ترکیب خطی وزن دار

مکان یابی و یافتن محل مناسب برای دفن زباله، یکی از مهم ترین بخش های سیستم مدیریت مواد زاید شهری است. شهر مرند با جمعیتی معادل 203 هزار نفر، یکی از بزرگ ترین شهرهای استان آذربایجان شرقی است که در نتیجه افزایش جمعیت، مصرف گرایی و افزایش مصرف مواد بسته بندی شده در چند دهه اخیر باعث افزایش حجم زباله تولید شده در این شهر شده است. با وجود این مشکل، هنوز شیوه مناسبی برای دفع مواد زاید شهر مرند وجود ندارد. هدف اصلی پژوهش حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی، با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی به منظور مکان یابی مناسب برای دفن پسماندهای شهری است. به همین منظور، عوامل مؤثر در مکان یابی محل دفن مواد زاید شهر مرند استخراج شد و با رقومی کردن و وزن دهی ١2 لایه بر اساس استانداردهای موجود که عبارتند از شیب، فرسایش، گسل، آب های سطحی، آب های زیرزمینی، چاه ها، منطقه حفاظت شده، پوشش گیاهی، خطوط ارتباطی، خطوط نیرو، فاصله از شهر مرند و مراکز جمعیتی با وارد کردن لایه های مذکور به محیط نرم افزارهای ArcGIS و Idrisi، مدل های تصمیم گیری چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی و ترکیب خطی وزنی بر لایه های موجود اعمال گردید. بررسی نتایج اولیه مبین این واقعیت است که مدل منتج از روشAHP ، ضمن انتخاب مکان دفن زباله ها در منطقه قابل قبول، مناطق دیگری را نیز پیشنهاد می کند. اما با اجرای مدل WLCمحدوده هایی با اندک اختلافی در شمال غرب شهر مرند استخراج می شود که بر پایه شواهد میدانی و مقایسه نتایج حاصل با واقعیت های موجود مطابقت می کند. در نهایت با همپوشانی و اشتراک این مدل ها در محیط ArcGIS مکان نهایی دفن زباله شهر مرند با مساحت 299 هکتار و پذیرش ١٣٠ تن زباله در هر روز به مدت ٢٠ سال به عنوان مکان پیشنهادی و نهایی دفن زباله شهر مرند انتخاب شد.

شتاب شهرنشینی و روند رو به گسترش گرمایش جهان اهمیتِ پرداختن به مسئله سیلاب های شهری را بیش از پیش نمایان می کند. در این مطالعه برای پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهری ارومیه از روش ترکیب خطی وزن دار(WLC)  و تحلیل های چندمعیاره فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. برای پهنه بندی خطر سیلاب از لایه هایی چون لایه ضریب رواناب، تراکم مسکونی، تراکم جمعیت، فاصله از رودخانه، ضریب CN، کاربری اراضی، شیب، فضای باز و قدمت ابنیه و برای تراکم پوشش گیاهی از تصویر ماهواره لندست 8 استفاده شده است. وزن دهی نهایی لایه ها با استفاده از نرم افزار  Expert choice به دست آمد و خروجی آن به حالت فازی اعمال شد. نقشه خطر سیل شهری نشان می دهد 31/22 درصد در پهنه خطر خیلی زیاد، 08/29 درصد در پهنه خطر زیاد، 45/26 درصد در پهنه خطر متوسط،  52/17 درصد در پهنه خطر کم، و 64/4 درصد در پهنه خطر خیلی کم از لحاظ سیل خیزی قرار گرفته است و مناطق مرکزی شهر پتانسیل بیشتری نسبت به سایر مناطق شهر برای سیل خیزی دارد، که از طریق ایجاد کانال های زیرزمینی و انحرافی در مرکز شهر می توان رواناب های سطحی شهر را به خارج از شهر هدایت و از بروز سیلاب جلوگیری کرد.

