عمران شهری

مشارکت کلیه ی شهروندان در فعالیت های شهری است که می تواند مشروعیت، مقبولیت و رضایت مندی شهروندان را برای مدیریت شهری توأمان به ارمغان آورد. در این میان توجه به مشارکت مردم در اداره امور شهرها چندی است که در ایران به صورت علمی و عملی مطرح گردیده و اقدامات خوبی نیز در این راستا انجام گرفته اما به نظر می رسد این فعالیت ها آنچنان که باید نتوانسته مشارکت های مردمی را به صورت واقعی در اداره امور شهری جذب نماید. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان مشارکت شهروندان در طرح های توسعه عمرانی است. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. در تحقیق حاضر ابزار گردآوری داده ها و اندازه متغیرها، پرسشنامه داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. در بخش میدانی ابزار؛ مشاهدات مستقیم، مصاحبه و توزیع پرسشنامه بوده است. جامعه ی آماری پژوهش را شهروندان محله ولیعصر شمالی، تهران در سال 1396 تشکیل می دهند که از میان آن-ها و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران، نمونه ای به حجم 200 نفر سرپرست خانوار به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. روایی ابزار تحقیق (پرسشنامه محقق ساخته) از طریق محاسبه آلفای کرونباخ سطح اطمینان 85% را نشان می دهد. در نهایت نتیجه تحقیق نشان داد که مشارکت شهروندان در فعالیت های عمرانی و خدماتی گویای این مطلب است که شهروندان از مشارکت بالایی برخوردار نبوده اند است. آزمون اسپیرمن رابطه تا سطح 99% معنادار بین میزان تحصیلات (مهمترین مؤلفه پایگاه اجتماعی) را نشان می دهد که این در واقع بیانگر این است که با افزایش سطح تحصیلات، میزان مشارکت شهروندان در طرح های عمرانی نیز بیشتر خواهد شد. ارتباط بین میزان تحصیلات شهروندان و میزان مشارکت آنها در مراحل مختلف برنامه ریزی طرح های عمران شهری تا سطح 99% معنادار می باشد.

این تحقیق با تأثیر تمایل شهروندان به پرداخت عوارض نوسازی و عمران شهری با میزان رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری انجام شده است. روش تحقیق بصورت توصیفی– همبستگی بوده، جامعه آماری تحقیق شامل کلیه ی شهروندان خرم آبادی می باشند که در دو ماهه تابستان (تیر ماه و مردادماه 1400) به شهرداری منطقه 1 شهرستان خرم آباد مراجعه کرده اند و عوارض نوسازی و عمران شهری را پرداخت کرده اند، می باشد که در حال حاضر تعداد 137 نفر از شهروندان خرم آبادی را شامل می شود. همچنین تعداد 101 شهروندان خرم آبادی با استفاده از روش نمونه گیری کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد شامل پرسشنامه استاندارد تمایل شهروندان به پرداخت عوارض نوسازی و عمران شهری حسین پور در سال 1392و پرسشنامه رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری احمدیان در سال 1394 استفاده شده است و به روش در دسترس توزیع شده است. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار Spss 26 انجام گرفته و از آماره های توصیفی و استنباطی استفاده می گردد.این پژوهش با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی،(آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل کوواریانس ANOVA). نتایج تحقیق نشان داد که تمایل شهروندان به پرداخت عوارض نوسازی و عمران شهری بر میزان رضایت شهروندان (رضایتمندی شهروندان، مشارکت شهروندان، تکالیف شهروندی و خدمات مناسب شهری) از عملکرد مدیریت شهری شهرستان خرم آباد، تأثیر معناداری دارد.

توزیع فضایی منصفانه خدمات و زیرساخت های عمران شهری یکی از مهمترین نشانه های عدالت اجتماعی در شهرهای مختلف به شمار می آید. در این پژوهش شاخص های عمران شهری و شاخص های مرتبط با خدمات شهری در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز پژوهش از طریق سالنامه های آماری و سرشماری های عمومی نفوس و مسکن استان کهگیلویه و بویراحمد جمع آوری شده است. با استفاده از شاخص انتخاب ارجحیت(PSI) نابرابری های بین شهرهای هفده گانه استان مورد تحلیل قرار گرفته است. با استفاده از وزن به دست آمده در ادامه ماتریس نرمال وزنی شاخص های مورد بررسی طراحی شده است. میزان امتیاز شاخص انتخاب ارجحیت برای شهرهای مورد بررسی استان محاسبه شده است. بیشترین امتیاز شاخص انتخاب ارجحیت به شهر یاسوج اختصاص یافته است و شهر دوگنبدان با میزان امتیاز (0.62886) و شهر دهدشت با میزان امتیاز (0.36086) در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. شهر چیتاب با کسب امتیاز (0.02137) در رتبه هفدهم و رتبه آخر قرار گرفته است. با استفاده از شاخص انتخاب ارجحیت به سطح بندی شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد از منظر دسترسی به خدمات عمران شهری در چهار سطح مبادرت شده است. شهرهای یاسوج، دوگنبدان و دهدشت در سطح اول قرار دارند. در سطح دوم شهرهای سی سخت و چرام قرار گرفته اند. شهرهای باشت، لنده، مارگون و لیکک در سطح سوم قرار دارند. نهایتاً در سطح چهارم شهرهای سوق، قلعه رئیسی، مادوان، پاتاوه، سرفاریاب، لوداب، دیشموک و چیتاب قرار گرفته اند.

نظام مدیریت مشارکتی، نظام همکاری فکری و عملی کلیه اعضای یک سازمان با سطوح مختلف مدیریتی آن سازمان است. در این نظام، کلیه افراد سازمان، درباره روش های حل مسائل و ارتقاء بهره وری سازمان، فعالانه اندیشه کرده و حاصل آنرا در قالب طرح ها و پیشنهادها به سازمان ارائه می کنند. بدین طریق سازمان از یک نظام هم فکری و هم اندیشی برای رسیدن به اهداف سازمان بهره می جوید. نظام مدیریتی به تعبیری در واقع نوعی نظام مدیریت شورایی با شکل خاص خود است. در این نظام برای افکار و خلاقیت های کلیه اعضای سازمان ارزش شایسته قائل شده و در تصیم گیری از آن ها استفاده می شود، وجود و جریان این نظام نتایج و پیامدهای مثبت و مطلوب متعددی در بر دارد که در مجموع نقش مهمی در فرآیند توسعه منابع انسانی ایفاء می کند هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش و جایگاه مدیریت مشارکتی بر توسعه و عمران شهری بود. برای بررسی مبانی نظری پژوهش از منابع علمی و کتابخانه ای بهره برده شد و همچنین برای بررسی کمی رابطه بین متغیرها از پرسشنامه استفاده شد. به این منظور تعداد 50 پرسشنامه بین کارشناسان حوزه شهری توزیع شد. داده های به دست آمده از پرسشنامه ها با کمک نرم افزار spss و از طریق آزمون آماری پیرسون تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که رابطه مدیریت مشارکتی و توسعه و عمران شهری رابطه مستقیم بوده که می تواند باعث بهبود توسعه و عمران شهری گردد.