درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: کتابداری بالینی به عنوان راهکاری برای پزشکی مبتنی بر شواهد1 خدماتی در جهت تسریع دسترسی متخصصان سلامت2 به منابع معتبر و روز آمد پزشکی است. این مقاله به امکان سنجی ارائه این خدمات در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز میپردازد. روش: پژوهش حاضر کاربردی است و روش به کار رفته در آن پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش شامل پزشکان و پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مسئولین کتابخانه های این بیمارستان ها میباشد. یافته ها: در کل نیاز و علاقه مندی به اجرای این طرح از سوی جامعه پژوهش در سطح بالا احساس میشود. کتابخانه های شهید مدنی سینا کودکان و نیکوکاری از امکانات مناسب تری برای اجرای طرح برخوردارند. از لحاظ نیروی انسانی هیچ یک از بیمارستان ها شرایط مناسبی برای اجرای طرح ندارند.

هدف:هدف این تحقیق تعیین نشریات هسته لاتین دانشگاه علوم پزشکی همدان با استفاده از قانون پراکندگی برادفورد است. روش:این پژوهش با استفاده از روش های پیمایشی، کتاب سنجی و قانون برادفورد انجام شده است. جامعه این پژوهش کلیه نشریات لاتینی هستند که بین سال های 2004- 2006 توسط دانشگاه علوم پزشکی همدان خریداری شده اند. یافته ها:نتایج پژوهش نشان میدهد که در دوره زمانی مورد بررسی 1090 عنوان نشریه لاتین (7/74 درصد) مورد استفاده قرار گرفته اند و 37 عنوان نشریه (3/25 درصد) مورد استفاده قرار نگرفته اند. طی دوره مورد بررسی در مجموع 984 بار از نشریات لاتین استفاده شده است که میانگین دفعات استفاده از هر عنوان مجله 74/6 بار میباشد. 13 عنوان مجله به عنوان نشریات هسته لاتین تعیین گردیدند که این نشریات هسته طی دوره مورد بررسی مجموعا 337 بار (2/34 درصد کل دفعات استفاده از نشریات) مورد استفاده قرار گرفته اند. 3/72 درصد از استفادهکنندگان از نشریات لاتین، میزان پاسخ گویی نشریات به نیازهای اطلاعاتی خود را «زیاد» ارزیابی کرده اند.

این پژوهش به ارزیابی اوپکهای مبتنی بر وب کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران پرداخته است. بدین منظور از روش کتابخانه ای جهت یافتن ویژگیهای اوپکها استفاده گردیده است. ویژگیهای به دست آمده جهت بیان معیارهای ارزیابی به صورت سیاهه وارسی دسته بندی و طراحی شد و به وسیلهی آن اوپکهای مورد نظر از طریق مشاهده مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی 9 اوپک نشان میدهد که نیاز به بازنگری در طراحی این اوپکها وجود دارد. به طور کلی از نظر دسترس پذیری و قابلیت استفاده از نظام جستجو اوپکها وضعیت نسبتاً خوبی داشتند. در زمینه های مراحل دستیابی به اطلاعات، کاربرپسندی، ارائه انواع مختلف منابع اطلاعاتی و تعامل مستقیم میان کاربر و نظام، اوپکها وضعیت مناسبی نداشتند. همچنین نتایج این پژوهش نشان میدهد در طراحی این اوپکها کمتر به کاربران نهایی و نیازهای آن ها توجه شده است.

