روان شناسی سلامت

هدف: نظر به اهمیت نقش عوامل روان­شناختی در بروز بیماری­های جسمی، پژوهش حاضر با هدف مقایسه انواع باور های غیرمنطقی و سبک­های دفاعی در بین بیماران کرونر قلب و افراد عادی، انجام شد. روش: پژوهش حاضر در چهارچوب یک بررسی زمینه­ای - مقایسه ای انجام شد. تعداد نمونه پژوهش حاضر شامل 238 نفر بیمار قلبی، از بیمارستان شهید مدنی تبریز بوده که با روش نمونه­گیری مبتنی بر هدف جهت مطالعه انتخاب شدند. نمونه غیر بیمار نیز شامل 240 نفر بود که از بین همراهان و کارکنان این بیمارستان که فاقد بیماری قلبی بودند، به صورت تصادفی انتخاب شدند و با تکمیل پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز و سبک های دفاعی (DSQ-40) در مطالعه شرکت کردند. داده های پژوهش به کمک آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل گردید. یافته ها: دوگروه بیمار قلبی و غیر بیمار در باورهای غیرمنطقی تأیید و حمایت دیگران، واکنش به ناکامی، بی مسئولیتی عاطفی، کمال­گرایی و انواع سبک­های دفاعی تفاوت معنی­داری دارند. (05/0>p) نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش که بیانگر نقش سبک­های دفاعی و انواع باورهای غیر منطقی به عنوان عوامل روان­شناختی در سلامت جسمی، به ویژه بیماری های قلبی است، پیشنهاد می­شود علاوه بر مداخلات پزشکی، از مداخلات روان­شناختی هم برای بیماران قلبی و هم افراد سالم به منظور پیشگیری از بیماری­های قلبی- عروقی استفاده شود.

هدف: این مطالعه به منظور رابطه بین شیوه مقابله با استرس (مسئله مدار، هیجان مدار) و ابراز وجود با استرس ادراک شده زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش، 60 نفر از زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بودند از: پرسشنامه شیوه های مقابله با موقعیت های استرس زا، ابراز وجود شرینگ و پرسشنامه استرس ادراک شده مارکهام. یافته­ها: تحلیل رگرسیون چند متغیری با روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، ابراز وجود 80/24%، مقابله هیجان مدار 52/15% و مقابله مسئله مدار 38/9% از واریانس مشترک (R2) استرس ادراک شده را تبیین نمودند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد، ابراز وجود پایین، مقابله هیجان مدار بالا و مقابله مسئله مدار پایین به ترتیب در میزان استرس ادراک شده زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه نقش اساسی و تعیین کننده دارند.

هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی وجودگرا بر افسردگی و امیدواری والدین فرزندان مبتلا به سرطان با استفاده از شیوه نیمه آزمایشی با پیش – پس آزمون و گروه گواه انجام گردید. روش: 30 والد (24 تا 54 ساله) که فرزندشان به دلیل ابتلا به بیماری سرطان در بیمارستان محک تحت درمان پزشکی قرار داشته و داوطلب شرکت در برنامه مشاوره بودند در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. قبل از مداخله درمانی، هر دو گروه با آزمون افسردگی بک- II (1996) و پرسشنامه امید میلر (1988) مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایشی در دوازده جلسه 90 دقیقه­ای گروه درمانی­شناختی وجودگرا که به صورت 2 جلسه در هفته اجرا گردید شرکت نمودند، در حالی­که گروه گواه در این مدت از هیچ­گونه مداخله رسمی روان­شناختی استفاده نکردند. در پایان مداخله، هر دو گروه مجدداً با آزمون­های مذکور مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 برای اجرای آزمون آماری تحلیل کوواریانس پردازش شدند. یافته­ها: نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی­دار در میزان افسردگی و امیدواری دو گروه به نفع گروه آزمایش (01/0>p) بود. نتیجه­گیری: گروه درمانی­شناختی وجودگرا می­تواند در کاهش افسردگی والدین فرزندان مبتلا به سرطان و همچنین در افزایش امیدواری آنان مؤثر باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه علائم اختلالات اضطرابی در سطوح متفاوت کلسترول به انجام رسیده است. روش: این پژوهش از نوع مطالعات علی – مقایسه­ای بود. مبتنی بر اهداف ترسیم شده، از میان افراد مبتلا به کلسترول (TC) بالا و پایین مراجعه­کننده به آزمایشگاه مرکزی استان آذربایجان شرقی، تعداد 100 نفر (50 نفر در هر گروه با میانگین سنی 55- 35 ساله) به شیوه در دسترس انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه SCL-90-R استفاده شد. داده­های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها: تحلیل داده­ها نشان داد که بین گروه­های مورد مطالعه از نظر علائم اضطراب تفاوت معنی­دار وجود دارد. علاوه بر این، تحلیل­های تکمیلی نشان داد که نشانه­های ترس مرضی، وسواس - اجبار، اضطراب در افراد دارای کلسترول بالا نسبت به افراد دارای کلسترول پایین بیشتر است. نتیجه­گیری: اختلالات روانی و بیماری­های جسمانی با هم در ارتباطند. پاتوفیزیولوژی اختلالات روانی ممکن است با تغییرات عوامل بیولوژیکی در ارتباط باشد. در بررسی رابطة بین سطوح سرمی کلسترول و علائم اختلالات روانی، شواهد پژوهشی نشان می­دهند که افراد دارای اختلالات جسمانی غالباً نشانه­هایی از سایکوپاتولوژی مربوط را دارا هستند. از این­رو، یافته­ها حاکی از آن است که سطوح بالای کلسترول ممکن است با علائم اضطراب و تنش در افراد همراه باشد.

