پایگاه اجتماعی

اهمیت تعامل و اقبال اجتماعی نسبت به کالبد معماری و فضای شهری در دوره های قبل و بخصوص در دوران معاصر به یکی از مهم ترین ارکان برنامه ریزی شهرسازی و برنامه دهی طراحی معماری تبدیل گشته است. دراین بین مسئله چندوجهی و بسیط بودن مفهوم سرمایه و نظریه اجتماعی برآمده از آن، باعث انتقال پیچیدگی ادراک و برنامه ریزی مؤثر برای تحقق آن در معماری و شهرسازی نیز گشته است. براین اساس، پژوهش حاضر، به دنبال پاسخ به این سؤال است که چگونه می توان بین وجوه مختلف سرمایه اجتماعی، نظریه بین رشته ای را مطرح کرد که هدف بهره گیری از آن در فرایند طراحیِ معماری و شهرسازی به شیوه ای ساختارمند، محقق گردد. کاربرد مهم چنین پژوهشی در دستیابی به الگویی است که در هم افزایی بین رشته ای، منجر به شکل گیری سرمایه کالبدی می گردد. روش انجام پژوهش، کیفی با رویکرد بنیادین و بین رشته ای است که به شیوه تحلیل توصیفی و تفسیری انجام شده است. همچنین مطالعه تطبیقی در حوزه مطالعات اجتماعی در معماری و شهرسازی انجام گرفته است. دستاورد نوآورانه این تحقیق، علاوه بر دستیابی به الگویی جامع برای سرمایه کالبدی، ساختاربخشی به مفاهیم ارائه شده پیرامون این مقولات، و شکل گیری ساختار مطالعات بین رشته ای در این زمینه است.

هدف از این پژوهش واکاوی نقش مکان های سوم شهری در کیفیت محیطی شهر اهواز است. این پژوهش با رویکردی کمَی، به روش پیمایشی و متکی بر مطالعات کتابخانه ای- اسنادی در سال 1402 در شهر اهواز انجام شد. جامعه آماری کلیه شهروندان اهوازی (885000 نفر) در سال 1395 می باشند که به وسیله فرمول کوکران تعداد 390 نفر به عنوان حجم نمونه و به صورت تصادفی به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون های ANOVA، تحلیل رگرسیون، T تک نمونه ای، تحلیل مسیر و... استفاده شد. یافته ها نشان می دهد، تمامی 10 شاخص بررسی شده بالاتر از میانگین مبنا (3) بودند. همچنین در مدل رگرسیونی مشخص شد، متغیرهای پیش بین حدود (741/0= R2) از واریانس متغیر ملاک (کیفیت محیط) را تبیین می کنند؛ و منطقه 6 (میانگین 08/4) برتری بیشتری نسبت به سایر مناطق 8 گانه اهواز ازلحاظ کیفیت محیطی داشت. نتایج نشان داد؛ کیفیت محیط و میزان رضایت شهروندان اهوازی از مکان های سوم شهری با توجه به فرهنگ بومی ساکنین این شهر، ارتباطی تنگاتنگ با وضعیت مکان های سوم این شهر (با بار عاملی 722/0) دارد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل زمینه های مرتبط با تعادل بین کار و زندگی زنان شاغل متأهل شهر سنندج و با روش کیفی انجام شده است. مشارکت کنندگان پژوهش شامل 20 نفر از زنان شاغل متأهل شهر سنندج هستند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده با حداکثر تنوع از مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق استفاده شد و در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش براون و کلارک صورت گرفت و زمینه های مرتبط با تعادل بین کار و زندگی در قالب 4 مضمون اصلی (بهره مندی از آرامش فکری، برخورداری از پایگاه اجتماعی، دریافت حمایت اجتماعی، رضایت مندی شغلی)  و 16 مضمون فرعی (رابطه عاطفی با همسر، احساس امنیت، رفاه مالی، منزلت اجتماعی، شغل مناسب، تحصیلات، حمایت همسر، حمایت فرزندان، حمایت اطرافیان، انگیزه شغلی، دستمزد مناسب، امنیت شغلی، حمایت سازمانی، انعطاف پذیری کاری، فرصت به کارگیری توانمندی ها، رضایتمندی از مجموعه) دسته بندی گردید. نتایج نشان داد که زنان جوامع محلی در کنار موقعیت انتسابی و جنسیتی، هم زمان با تغییرات اجتماعی و فرهنگی دهه های اخیر، با تلاش خود و حمایت خانواده و دستیابی به تحصیلات دانشگاهی قدم در مسیر پیشرفت نهاده و با ورود به صحنه اشتغال و فعالیت های اقتصادی مدرن کوشش مضاعفی برای افزایش رفاه مادی و گردش چرخه تولید از خود نشان داده که منجر به ارتقای منزلت و پایگاه اجتماعی آنان شده است. 

