توده واری

رفتار توده وار یا شبیه جمع رفتار کردن، یکی از تورش های رفتاری در بین سرمایه گذاران است. در این تحقیق وجود رفتار توده وار بین سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. توده واری به معنای تبعیت کردن از یکی از شاخص ها، نظیر بازده بازار یا بازده یک صنعت خاص تعبیر شده و سرمایه گذاران با توجه به آن و بدون توجه به ریسک و بازده شرکت، اقدام به خرید و فروش سهام می کنند. این پژوهش با در نظر گرفتن شاخص بازار، از بتای توده وار به عنوان معیار تشخیص توده واری استفاده می کند. محققان برای محاسبه بتای توده وار، از روش پنجره متحرک با اندازه پنجره های 24 ماهه (پیشنهادی هوانگ و سالمون در سال 2006) استفاده کرده اند. در این پژوهش مقادیر توده واری برای هر یک از ماه های سال های 86-1382 محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده، توده واری معنادار در طی دوره زمانی تحقیق مشاهده گردید. در ادامه، جهت سنجش تطبیق رفتار متغیر توده واری، مانایی و هم انباشتگی رفتار بلندمدت آن، در کنار متغیرهای ویژه بازار سهام، همچنین تورم به عنوان متغیر خاص اقتصاد کلان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون هم انباشتگی انگل-گرنجر نشان داد که متغیرهای مورد نظر با معیار تشخیص توده واری دارای همگرایی هستند.

این تحقیق در نظر دارد برای تبیین توده واری در بازار سرمایه ایران، نوعی الگوی رفتاری بر مبنای مدل های ریزساختار ارائه دهد. پژوهش حاضر با استفاده از این رویکرد، رفتار توده وار را بر مبنای مدل سیپریانی و گوارینو (2014) با استفاده از داده های معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی یک ساله (235 روز معاملاتی) و به صورت روزانه و لحظه به لحظه مطالعه می کند. در این مدل مقدار بار اطلاعاتی سیگنال به عنوان یک پارامتر به مدل های ریزساختار اضافه شده است. به بیان دیگر، برای سیگنال های خوب یا بد اطلاعاتی، یک ارزش اطلاعاتی با ارزش اقتضایی شایان توجه در نظر گرفته شده است. بدین منظور، اطلاعات سهام شرکت مخابرات در سال 1392 به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. نتایج نشان داد رفتار توده واری برای سهام اخابر، در تمام روزهای معاملاتی وجود داشته است. همچنین، این توده واری برای معاملات فروش بیشتر از معاملات خرید است. از نتایج دیگر این که رفتار توده واری فروش در زمان آغازین معاملاتی بیشتر از سایر زمان ها است

در این پژوهش با استفاده از داده های آماری ماهانه 24 شرکت سرمایه گذاری و با به کارگیری مدل لاکونیشوک (1992) طی دوره زمانی 1394- 1388، تأثیر رفتار توده واری بر عملکرد این شرکت ها بر اساس نظریه های مدرن و فرامدرن پرتفوی بررسی شده است. برای این منظور، ابتدا متغیر های پژوهش از لحاظ مانایی بررسی شدند، سپس از روش حداقل مربعات تعمیم یافته برآوردی (EGLS) و گشتاور تعمیم یافته (GMM) برای تجزیه و تحلیل داده و آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته ها نشان می دهد رفتار توده وار در شرکت های سرمایه گذاری بر معیارهای عملکرد هم بر اساس نظریه های مدرن و هم بر اساس نظریه های فر امدرن پرتفوی تأثیر منفی معناداری می گذارد. به بیان دیگر، توده واری بر کلیه معیارهای عملکرد، یعنی نسبت های جنسن، شارپ، ترینر، سورتینو، پتانسیل مطلوب، امگا و ترینر تعدیل شده و جنسن تعدیل شده، اثر منفی و معناداری دارد.