هدف: سرطان یکی از مهم­ترین بیماری­های قرن حاضر و دومین علت مرگ و میر بعد از بیماری­های قلب و عروق است. تأثیر منفی این بیماری بر جنبه­های مختلف زندگی و روابط بین فردی سبب کاهش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در خانواده­های درگیر این بیماری می­شود بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش گروهی درمان متمرکز بر هیجان بر بهبود کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مادران دارای فرزند سرطانی بود. روش: این پژوهش به شیوه آزمایشی و با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مادران دارای فرزند سرطانی مراجعه­کننده به مراکز درمانی (متخصص خون) شهر کرمانشاه درسال 1391 تشکیل می­دهند. آزمودنی­های پژوهش شامل 30 نفر از مادران دارای فرزند سرطانی بود که به روش نمونه­گیری در دسترس از بین مراکز درمانی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای جمع­آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت زندگی و رضایت زناشویی استفاده شد. یافته­ها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری(MANOVA) نشان داد که آموزش گروهی درمان متمرکز بر هیجان بر افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی مؤثر بوده است (001/0>P). نتیجه­گیری: با توجه به تأثیر آموزش درمانی متمرکز بر هیجان بر بهبود کیفیت زندگی و رضایت زناشویی خانواده­های دارای فرزند سرطانی از این روش درمانی می­توان در جهت بهبود کیفیت زندگی و انسجام بیشتر ساختار خانواده در بعد روحی، روانی و اجتماعی بهره­مند شد.

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه منابع استرس در کارکنان چاق و غیر چاق ادارات آموزش و پرورش کرج است. روش: از بین نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرستان کرج، ناحیه یک آموزش و پرورش به روش نمونه­گیری تصادفی چند مرحله­ای انتخاب و از ناحیه مذکور تعداد 50 نفر (25 زن و 25 مرد) با در نظر گرفتن عواملی چون منطقه محل سکونت، زندگی شهرنشینی میزان تحصیلات، تأهل، سن و وزن انتخاب شدند و سپس این تعداد در چهار گروه زنان و مردان چاق و غیر چاق جای گرفتند. به منظور اندازه گیری میزان استرس، از مقیاس­های استرس کودرون فرم بزرگسالان استفاده شد. داده­ها با استفاده از برنامه آماری SPSS در سطح معنی­داری 05/0 تحلیل شدند. یافته­ها: با استفاده از آزمون تی مستقل یافته­ها نشان داد که منابع استرس در زندگی افراد با شاخص توده بدنی بالا (چاق) بالاتر از افراد با شاخص توده بدنی پایین (غیر چاق) است. نتیجه­گیری: این یافته­ها نشان می­دهند که سهم عواملی چون کیفیت بهداشت زندگی و سبک زندگی شخصی به عنوان منابع استرس در شیوع چاقی مؤثر هستند.