شایستگی های ارتباطی

با توجه به نقش مهم ارتباطات اثربخش در تحقق اهداف سازمان، مطالعه شایستگی های ارتباطی که لازمه آن هستند نیز اهمیت می یابد. هدف این پژوهش طراحی مدل دستیابی به ارتباطات سازمانی اثربخش بر اساس شایستگی های ارتباطی درون فردی و بین فردی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری آن جمعی از خبرگان دانشگاهی هستند که از طریق نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی 17 نفر از آنها به عنوان نمونه های آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و نظرخواهی از خبرگان استفاده شده است. برای تعیین روایی و پایایی ابزار تحقیق از روش مثلث سازی و برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. این پژوهش موجب شناسایی ابعاد مهم شایستگی های ارتباطی درون فردی و بین فردی تشویق کننده ارتباطات سازمانی اثربخش و طراحی مدل ساختاری تفسیری آنها شد. نتایج این پژوهش نشان داد ابعاد شایستگی ارتباطی درون فردی و بین فردی در سطوح مختلف بر یکدیگر موثرند و تغییر در کیفیت هر بعد موجب تغییر در کیفیت ابعاد همان سطح و سطوح بعدی؛ و به نوبه خود موجب تغییر در کیفیت ارتباطات سازمانی می شود. در نهایت، پس از تفسیر مدل، تجزیه و تحلیل سطوح آن پیشنهادهایی در زمینه ارتقای این شایستگی ها در سازمان ها ارائه گردید.

هدف پژوهش بررسی شایستگی های ارتباطی درون فردی تشویق کننده روابط سازمانی مثبت و اثربخش و نیز شناسایی ابعاد آن و تعیین نحوه تعامل بین آنها با استفاده از دیدگاه خبرگان دانشگاهی و از طریق مدل سازی ساختاری تفسیری بود. نمونه آماری پژوهش 17 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند. ابزار گردآوری داده ها یک جدول ماتریسی محقق ساخته بود. نتایج پژوهش نشان داد 9 بعد از ابعاد مهم شایستگی ارتباطی درون فردی عبارت بودند از خودآگاهی، خودپنداره مثبت، خودصحبتی مثبت، عزت نفس، اعتماد به نفس، خوش بینی، تصور تعاملات، خودمدیریتی، و داشتن چارچوب مرجع؛ که با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری در چهار سطح تعاملی مختلف قرار گرفتند. همچنین نتایج نشان داد بر اساس تجزیه و تحلیل نمودار قدرت نفوذ و میزان وابستگی، داشتن چارچوب مرجع، خودپنداره مثبت، و عزت نفس که در ناحیه نفوذ قرار گرفته بودند، نسبت به سایر ابعاد قدرت تأثیرگذاری بیشتری بر شایستگی ارتباطی درون فردی داشتند. پس از آنها خودآگاهی، اعتماد به نفس، خوش بینی، خودصحبتی مثبت، و تصور تعاملات که در ناحیه پیوندی قرار گرفته بودند از ابعاد مهم شایستگی ارتباطی درون فردی بودند. خودمدیریتی نیز در ناحیه وابسته قرار گرفت؛ و هیچ یک از ابعاد در ناحیه خودمختار قرار نگرفتند. به طور کلی، نتایج نشان داد ابعاد شایستگی ارتباطی درون فردی در سطوح مختلف بر یکدیگر مؤثرند و تغییر در کیفیت هر بعد موجب تغییر در کیفیت ابعاد همان سطح و سطوح بعدی و به نوبه خود موجب تغییر در کیفیت روابط سازمانی مثبت و اثربخش می شود.