صنایع خودروسازی

هدف تمامی تولیدات، ارائه ی محصولاتی است که به نوعی دوستدار محیط زیست باشد. از طرف دیگر در این راستا سازمان ها به دنبال رسیدن به محصولات دوستدار محیط زیست در کنار بهره وری هستند. با توجه به این امر می توان گفت که هدف اصلی بهره وری سبز افزایش حفاظت محیط زیست است به نحوی که موجب افزایش سودآوری تجاری گردد، به طرف موضوع اصلی محیط، کیفیت و سودآوری تأکید دارد و در سطوح مختلف منطقه ای، فرا منطقه ای، ملی و سازمانی قابل به کارگیری است و رویکرد اصلی آن ارتقای کیفیت زندگی است. با توجه به این موضوع یافتن عوامل مؤثر در بهره وری سبز می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. از اینرو در این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر بر بهره وری سبز در صنایع خودروسازی با رویکرد دی متل خاکستری پرداخته می شود. جامعه آماری تحقیق 40 فر از خبرگان صنایع خودروسازی می باشد. ابتدا 23 عامل مؤثر در بهره وری سبز و در قالب 6 گروه اصلی فرهنگی، سازمانی، فنی و تکنولوژیک، مدیرینی، برنامه ریزی و فرآیند تقسیم بندی شدند. سپس با استفاده از روش دی متل خاکستری اثرات متقایل عوامل با هم سنجده شد. نتایج یافته ها نشان داد که مهم ترین عامل های علی در بهره وری سبز، عامل های فنی و تکنولوژیک، فرهنگی و مدیریتی می باشند. در این راستا پیشنهاد می شود که با در نظر گرفتن روابط علی و معلولی موجود در این تحقیق برنامه ریزی های آتی جهت مدیریت بهتر زمان و هزینه در صنایع خودروسازی انحام شود.

هدف مطاله حاضر تحلیل ارتباط میان توانمندسازهای سیستم ساخت انعطاف پذیر انسانی مبتنی بر نقشه شناختی فازی در صنعت خودروسازی ایران می باشد. مبانی نظری و تحلیل های مربوطه با استفاده از قضاوت گروه خبره انجام گرفت. از آنجایی که اعضای گروه تمایل داشتند با متغیرهای زبانی و لفظی منظور خود را برسانند؛ لذا از مجموعه گسسته ای از برچسب های لفظی در قالب نقشه های شناخت فازی، بمنظور تبیین ارتباط بین توانمندسازها بهره گیری شد. جامعه آماری دو نوع بوده است. جامعه اول شامل 20 نفر از خبرگان صنعت خودروسازی بوده که با سیستم ساخت انعطاف پذیر انسانی آشنایی داشته اند. که از بین آن ها 10 نفر به طور تصادفی انتخاب شده اند. جامعه دوم شامل 320نفر از کارکنان شرکت های شامل شرکت های ایران خودرو، پارس خودرو، زاگرس خودرو، سایپا، کرمان خودرو، گروه بهمن و مدیران خودرو بوده با استفاده از فرمول کوکران 174 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی برگزیده شدند. نتایج نشان داد کلیدی ترین توانمندسازهای سیستم ساخت انعطاف پذیر انسانی عبارتند از: تعهد کارکنان، پرسنل آموزش دیده، مشارکت و تعهد مدیریت ارشد، برنامه ریزی بلندمدت مؤثر، وضعیت مالی مطلوب سازمان، کاهش هزینه نگهداری، فرهنگ کار در سازمان، رضایت کارکنان، مشوق ها و پاداش ها، و تکنیک های عملیاتی و کنترل. پیشنهاد می گردد با توجه به نقش و اهمیت جایگاه عامل انسانی در سیستم ساخت انعطاف پذیر، یک نقشه راه در صنایع خودروسازی جهت جلوگیری از هدررفت منابع بویژه منابع انسانی تدوین گردیده تا بتوان در فرایند برنامه ریزی استراتژیک جهت بروز نمودن اهداف و چشم انداز شرکت از آن بهره گرفت.

 هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی شاخص های ارزیابی زنجیره تأمین لارج در شرکت سایپایدک به روش غربالگری فازی، وزن دهی و اولویت بندی آنها با تکنیک بهترین– بدترین فازی است. جامعه و نمونه آماری پژوهش حاضر را 20 نفر از مدیران ارشد شرکت سایپا یدک که حداقل دارای ده سال سابقه اجرایی در بخش مدیریت زنجیره تأمین هستند، تشکیل می دهند. بدین منظور پس از مطالعه گسترده مبانی نظری ابعاد زنجیره تأمین لارج با نظر خبرگان و روش غربالگری فازی شناسایی شد. پس از غربال سازی شاخص ها، پرسش نامه مقایسات زوجی طراحی و بین خبرگان توزیع شده، داده های حاصل از پرسش نامه ها با تکنیک بهترین–بدترین فازی، وزن دهی و رتبه بندی گردید. نتایج حاصل نشان داد، بعد پاسخگویی مهم ترین بعد زنجیره تأمین لارج و عملکرد زیست محیطی رتبه دوم و سرعت، دانش و تکنولوژی؛ مشارکت و حمایت؛ مدیریت منابع انسانی؛ رابطه با تأمین کنندگان و مشتریان؛ شایستگی؛ انعطاف پذیری و کنترل هزینه ها و عملیات به ترتیب رتبه های سوم تا دهم را کسب نمودند. همچنین شاخص های هر بعد نیز وزن دهی و اولویت بندی گردید. نتایج این پژوهش مدیران صنایع خودروسازی را ارزیابی زنجیره تأمین لارج و انتخاب راهکارهای اثربخش در راستای کاهش ریسک زنجیره تأمین، پشتیبانی نموده و تصمیم سازی و تصمیم گیری را برای مدیران زنجیره تأمین در صنعت خودروسازی تسهیل نماید.

موفقیت صنعت خودروی ایران در گرو شناخت صحیح عوامل توانمندی فناورانه و چگونگی ارتقاء آنها است. برای شناخت اولیه این عوامل، به مدلهای ارزیابی توانمندی فناوری در تحقیقات پیشین توجه شد. با نظر خبرگان، عوامل توانمندی های اشاره شده در مدل راماناسن و پاندا، بدلیل جامعیت و سازگاری بیشتر با صنعت خودرو انتخاب شدند. مدل اولیه سنجش با 9 عامل و 67 شاخص تعریف شد. تعداد شاخصهای مذکوربا انجام روش دلفی فازی و نظر خبرگان، به 47 مورد کاهش یافت. پرسشنامه براساس 9 عامل و 47 شاخص تعریف شد. روائی پرسشنامه از طریق محاسبه بار عاملی و پایائی پرسشنامه نیز از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای دست یابی به مدل ارتباط عوامل از روش معادلات ساختاری (SEM) و روش حداقل مربعات جزئی ( نرم افزارPLS-Smart ) استفاده شد و برازش کلی مدل بدست آمد. نتایج حاصل از مدل نشان میدهد که توانمندی های خدمات پس از فروش، بازاریابی و فروش و ساخت قطعه دارای بالاترین میزان ارتباط و توانمندی های خلاقیت و نوآوری و مدیریت راهبردی در رتبه های بعدی و توانمندی های طراحی و مهندسی، تولید و اکتساب فناوری در رتبه های آخر از ارتباط با توانمندی فناورانه صنعت خودوری ایران قرار گرفته اند.