب وکار سنتی به کسب وکار الکترونیکی را پذیرفته اند به طوری که سیاست بیشتر موسسات تجاری در پذیرش و به کارگیری کسب وکار الکترونیک جهت ورود به بازارهای جهانی و جذب مشتریان جدید، موثر و کارا است. اهمیت فضای کسب وکار الکترونیکی و پذیرش بالای مردم در سال های گذشته و ورود کسب وکارها به این فضا لزوم برنامه ریزی و توسعه این فضا را بیش از پیش آشکار می کند. پژوهش حاضر، نتایج برگرفته از پروژه ای است که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران در چارچوب تسهیل و ارتقای فضای کسب وکار و با عنوان راهکارهای توسعه کسب وکار الکترونیک تعریف شده است. هدف از اجرای این پروژه، استخراج و تدوین استراتژی های توسعه کسب وکار در حوزه ارتباطات و فناوری کشور بوده که در چهار فاز طراحی و اجرا شده است. در فاز چهارم و نهایی این طرح، یک مدل جدید بر پایه چارچوب های آمادگی الکترونیک ارائه شد و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس مورد تایید قرار گرفت و در پایان استراتژی های توسعه کسب وکار الکترونیک بر اساس مدل تایید شده و ماتریس های تحلیل SWOT استخراج و دسته بندی شد.

امروزه بخشی از درآمد ملی کشورهای پیشرفته را درآمدهای ناشی از کسب وکارهای الکترونیکی تشکیل می دهد؛ از این رو شناسایی این کسب وکارها و شناسایی اولویت های سیاستگذاری برای رشد کسب و کارهایی که سودمندی بیشتری به همراه دارند، از ضروریت های سیاستگذاری در این حیطه است. بدیهی است که شناخت وضع موجود کسب وکارهای الکترونیکی داخلی می تواند گام مهمی در سیاستگذاری اثربخش تر باشد. در این تحقیق به دنبال شناخت هرچه بهتر وضعیت مدل ها ی کسب وکار وب سایت های داخلی نسبت به مدل ها ی کسب وکار وب سایت های بین المللی هستیم. به این منظور، ضمن بررسی 100 وب سایت داخلی و خارجی برتر بر اساس رتبه بندی الکسا، مدل کسب وکار آنها تعیین شد؛ سپس فراوانی و میانگین رتبه کسب وکارهای الکترونیکی وب سایت های برتر در هر دسته تعیین شد و نتایج دو دسته با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان می دهد در فضای کسب وکارهای الکترونیکی ایرانی به کسب وکارهایی که در مقیاس بین المللی مقبولیت و مطلوبیت بیشتری دارند، کمتر توجه می شود.