برنامه های اجتماعی

هر جامعه ای نیازمند آن است تا میزان پیشرفت و دستاورد برنامه های اجتماعیاش به گونة مستمر بررسی و کاوش شود. این کار با ارزشیابی امکا ن پذیر است که یکی از عناصر مهم هر الگوی برنامه ریزی مناسب را تشکیل میدهد. یکی از مهم ترین پرسش های مطرح در باب ارزشیابی این است که یک برنامه چقدر به اهدافش رسیده یا کامیاب بوده است. پاسخ به این پرسش با ارزشیابی اثربخشی داده میشود. البته ارزشیابیِ اثربخشی برنامه های اجتماعی با چالش هایی روبه روست. در مقالة حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی میکوشیم تا ضمن معرفی این چالش ها، راهکارهای انجام آن را تبیین کنیم. درمجموع شناخت مفهومی اثربخشی و چگونگی سنجش و تعیین معیارهای درخور برای آن در برنامه های اجتماعی، از مهم ترین چالش ها به شمار میآیند و بهترین راهکار در ارزشیابی اثربخشی این قبیل برنامه ها، سنجش تأثیرات اجتماعی آنها در محیط پیرامون است.

رادیو بر اساس نظام ارزشی و باورهای خود ، ناهنجاری های اجتماعی را توصیف می کند. این توصیفات ،واقعیت رسانه ای متفاوتی را به وجود می آورد که هم بر نگرش مخاطب تاثیر می گذارد و هم او را به این توصیفات وابسته می کند. تبیین های متفاوت رادیو درباره ناهنجاری های اجتماعی ، ناگزیر  در قالب یکی از رویکرد های نظری موجود جامعه شناسی قرار می گیرد. از این رو در این تحقیق، با استفاده از روش تحلیل محتوا ، رویکرد گفتار برنامه های اجتماعی رادیو ایران در طرح ناهنجاری های اقتصادی ، بر اساس نظریات اثباتی جامعه شناسی ( آسیب اجتماعی ، بی سازمانی اجتماعی ، تضاد ارزشی و کج رفتاری ) مورد بررسی قرار گرفت.  از مهم ترین یافته های تحقیق این است که بیشترین موضوع ناهنجاری اقتصادی مطرح شده در برنامه های مورد بررسی ، " ضعف عمل به تعهدات مالی " به میزان 7/57 درصد است و رویکرد غالب گفتار ها در تبیین این ناهنجاری رویکرد" بی سازمانی اجتماعی" و ضعف مقررات در جامعه اشاره می کند . این امر گاهی باعث ایجاد ناهماهنگی شناختی در مخاطبان می شود .