نامه آموزش عالی

نامه آموزش عالی

نامه آموزش عالی سال 9 تابستان 1395 شماره 34 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ساخت و اعتبارسنجی آزمون قابلیت پژوهشی و ارزیابی آن در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های تهران، علاّمه طباطبائی، شهید بهشتی و محقق اردبیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتبارسنجی پژوهش قابلیت پژوهشی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۱۴
 پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبار سنجی آزمون قابلیت پژوهشی و ارزیابی آن در دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد. روش شناسی پژوهش از نوع پیمایشی و توصیفی _ همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران، علاّمه طباطبائی، شهید بهشتی و دانشگاه محقق اردبیلی هستند. روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. حجم نمونه با توجّه به مدل کرجسی _ مورگان 377 نفر در نظر گرفته شد. داده ها با پرسشنامه محقق ساخته قابلیت های پژوهشی گردآوری شد. روایی ابزار با استفاده از نظر استادان صاحب نظر تأیید و پایایی ابزار نیز با ضریب آلفای کرونباخ 97/0 محاسبه شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش عامل یابی عناصر اصلی و با در نظر گرفتن بار عاملی بالاتر از 40/0 نشان داد که 9 عامل قابل استخراج است و 44/64 درصد از واریانس کل را تبیین می کند. همبستگی درونی ضریب آلفای بالایی را برای عامل ها (از 66/0 تا 94/0) نشان داد. نتایج ارزیابی مقایسه ای مؤلفه ها با آزمون t دو گروهی مستقل نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در تعدادی از قابلیت های پژوهشی تفاوت معنی دار وجود دارد.
۲.

تبیین عوامل مؤثر بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی در نظام آموزش عالی با استفاده از تکنیک دیمتل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروندی سازمانی فرهنگ سازمانی سلامت سازمانی فرهنگ سازمانی کارآفرینانه جو سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۹
شناخت وضعیت کارکنان در حوزه رفتاری و تعیین عوامل مؤثر بر آن، نقش بسیار اساسی در بهبود عملکرد دانشگاه ها ایفا می کند. بر این اساس، هدف از این پژوهش توصیفی- همبستگی، تبیین عوامل مؤثر بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی در نظام آموزش عالی برای توسعه مطلوب رفتار شهروندی سازمانیدر دانشگاه های کشور است. برای این امر دانشگاه مازندران به عنوان نمونه موردی موردمطالعه قرارگرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 11 نفر از مسئولان و متخصصان منابع انسانی دانشگاه مازندران هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی، جمع آوری و تجزیه وتحلیل داده ها نیز از طریق تکنیک دیمتل انجام شد. بعد از تأیید روایی محتوا از سوی خبرگان و تعیین نرخ پایایی (96%)، نتایج نشان داد که در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیر جو سازمانی به عنوان تأثیرگذارترین  و هم چنین متغیر رفتار شهروندی سازمانی به عنوان تأثیرپذیرترین متغیر، انتخاب شده و بیشترین میزان تأثیرپذیری را به خود اختصاص داده است. بنابراین پیشنهاد می شود مدیران دانشگاه با کاربست متغیرهای مورد بررسی، زمینه را برای ارتقای رفتار شهروندی سازمانی کارکنان مهیا سازند.
۳.

اولویت بندی عوامل مؤثر بر انتخاب استاد راهنما و همکار پژوهشی با فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل سلسله مراتبی فازی انتخاب متخصصان استاد راهنما همکار پژوهشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۶
 پژوهش حاضر با هدف به کارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی فازی در اولویت بندی عوامل مؤثر بر انتخاب متخصصان دانشگاهی برای انتخاب همکار پژوهشی و انتخاب استاد راهنما بر اساس رزومه استادان انجام شد تا نشان دهد که چگونه و بر اساس چه معیارهایی، یک فرد خبره دانشگاهی با تخصص مورد نیاز کاربر شناسایی می شود. با بررسی آیین نامه ارتقاء اعضای هیئت علمی و انتخاب استاد نمونه وزارت علوم تحقیقات و فناوری و با توجه به نظرات استادان، معیارهای مؤثر شناسایی شد. سپس به منظور رتبه بندی آنها، درخت سلسله مراتبی تشکیل داده شد و بر اساس آن، پرسشنامه   AHPشامل 10 مقایسه زوجی طراحی شد و در اختیار خبرگان عضو هیئت علمی دانشگاه قرار گرفت. پس از مشخص شدن وزن های هر یک از معیارها و بر اساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که فعالیت های پژوهشی و فعالیت های آموزشی در انتخاب استاد راهنما و همکار پژوهشی به ترتیب از اولویت بیشتری برخوردارند
۴.

