توسعۀ پایدار

هدف:هدف از این پژوهش، مطالعۀ نظام مند و سنتزپژوهی بر الگوهای نظری و پژوهشهای صورت گرفته در ایران با موضوع دانشگاه پایدار به منظور تلخیص، طبقه بندی و تلفیق مؤلفه های آن بود. روش:پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی با رویکرد کیفی و راهبرد آن، سنتزپژوهی است. بدین منظور، تعداد 15 مقالۀ داخلی، بررسی و برای جمع آوری و تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی مبتنی بر کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به وسیلۀ نرم افزار Nvivo-10 استفاده شد. یافته ها:پس از کدگذاری، 203 مؤلفۀ دانشگاه پایدار در 25 مقوله و هشت بُعد سازماندهی شدند. ابعاد به ترتیب نزولی تعداد ارجاع و منابع عبارتند از: مدیریت زیست محیطی فضای دانشگاهی؛ آموزش پایدار؛ مشارکت کنندگان؛ مدیریت پایدار؛ سرمایۀ اجتماعی؛ پژوهش پایدار؛ نظارت، ارزیابی و گزارش دهی؛ اداری و مالی. نتیجه گیری:در الگوهای داخلی ارائه شده برای دانشگاه پایدار، به بُعد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی توسعۀ پایدار در مقابل بعد زیست محیطی کمتر توجه شده است. لزوم توجه بیشتر به حوزه های اجتماعی، پژوهش، نظارت و ارزیابی و اداری و مالی در خصوص پایداری دانشگاهها، در کنار توجه به مدیریت زیست محیطی فضای دانشگاهی، آموزش پایدار، مشارکت کنندگان و مدیریت پایدار تأکید می شود. طراحی الگویی جامع و کل نگر در خصوص پایداری دانشگاه توسط هر یک از دانشگاههای بزرگ کشور، مطابق با فرهنگ ایران اسلامی و متناسب با توانایی ها و مأموریتهای آنها توصیه می شود.

اهداف: از بین رفتن منابع طبیعی از جمله مشکلات مهمی می باشد که به طور قابل توجهی معیشت جامعه روستایی را متأثر ساخته است؛ زیرا ناپایداری در محیط نهایتا موجب ناپایداری جوامع انسانی خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع، تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت پایداری محیطی در نواحی روستایی شهرستان پلدختر صورت پذیرفت. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده است. جامعه آماری خانوارهای روستایی شهرستان پل دختر است. (11289N=). به روش نمونه گیری سهمیه ای، 400 نمونه (136 روستا) انتخاب شد. برای بررسی وضعیت پایداری از آزمون t تک نمونه ای، برای بررسی تفاوت مناطق روستایی از نظر وضعیت پایداری از آزمون های تعقیبی (Post Hoc) و برای ارائه مدل پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. یافته ها/ نتایج: یافته ها نشان داد که منابع آب با میانگین (82/2)، جنگل ها و درختان (74/2) و مرتع و چراگاه ها (56/2) در وضعیت ناپایداری به سر می برند. تنها عاملی که در وضعیت تاحدودی پایدار قرار دارد عامل خاک (03/3) است. مدل پایداری محیطی نشان داد که عامل مراتع و چراگاه ها (Y1) با بار عاملی 82/0 بیشترین اثر را در ناپایداری محیطی داشته است. همچنین، تفاوت مکانی قابل توجهی بین مناطق روستایی از نظر عوامل ناپایداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روستاهای شهرستان از نظر عوامل پایداری در شرایط ناپایداری قرار دارند. مهمترین عامل ناپایداری در این شهرستان عامل مراتع و چراگاه ها می باشند. دو دهستان میانکوه غربی و جایدر به ترتیب ناپایدارترین و پایدارترین دهستان های مورد بررسی هستند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ پایدار تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان نقده از دیدگاه اعضای تعاونی ها با فن پیمایشی انجام گرفت. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه و جامعۀ آماری نیز شامل اعضای تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان نقده به تعداد 778 نفر بود که حجم نمونه، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب 260نفر تعیین شد. برای تعیین روایی پرسش نامه ها از پانل متخصصان گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس استفاده گردید. همچنین به منظور سنجش پایایی ابزار تحقیق از آزمون آلفای کرونباخ استفاده و مقدار آن برای قسمت های مختلف پرسش نامه بین 78/0 تا 82/0 محاسبه شد. از جمله آزمون های آماری مورد استفاده در این تحقیق ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون، کای دو و رگرسیون چندگانه به روش گام به گام بود. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که متغیرهای فردیِ سن، محل سکونت، سابقۀ عضویت، تحصیلات و نیز عوامل اجتماعی فرهنگی، شخصیتی، آموزشی ترویجی، مدیریتی، اقتصادی، سیاستی و زیست محیطی با متغیر وابستۀ تحقیق رابطۀ معنی داری دارند و نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که از میان متغیرهای مورد مطالعه، 5 متغیر شخصیتی، مدیریتی، سن، اقتصادی و اجتماعی فرهنگی بیشترین تأثیر را در توسعۀ پایدار تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان نقده دا ر ند و جمعاً 6/52 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردند.