مهندسان

همکارى جهت بقاى سازمان ها و گروه ها از اهمیت قاطعى برخوردار است. اغلب مشاهده شده همکارى اخلاق، روابط اجتماعى و انسانى در کار، و در کارهاى پیچیده سطح بهره ورى و کیفیت را بالا مى برد. در همکارى تلاش دو یا چند نفر جهت رسیدن به هدف یا اهداف، به شیوه اى است که موفقیت هر شخصى موفقیت دیگرى را تسهیل مى کند. از آن جا که انجام اغلب کارهاى مهندسى از دست یک نفر خارج است و نیازمند همکارى مداوم چندین مهندس است، همکارى در این گروه ها اهمیت مضاعفى دارد. مطالعه حاضر با بهره گیرى از نظریه دورکیم و پاتنام و به صورت پیمایشى انجام گرفته است. ابزار گردآورى داده ها پرسش نامه مى باشد. جمعیت آمارى پژوهش شامل تمامى مهندسانى است که به صورت رسمى در سال 1387 عضو کانون مهندسین شهر آمل بودند و به صورت گروهى کار مى کردند. از آن جا که حجم مهندسانى که شرایط فوق را داشتند کم بود شیوه تمام شمارى روى جمعیت آمارى صورت گرفت و در نهایت 236 پرسش نامه جمع آورى گردید. اطلاعات جمع آورى شده با استفاده از روش هاى آمارى توصیفى و استنباطى مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته هاى تحقیق حاکى از آن است که بیشتر مهندسان سطح همکارى خود را با دیگر مهندسان در سطح پایین مى دانند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره حاکى از آن است که از میان متغیرهاى مستقل تحقیق، «شبکه روابط» (بتا = 46/0)، «اعتماد» (بتا = 30/0) و «عضویت در گروه هاى حرفه اى» با ضریب استاندارد رگرسیونى (بتا = 19/0 ) داراى تأثیر معنادارى بر روى میزان همکارى هستند.

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی شایستگی های حرفه ای مهندسان برای سازمان های صنعتی نوین ، انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده ها کمی ازنوع توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل؛ 1)اعضای هیئت علمی متخصص، دارای دکتری مهندسی و فعال در حوزه صنعت، 2)مدیران و کارشناسان خبره شاغل در سازمانهای صنعتی با تجربه 5 سال یا بیشتر و و دارای مدرک مهندسی که از 5 دانشگاه و 4 سازمان صنعتی برتر به تعداد 467 نفر که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه ای به تعداد 216 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. جهت شناسایی شایستگی های حرفه ای مهندسان برای ورود به سازمانهای صنعتی، پیشینه پژوهش های انجام شده و سایت onet مورد بررسی قرار گرفته، سپس شایستگی های استخراج و بر مبنای آن به دو دسته کلی ؛ عمومی و تخصصی طبقه بندی شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته 42 گویه ای استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ برای همه شاخص ها زیربنایی ابزار 3/82 به دست آمد. جهت بررسی روایی پرسشنامه نیز از نظر خبرگان مرتبط و هم چنین روایی سازه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد: 1- شایستگی های حرفه ای مورد نیار شامل؛ شایستگی های عمومی (شایستگی شخصیتی، برنامه ریزی، شناختی) و تخصصی (سیستماتیک، کاربردی، اخلاق حرفه ای و استراتژیک) می باشد 2- مدل کلی پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد برازش قرار گرفت. 3- همه نشانگرها به طور معنی داری با عامل زیربنایی خود مرتبطبودند و مدل اندازه گیری طی ارزیابی شاخص های جزئی مطلوب بود.

عمده فجایع، جرایم و تخلفات مهندسی قابل پیش بینی و پیشگیری هستند و مطابق قانون اساسی پیشگیری از وقوع آنها هم یک وظیفه حاکمیتی است. تجربیات و تحقیقات پیشین داخلی و بین المللی مبین این واقعیت است که، با اتخاذ سیاست های صحیح می توان از یروز بسیاری از تخلفات و جرایم در صنعت ساخت جلوگیری نماید. این تحقیق بر مبنای روش توصیفی-تحلیلی، ابتداً با کنکاش در ادبیات موجود به چرایی وقوع جرایم و تخلفات خاص مهندسی و آثار آن از منظر جامعه شناسی جنایی می پردازد و سپس پیشنهاداتی کاربردی و پیشگیرانه با توجه به تجارب سایر کشورها برای مقابله با این نوع رفتارها ارائه می نماید. عواملی نظیر فرآیند ناصحیح پرورش مهندسان، باور به صحت و عقلانیت رفتار مجرمانه یا متخلفانه و به ویژه پایبندی به اهداف و تلاش برای بقای گروه مهندسی و عوامل اقتصادی در کنار سیاست های اشتباه دولتی از مهم ترین عوامل جرم زا در عرصه مهندسی هستند.برای جلوگیری از بروز انحرافات مهندسی در معنای عام خود، اولاً، با توجه به عدم توازن بازار عرضه و تقاضا در دنیای مهندسی قوانین باید به گونه ای تدوین گردند تا جامعه مهندسی از حمایت های عادلانه قانونی برخوردار باشند و مجبور نباشد برای نیل به اهداف خود به ابزارهای غیرقانونی متوسل شوند. ثانیاً، مهندسان نباید به عنوان نیروی کار ارزان بر اساس جبر اقتصادی حاکم بر جامعه مطرح باشند و برای فعالیت های آنان متناسب با شرایط کاری و شاخصه های فنی و خصیصه های فردی و شأن مهندسی حداقل دستمزدی عادلانه تعیین گردد، که عدول از آن برای صاحب سرمایه و قدرت امکان پذیر نباشد. ثالثاً، آموزش مستمر و فرهنگ سازی باید در اولویت سیاست های پیشگیرانه مهندسی باشد. رابعاً، دولت به عنوان صاحب قدرت نباید بیشتر منافع را تنها برای خود قرار دهد و در قراردادهای عمرانی می بایست تعادل عوضین قراردادی رعایت گردد.