مطالعه تطبیقی مأموریت ها، چشم اندازها، ویژگی های کلی و نحوه پذیرش دانشجو در نظام آموزش عالی از دور کشورهای منتخب آسیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعه تطبیقی نظام آموزش از دور کشورهای شرق آسیا دانشگاه پیام نور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۱۳
هدف این پژوهش، شناسایی و مقایسه شباهت ها و تفاوت های دانشگاه های متولی آموزش از دور کشورهای شرق آسیا با دانشگاه پیام نور در زمینه (مأموریت ها، چشم اندازها، ویژگی های کلی و نحوه پذیرش دانشجو) است. پژوهش حاضر مطالعه ای اسنادی است که به روش تطبیقی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری همه دانشگاه های آموزش از دور کشورهای "ژاپن، چین، هندوستان، پاکستان، اندونزی و ایران" است. از میان دانشگاه های این کشورها، دانشگاه باز ژاپن، دانشگاه باز چین، دانشگاه ایندیرا گاندی هند، دانشگاه علامه الاقبال پاکستان، دانشگاه ترباکا اندونزی و دانشگاه پیام نور به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز پژوهش با مطالعه اسناد و مدارک و وب سایت رسمی دانشگاه ها جمع آوری شد. نتایج نشان داد، دانشگاه های مورد مطالعه با ابتکار عمل خود تفاوت های اساسی در نظام آموزشی خود ایجاد کرده اند و استفاده از تجربه های موفق این کشورها و بومی سازی آن در کشور ما می تواند سبب پیشرفت و کیفیت بهتر نظام آموزش از دور شود.
۵.

سازوکارهای تأمین منابع مالی بخش آموزش (آموزش و پرورش و آموزش عالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: منابع مالی سازوکارها آموزش عالی آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۱
 هدف این پژوهش بررسی و مقایسه وضعیت موجود و وضعیت مطلوب سازوکارهای تأمین منابع مالی آموزش و پرورش و آموزش عالی است. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی و مشارکت کنندگان در پژوهش شامل 52 نفر از کارشناسان بودجه شاغل در سازمان برنامه وبودجه کشور، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی و پایایی آن (8/0< α) مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی تک متغیره، تی مقایسات زوجی و آزمون فریدمن) استفاده شد. بررسی و مقایسه سازوکارهای تأمین منابع مالی در آموزش و پرورش نشان داد که سازوکار تأمین بودجه مورد نیاز آموزش از بودجه عمومی دولت در هر دو وضعیت موجود و مطلوب دارای بیشترین اهمیت بوده است. در خصوص آموزش عالی نیز یافته ها بیانگر آن بود که در وضعیت موجود، سازوکار تأمین بودجه مورد نیاز آموزش از بودجه عمومی دولت و در وضعیت مطلوب سازوکار عقد قراردادهای همکاری با صنایع و مؤسسات تولیدی و خدماتی دارای بیشترین اهمیت بوده است.
۶.

ارائه الگوی شایستگی های حرفه ای مدیران گروه های آموزشی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شایستگی های حرفه ای مدیران گروه های آموزشی دانشگاه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۶
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی شایستگی های حرفه ای مدیران گروه های آموزشی دانشگاه تهران انجام شد. این تحقیق برحسب هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، کمی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه مدیران گروه های آموزشی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 94-93 به تعداد 167 نفر بودند. نمونه به صورت سرشمار انتخاب شد و درنهایت 93 پرسشنامه تکمیل شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. برای به دست آوردن روایی این پرسشنامه علاوه بر روایی محتوایی، روایی سازه نیز با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول به دست آمد. همچنین، پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 93/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مدل برازش شده پژوهش شامل 12 مؤلفه (برنامه ریزی، سازمان دهی، مدیریت منابع انسانی، ارتباطات، رهبری، تصمیم گیری، کار گروهی، نظارت، فناوری اطلاعات و ارتباطات، اخلاق حرفه ای، علمی و روان شناختی) است. همچنین بیشترین اولویت به ترتیب مربوط به شایستگی های تصمیم گیری، ارتباطات و رهبری و کمترین اولویت مربوط به مؤلفه شایستگی روان شناختی است.
۷.

بررسی وضعیت گرایش به تفکر انتقادی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گرایش به تفکر انتقادی عملکرد تحصیلی کارشناسی ارشد دانشگاه یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۵
هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت گرایش به تفکر انتقادی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده های علوم انسانی، زبان و ادبیات و فنی- مهندسی دانشگاه یزد است. نمونه تحقیق شامل 280 نفر از دانشجویان دختر و پسر از سه دانشکده بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس عاملی و همبستگی پیرسون، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بیشتر دانشجویان کارشناسی ارشد به تفکر انتقادی گرایش متوسط دارند و میان گرایش به تفکر انتقادی و عملکرد تحصیلی دانشجویان همبستگی مثبت و معنادار اما ضعیف وجود دارد. میزان گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده علوم انسانی به طور معناداری بیشتر از دانشجویان دانشکده فنی- مهندسی بود. همچنین میان دانشجویان دختر و پسر در گرایش به تفکر انتقادی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتایج این پژوهش، لزوم بررسی راهکارهای تقویت تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده های مختلف به ویژه بررسی عوامل تأثیرگذار بر تدریس و ارزشیابی را گوشزد می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