طرح مسئله: آمایش سرزمین، ارزیابی سامان مند توان محیط زیست برای کاربری های مختلف است که هدف آن، انتخاب و اتخاذ بهترین کاربری ممکن باتوجه به شرایط اقتصادی-اجتماعی می باشد. رویکردها به برنامه ریزی فضایی همگام با پیچیده تر شدن جوامع دگرگون می شوند. واقعیت این است که در ارزیابی توان کاربری های مختلف باتوجه به تضاد بین آن ها مسائل مرتبط با برنامه ریزی فضایی از سرشتی متفاوت برخوردار هستند. هدف: هدف از این پژوهش تخصیص کاربری های کشاورزی، شهری و صنعتی در شهرستان مبارکه با در نظر گرفتن تداخل حاصل از سایر کاربری ها برای چیدمان بهینه کاربری ها می باشد. روش: به منظور استانداردسازی و تعیین وزن معیارها و زیرمعیارهای اکولوژیک، فیزیکی و اقتصادی-اجتماعی مشخص شده برای هر کاربری از مدل AHP استفاده گردید و پس از ارزیابی توان منطقه برای کاربری های مدنظر که با استفاده از روش WLC به دست آمد به تلفیق تمام کاربری ها با استفاده از روش MOAL پرداخته شد. در آخرین مرحله بهترین مناطق برای هر کاربری با روش TOPSIS تشخیص داده شد. نتایج: نتایج این پژوهش نشان می دهد که تمام مناطق پیشنهادی پس از تلفیق کاربری ها، شامل آن دسته از پیکسل هایی می باشند که مطلوبیت آن ها در نقشه های ترکیب خطی وزن دار در کاربری کشاورزی از 98/0، در کاربری صنعتی از 86/0 و در کاربری شهری از 9/0 بیشتر بوده است. همچنین با توسعه حدوداً 1 درصد هر کاربری براساس مساحت شهرستان مبارکه، هر کاربری توان لازم برای توسعه حدوداً 1100 هکتاری را در آینده دارد. نوآوری: باتوجه به سابقه پژوهش های مرتبط با برنامه ریزی کاربری اراضی در شهرستان مبارکه به نظر می رسد این پژوهش یکی از پژوهش های پیشگام در تخصیص بهینه اراضی برای از بین بردن تعارضات حاصل از کاربری های مختلف در شهرستان مبارکه می باشد.

به سبب رشد پرشتاب جمعیت، مشکلاتی مانند کمبود و عدم توزیع فضایی مناسب خدمات شهری به وجود آمده است. ازاین رو در این تحقیق هدف ارزیابی دسترسی در شهر بجنورد با درنظر گرفتن کاربری های کلیدی و با حالات سفر مختلف است. در این راستا در این تحقیق شش کاربری کلیدی شناسایی شده و دسترسی به سه حالت سفر پیاده، اتوبوس و تاکسی برای هریک از کاربری ها با استفاده از روش حوزه نفوذ شناور دومرحله ای به دست آمده است. همچنین براساس میزان استفاده از هرکدام از حالت سفر، وزن نسبی آن ها و دسترسی تلفیق یافته برای هر کاربری براساس سه حالت سفر به دست آمده است. همچنین با استفاده از روش دنپ، وزن هرکدام از کاربری ها و نقشه دسترسی تلفیق یافته با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار، به دست آمده است. براساس نتایج وزن دهی، کاربری های فضای سبز و آموزشی بیشترین اهمیت را داشته اند. براساس دسترسی نهایی قسمت مرکزی و جنوب شهر و شهرک واقع در شرق شهر دسترسی مطلوب و سایر مناطق شهر، دسترسی نامطلوب داشته اند. براساس نتایج این تحقیق می توان نتیجه گیری کرد عدالت فضایی عمودی در شهر بجنورد رعایت نشده است، زیرا محلاتی که از سطح اجتماعی و اقتصادی مناسبی برخوردار نیستند، از سطح دسترسی مطلوبی نیز برخوردار نیستند.

تخصیص کاربری زمین همواره از موضوعات مورد توجه متخصصین شهرسازی بوده است. صاحب نظران سعی داشته اند در تخصیص کاربری ها به بستر و محیط پیرامونی، همجواری ها، سازگاری ها، تناسب زمین و دیگر عوامل توجه داشته باشند. با گسترش سیستم های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و تاثیرگذاری آ ن ها در فرایند برنامه ریزی تخصیص کاربری زمین بیش از پیش شده است. در عین حال تلاش های علمی زیادی درزمینه ی تلفیق این سیستم ها و روش های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره به منظور افزایش توانایی آن ها و فناوری های مرتبط در پشتیبانی از تصمیم گیری صورت گرفته است. روش های این حوزه نیز به طور گسترده ای در مطالعات مختلف به کاررفته اند؛ یکی از مهمترین کاربرد این روش ها در مباحث برنامه ریزی شهری، تعیین میزان مناسبت هر واحد مکانی برای تخصیص کاربری های شهری است. پرسش اصلی این تحلیل، این است که از میان زمین های با قابلیت توسعه، کدامیک برای استقرار کدام نوع کاربری مناسب تر می باشند؟ در این مقاله که از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است از فن تحلیل مناسبت کاربری زمین و روش های تحلیل سلسله مراتبی، ترکیب خطی وزندار و دلفی استفاده شده است. یافته های این مقاله که از همپوشانی داده های رقومی (نقشه های تحلیلی مساحت، قیمت زمین، دسترسی به محورهای ارتباطی، تعداد برهای قطعه زمین و آلودگی هوا) در یک ناحیه از شهر زنجان بدست آمده، میزان مناسبت هر پارسل را برای تخصیص کاربری ها نشان می دهد و در قالب سناریو های تخصیص کاربری زمین ارائه شده اند. مقایسه نتایج با وضع موجود، نشان می دهد که از 2166 پارسل موجود در محدوده مطالعه، 521 پارسل کاربری مناسب ندارند و نیازمند تغییر هستند.