در این مقاله با استفاده از داده های مربوط به هجده شرکت سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بصورت فصلی، ارتباط رفتار توده واری، با عملکرد و ویژگی های این شرکت ها با استفاده از مدل وراردو و جیانگ (2013) مورد بررسی قرار گرفته است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از روش کمترین مجذورات معمولی (OLS) و حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) استفاده شده است. همچنین به منظور رفع خود همبستگی از مدل خود رگرسیو میانگین متحرک (ARMA) مرتبه اول کمک گرفته شده است. یافته ها بیانگر آن است که رفتار توده وار در شرکت های سرمایه گذاری ارتباط منفی معناداری با عملکرد (بازدهی تعدیل شده باریسک) این شرکت ها دارد. علاوه بر این نتایج پژوهش بیانگر وجود رابطه معنادار بین رفتار توده وار با ویژگی های این شرکت ها است. بدین صورت که توده واری با رشد دارایی، بازده فصل قبل، جریان نقدی، تغییر رشد فروش، تغییر سود خالص و تغییر سود ناخالص رابطه عکس، و با نسبت هزینه و گردش پرتفوی رابطه ای مستقیم و مثبت دارد. Abstract In this research, by using the 18 accepted investment companies in the Tehran Stock Exchange, relationship of behavioral herding with the performance and characteristics in investment companies of Tehran stock exchange (TSE) by using Verardo and Jung's model has been reviewed and investigated. In order to analyze data and test hypotheses has been used Ordinary least squares (OLS) and generalized least squares (GLS) method and software Eviews. Also for check and solve autocorrelation has been used Autoregressive moving average model (ARMA). Research findings show that the behavioral herding in investment companies has negative effect on these companies performance (risk-adjusted return). In addition, the findings indicate a significant relationship between behavioral herding and characteristics of these companies.  

تورش های رفتاری در بازار سرمایه، وضعیتی است که طی آن فرد بنا به دلایل منطقی یا غیرمنطقی، اطلاعات و تحلیل های شخصی خود را نادیده گرفته و با تأثیرپذیری از اخبار، تحولات اقتصادی، سیاسی و.... واکنشی به موقع یا به اندازه و یا هر دو به تحولات بازار نمی دهد و سبب فاصله گرفتن بازار از بازار کارا می شود. در این راستا، مقاله حاضر با استفاده از داده های روزانه قیمت سهام و حجم معاملات سهام به ارزیابی دو تورش رفتاری بیش واکنشی وکم واکنشی سرمایه گذاران و بررسی رابطه آنها با تورش دیگری به نام رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 لغایت 1398 پرداخته است. برای دستیابی به این هدف، از مدل باربریز و همکاران برای ارزیابی بیش واکنشی و کم واکنشی و از مدل لاکونیشوک برای بررسی رفتار توده وار سرمایه گذاران استفاده شده که نتایج نشان داد در دوره مورد بررسی، بیش واکنشی، کم واکنشی و نیز رفتار توده وار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران وجود داشته است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تورش توده واری و مکانیسم قیمت گذاری متأثر از آن، با استفاده از شبیه سازی عامل بنیان و الگوریتم تکاملی-تطبیقی STGP است. بدین منظور، درمجموع تعداد 2000 عامل مجازی، در دو گروه، شامل یک زیرمجموعه کوچک از کل جمعیت به نام «بهترین عوامل» و یک گروه اصلی به نام سایر «عوامل مجازی» (باقی مانده جمعیت پس از کسر بهترین عوامل)، اطلاعات واقعی مربوط به قیمت بازگشایی و بسته شدن، کمترین و بیشترین قیمت، حجم و ارزش معاملات هر سهم را دریافت و در یک بازار مجازی، به معامله می پردازند. معاملات عوامل مجازی، سری قیمتی را به صورت درون زاد ایجاد می کند که ازآن جهت آزمون فرضیات استفاده می گردد. آموزش نرم افزار، به مدت 2500 روز معاملاتی است که از آبان 82 شروع می گردد. دوره آزمون نیز از ابتدای سال 92 تا آذر 97 می باشد. نتایج بیانگر این است که به دلیل تنوع ژنتیکی بالا، وجود استراتژی های معاملاتی متنوع و انسجام بیشتر ناشی از مکانیسم های قیمت گذاری رقابتی و تکاملی یک بازار کامل، رفتار توده ای در بازارهای مجازی مبتنی بر معاملات گروه اصلی، نسبت به بازارهای مبتنی بر معاملات بهترین عوامل، کمتر مشاهده می گردد. بعلاوه، در بلندمدت به دلیل جریان مداوم اطلاعات، رفتار توده ای منجر به تشکیل حباب یا سقوط قیمتی نمی گردد و قیمت ها به ارزش ذاتی خود بازمی گردند.

