سیستم حمل و نقل عمومی

وجود آلودگی شدید هوا در شهرهای بزرگ مثل تهران و هم چنین مصرف بیرویهی حامل های انرژی، منجر به اعمال طرح ها و مصوباتی از جانب دولت در سال های اخیر شده است. یکی از این مصوبات مهم مقولهی طرح اسقاط خودروهای فرسوده میباشد، زیرا این خودروها علاوه بر اینکه هوا را آلوده میکنند، مصرف انرژی بالایی نیز دارند که از این جهت میتوانند خسارات بالایی را برای جامعه به بار بیاورند. هدف از این مقاله بررسی آثار برنامهی اسقاط خودروهای فرسوده میباشد. در این بررسی مطالعهی خود را به صورت موردی روی 500 مالک خودروهای فرسوده تهرانی که صاحب رنو و پیکان بوده و در طرح اسقاط خودروهای فرسوده از جانب دولت شرکت کردند، متمرکز میکنیم. در این مقاله به بررسی منافع ناشی از این طرح در ابعاد مختلف خواهیم پرداخت. نتایج این مطالعه نشان میدهد که خرید و اسقاط خودروهای فرسوده منافع بسیار زیادی را برای فروشندگان و جامعه، شامل از کاهش آلودگی هوا و مصرف انرژی به دنبال خواهد داشت.

پایداری شهرها به عوامل متعددی از جمله سیستم حمل و نقل کارا و کارامد وابسته است . رشد سیستم حمل و نقل شهری در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در گذشته پیامد های یکسان و برابر برای ساکنین خود فراهم نکرده است و الزاماً موجب پایداری این شهرها نشده است. سیستم حمل و نقل پایدار شهری بایستی تحرک و دسترسی را برای تمامی اقشار مختلف شهری به طور برابر، ایمن، راحت و مناسب فراهم آورد. تحقق این موضوع گرچه برای همه افراد با سطح درآمدی متفاوت بسیار پیچیده و از چالش های شهرها ی بزرگ و متروپولیتن هاست، اما تجربه بسیاری از شهرهای توسعه یافته و در حال توسعه نشان می دهد که این موضوع به کمک طراحی شهری دست یافتنی است به شرطی که سیستم های حمل و نقل شهری در پیوند باهم دیده و نیاز های همه کاربران در طراحی ها در نظر گرفته شوند. بنابراین تحقق پایداری سیستم حمل و نقل شهری بدون در نظر گرفتن نیازهای شهروندان و طراحی مناسب فضاهای شهری برای کلیه استفاده کنندگان حمل و نقل شامل موتوری و غیر موتوری نظیر پیاده و دوچرخه امکان پذیر نیست. رویکرد کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه گرچه در میزان سرمایه گذاری ، توسعه زیرساخت ها و به کارگیری تکنولوژی حمل و نقل شهری متفاوت است، اما به دنبال سلطه بدون وقفه اتو مبیل شخصی در شهر ها در قرن پیش، اکنون توجه به توسعه و گسترش حمل و نقل عمومی در اغلب شهرها با توجه به آلودگی هوا، شلوغی و ازدحام بسیار بیشتر از گذشته احساس می شود و دسترسی ایمن و راحت پیاده و دوچرخه در پیوند با سیستم های حمل و نقل عمومی به یک ضرورت اساسی تبدیل شده و مورد توجه دوباره طراحان شهری قرار گرفته است . هدف از طرح این موضوع، بررسی اهمیت دسترسی مناسب و راحت به ایستگاه های حمل و نقل عمومی برای کلیه کاربران به خصوص پیاده و دوچرخه است. در این مقاله تلاش شده تا نشان داده شود که پیاده ها و دوچرخه سوارها ریسک پذیرترین اقشار استفاده کننده از فضای عمومی و ترافیک مختلط شهری هستند و در صورتی که طراحی شهری، دسترسی ایمن و راحت پیاده و دوچرخه را به سیستم حمل و نقل عمومی در نظر نگیرد می تواند به عنوان عاملی باز دارنده برای استفاده کنندگان از این سیستم ها ، و باعث کاهش کارایی آنها و مشوقی برای استفاده بیشتر از اتومبیل شخصی شود.

هدف از طرح هدفمند کردن یارانه ها، تلاش برای کاهش مصرف انر ژی و بهبود شرایط توزیع درآمد در ایران است. در این مقاله سعی شده است عوامل موثر بر گرایش اقشار مختلف اجتماع به استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی پس از اجرای طرح هدفمند شدن یارانه ها در مناطق 22 گانه کلانشهر تهران مورد بررسی و تحلیل قرارگیرد. هدف پژوهش «سنجش تاثیر متغیرهای تعیین کننده رفتار شهروندان همچون وضعیت اشتغال، جنسیت، سن و نوع وسیله نقلیه شخصی و پیش بینی تبعات اجرای طرح هدفمند شدن یارانه ها بر استفاده از حمل و نقل عمومی» می باشد. روش پژوهش «توصیفی، تحلیلی و پیمایشی» است که با تکمیل 400 پرسشنامه در 22 منطقه شهر تهران انجام شده است. برای تحلیل داده های حاصل از پرسشگری و سنجش تعامل متغیرهای مورد مطالعه، از آزمون های «ضریب فی و کرامر»، «ضریب تاوگودمن و کروسکال»، «ضریب لامبدا» و «کای اسکویر پیرسن» استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، بین میزان تحصیلات شهروندان و سطح آگاهی آنها از طرح هدفمند شدن یارانه ها، وضعیت اشتغال شهروندان و معیار «اثر اقتصادی» طرح هدفمند شدن یارانه ها، نوع وسیله مورد استفاده شهروندان و معیار «اثر ترافیکی» طرح هدفمندی یارانه ها، نوع وسیله نقلیه مورد استفاده شهروندان و معیار «اثر زیست محیطی» طرح هدفمندی یارانه ها ارتباط معناداری وجود دارد.