ترجمه قرضی

تغییر زبان اجتناب‌ناپذیر است و این تغییر با تداخل زبانها نیز انجام می‌شود. ورود الفاظ و ساختهای بیگانه به زبانها امری رایج است، همچنانکه ورود دیگر پدیده‌ها امری عادی و پذیرفتی است. ورود الفاظ و ساختهای زبانی به زبان دیگر را قرض‌گیری می‌نامند. قرض‌گیری یا آوایی است یا واژگانی یا دستوری. چنانچه واژه بیگانه با همان معنی اصلی‌اش به زبان دیگری وارد شود و ترجمه‌ای معنایی و لفظ به لفظ شود، آن را گرته‌برداری می‌نامند. گرته‌برداری نیز به انواعی نظیر گرته‌برداری واژگانی و نحوی تقسیم می‌شود.

این پژوهش، به تجزیه و تحلیلِ انتقالِ زبانی در بینِ دانش آموزان لک زبانِ سطحِ دبستان و دوره نخستِ متوسطه در شهرستان کوهدشت پرداخته است. زبان آموزان در هنگامِ یادگیری زبان دوم، نظام زبانی خاص خود را بنا می کنند که زبان میانی یا زبانِ زبان آموزان نامیده می شود. زبان آموزانِ زبان دوم، در هنگامِ فرایند یادگیری، عناصری را از زبان نخست به زبان دوم و برعکس انتقال می دهند. عوامل شناختی، بینازبانی و درون زبانی بر انتقال زبانی تأثیر می نهند. روشِ انجام پژوهش، کیفی بوده و داده های پژوهش با مصاحبه و ثبتِ گفتار دانش آموزها و بر پایه انشاء یا تکلیف های نوشتاری آن ها گرد آوری شده اند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، نمایانگر گونه ها و فراوانیِ انتقال های زبانی برساخته زبان آموزان بوده است که مشتمل بر انتقال عناصر مربوط به نظام خط، انتقال عناصر واجی، انتقال مستقیم عناصر واژگانی– معنایی، انتقال عناصر صرفی- نحوی و انتقال مفهومی- شناختی بودند. در انتقال این عناصر، زبان آموزان از راهبرد های ترجمه قرضی،آمیزش قرضی، قیاس های اشتباه، تعمیم بیش از اندازه و ساده سازی بهره برده اند. در این مقاله، نشان داده شده است که انتقال های زبانی که فراوانی بالاتری داشتند، دربرگیرنده ترجمه قرضی بودند. همچنین، بر پایه یافته های پژوهش، به موازات تسلطِ هر چه بیشتر زبان آموز بر زبان مقصد، از میزان انتقال های زبانی کاسته شده است.