رفتار توده وار یا شبیه جمع رفتار کردن، یکی از تورشهای رفتاری در بین سرمایه گذاران است که م ی توان د بی قاعدگی هایی مثل حباب و سقوط قیمت، افزایش نوسانات قیمت در بازار و به طورکل ی، نب ود تعادل در بازار سرمایه را به دنبال داشته باشد، بنابراین با شناسایی و بررسی این پدیده، علاوه بر اینکه یکی از ابعاد رفتاری بازار سرمایه ایران تبیین می شود، می توان شرایطی را برای به کارگیری تص میمات بهینه برای سرمایه گذاران و عوامل بازار فراهم کرد. در این تحقیق وجود رفتار توده وار بین سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از حجم معاملات با روش هاچیکا که یک ابتکار و نوآوری از مدل هوانگ و سالمون است، برای دوره زمانی 1394 لغایت 1398 در خصوص 142 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بازار سهام ایران اجرا شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد توده واری به صورت پیوسته در بازار سهام ایران در طول دوره بررسی وجود داشته است. طبقه بندی JEL : G12, G14, G40, G41  

بی قاعدگی در بازار های مالی که همراه با رفتار احساسی و تقلیدوار تولید و تشدید می گردد و کارایی بازار را کاهش می دهد، همواره در کانون توجه محققان بوده است. در این تحقیق به معرفی معیاری برای سنجش میزان توده واری سرمایه گذاران نهادی پرداخته شده است که ضمن در نظر داشتن عوامل بنیادین، توده واری بین سرمایه گذاران نهادی هم نوع و غیر هم نوع را نیز کنترل می نماید. در این تحقیق برای کسب اهداف فوق، از مدلسازی معاملات سرمایه گذاران نهادی و استخراج معیارهای توده واری از مدل های رگرسیون با لحاظ کردن آثار متغیرهای اقتصادی موثر بر قیمت سهام، برای محاسبه سنجه توده واری استفاده شده است. سپس آثار توده-واری بر بی قاعدگی های بازار سهام مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است توده واری بیشترین اثر را بر مومنتوم ها دارد. مومنتوم دو ماهه بیشترین ضریب با علامت منفی را دارا می باشد. بدین معنا که با افزایش (کاهش) توده واری، مومنتوم دو ماهه کاهش (افزایش) می یابد و به عبارتی افزایش (کاهش) توده واری منجر به کاهش بازده غیرنرمالی ناشی از مومنتوم می شود. در بین سایر بی-قاعدگی های بررسی شده، نوسان قیمت شش ماهه دارای بیشترین اثر پذیری از توده واری است. همچنین از منظر قدرت تبیین بی-قاعدگی، توده واری معرفی شده در این پژوهش بیشترین اثر را بر بی قاعدگی نوسان قیمتی دارد. همچنین با بررسی جهت رابطه توده-واری و بی قاعدگی مشخص گردید این رابطه دو طرفه می باشد و نیز پس از وارد کردن عامل توده واری در مدل فاما و فرنچ، قدرت توضیح دهنگی مدل ارتقا پیدا نموده است.