موسیقی یکی از پرکاربردترین هنرها در بین جوانان است. این پژوهش به بررسی مصرف موسیقی میان جوانان می پردازد. روش پژوهش، پیمایشی با ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، کلیه جوانان 15 تا 29 ساله ساکن مناطق 22 گانه شهر تهران است که از بین آنها تعداد 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. یافته ها در مورد علاقه به موسیقی نشان داد که  86 درصد در حد زیاد، 13 درصد کم و تنها 1 درصد اصلاً به موسیقی علاقه ندارند که نشان دهنده میزان بالای علاقه جوانان به موسیقی است. همچنین، 8/23 درصد کمتر از یک ساعت، 36 درصد بین یک تا دوساعت، 8/22 درصد بین سه تا چهار ساعت، 7 درصد بین پنج تا شش ساعت، 8/3 درصد بین هفت تا هشت ساعت و 4 درصد نه ساعت و بیشتر از وقت خود را صرف گوش دادن به موسیقی می کنند و تنها 8/2 درصد اعلام کردند اصلاً به موسیقی گوش نمی کنند که نشان دهنده جایگاه بالای موسیقی در اوقات فراغت جوانان است. بیشترین علاقمندی به سمت موسیقی پاپ نسل دوم و سپس موسیقی رپ است. بر اساس نتایج این پژوهش، بین پایگاه اجتماعی و اقتصادی، سرمایه فرهنگی فرد و سن با مصرف موسیقی رابطه مثبت وجود دارد، ولی بین جنسیت با مصرف موسیقی رابطه ای دیده نشد.

مشارکت در فعالیت های خیرخواهانه، از جمله امور پسندیده ای است که همه بزرگان دینی، بر آن تأکید دارند. یکی از جنبه های مشارکت در فعالیت های خیرخواهانه، ورزش می باشد. لذا هدف از پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر مشارکت در فعالیت های خیریه از سوی خیرین ورزش یار می-باشد. روش تحقیق حاضر آمیخته بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل خیرین ورزش یار بودند که به موضوع تحقیق حاضر اشراف کامل داشتند. بر اساس انتخاب هدفمند، تعداد 18 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. با مطالعه مبانی نظری و نظرات خبرگان، مؤلفه های اولیه استخراج گردید. تعداد 7 عامل موثر بر مشارکت در فعالیت های خیریه از سوی خیرین ورزش یار شامل باورهای مذهبی، علاقه به ورزش، کسب پایگاه اجتماعی، بنای یادبود برای گذشتگان، عدالت خواهی، تعهد اجتماعی و درخواست های شخصی شناسایی و نهایی گردید. کلیه روند تجزیه و تحلیل داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار Electre SoLver (روش الکتره) انجام گردید. نتایج نشان داده است که باورهای مذهی با چیرگی 6، مهمترین عامل و درخواست های شخصی با چیرگی صفر، کم اهمیت ترین عامل موثر بر مشارکت در فعالیتهای خیریه از سوی خیرین ورزش یار می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود مدیران ذیربط، با بهره گیری از عوامل استخراج شده، افراد مستعد در امر مشارکت در فعالیت های خیریه را شناسایی و انگیزه کافی را در آن ها برای مشارکت ایجاد نمایند.