هدف: تعیین کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر کرد از دیدگاه کاربران براساس مدل لایبکوال است. روش : این تحقیق پژوهشی پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعة آماری این پژوهش 110 نفرند که به صورت تصادفی طبقه ای از میان 2000 مراجعهکنندة عضو کتابخانه مرکزی و کتابخانة دانشکده عمران انتخاب شده اند. یافته ها نشان میدهد که سطح خدمات دریافتی در بعد تأثیرگذاری خدمات، در کتابخانه مرکزی با میانگین (55/6) و در کتابخانه دانشکده عمران با میانگین (97/6) نسبت به ابعاد دیگر بیشتر است. اما بعد کنترل اطلاعات در کتابخانه مرکزی با میانگین (45/5) و در کتابخانه دانشکده عمران با میانگین (92/4) پایین ترین سطح خدمات دریافتی را به خود اختصاص داده اند. در سطح گزاره ها، بالاترین میانگین در کتابخانه مرکزی مربوط به وجود کارمندان مؤدب (25/7)، و پایین ترین میانگین مربوط به امکان دسترسی به منابع اطلاعات الکترونیک (12/4) است. همچنین بالاترین میانگین خدمات دریافتی در کتابخانه دانشکده عمران به آمادگی کتابداران برای پاسخگویی به مراجعه-کنندگان (63/7) و پایین ترین میانگین (85/3) به وجود تجهیزات مدرن دسترسی به اطلاعات اختصاص دارد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسة دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و کتابداران دانشگاه فردوسی دربارة کیفیت خدمات کتابخانه های این دانشگاه و با استفاده از ابزار لایبکوآل انجام گرفته است. در این پژوهش کیفیت خدمات کتابخانه ها در دو سطح «موجود» و «مورد انتظار»، بررسی شد. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد و کتابداران دانشکده های مهندسی، ادبیات، علوم پایه و کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد میباشند. بر این اساس، 231 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و کلیه کتابداران دانشکده های مورد بررسی که 31 نفر بودند، حجم نمونه را تشکیل دادند. یافته ها نشان داد، بین دو گروه مورد بررسی در مورد کیفیت خدمات موجود کتابخانه ها تفاوت معناداری وجود دارد. در کلیه موارد، بین انتظارهای دانشجویان کارشناسی ارشد و خدمات ارائه شده از سوی کتابخانه های مذکور تفاوت معناداری وجود دارد؛ بین کیفیت خدمات موجود از دیدگاه کتابداران و خدمات مورد انتظار دانشجویان کارشناسی ارشد و کتابداران، از نظر اهمیت تأثیرگذاری هر یک از ابعاد لایب کوآل بر کیفیت خدمات کتابخانه ها، تفاوت وجود دارد، ولی بین دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد حوزه های چهارگانة آموزشی تفاوتی وجود ندارد

پژوهش حاضر با هدف تعیین کیفیت خدمات کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی مستقر در تهران انجام گرفته است. روش پژوهش «پیمایشی تحلیلی» و ابزار گردآوری اطلاعات «پرسشنامه لایبکوال» است. جامعه پژوهش را کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی ایران، شهید بهشتی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران تشکیل میدهند که به ترتیب 361 ، 116 و 344 نفر از استفادهکنندگان کتابخانه های یادشده به پرسشنامه ها پاسخ داده اند. یافته های پژوهش نشان داد خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی ایران نسبت به کتابخانه های دو دانشگاه دیگر کیفیت بالاتری دارد، اما خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران دارای تفاوت معنا داری نیست. خدمات هر سه کتابخانه در بُعد کنترل اطلاعات، نسبت به ابعاد دیگر فاصله بیشتری با انتظارهای استفادهکنندگان دارد. بیشترین نارسایی کتابخانه ها، به دسترس پذیر کردن منابع الکترونیکی در منزل و یا محل کار استفادهکنندگان مربوط است. با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهادهایی در جهت بهبود کیفیت خدمات کتابخانه های مورد بررسی ارایه شده است

هدف :از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت موجود مجموعه سازی کتابخانه های دانشگاهی شیراز و ارائه راهکارهایی برای بهبود کیفی آن است. روش: روش انجام این پژوهش، پیمایشی است. ابزار کردآوری اطلاعات، پرسشنامه است و برای تجزیه و تحلیل آماری از روش توصیفی (فراوانی – درصد) و نرم افزار آماری EXCEL استفاده شده است. نتایج: نتایج پژوهش نشان میدهد که تنها 25/56 درصد از مدیران و 92/53 درصد از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شیراز تخصص رشته کتابداری دارند و 75/93 درصد، در مجموعه سازی فعالیت میکنند؛ 75 درصد کتابخانه ها، به درخواست مراجعان برای انتخاب و تهیه مواد اهمیت می-دهند و روش اصلی آنان، استفاده از نمایشگاه های کتاب میباشد. کمیته ای به صورت مجزا برای انتخاب کتاب وجود ندارد و تنها 5/12 درصد، خط مشی مدونی در باب مجموعه سازی دارند. همچنین، در 75/93 درصد این کتابخانه ها، کاتالوگ ها طریقه اصلی آگاهی از چاپ و نشر مواد جدید میباشند و 25/31 درصد آن ها از مبادلات بین کتابخانه ای استفاده میکنند

این پژوهشبه شیوة پیمایشی توصیفی، به منظور تعیین وضعیت استفاده از منابع اطلاعاتی خریداری شده اینترنتی در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه تهران و تبریز در سال تحصیلی 85-86 در بخش مرجع انجام شده است. 33 کتابخانة این دو دانشگاه، جامعة آماری پژوهش را تشکیل میدهند. برای گردآوری داده های مربوط به استفاده و یا عدم استفاده از منابع اینترنتی، از پرسشنامه استفاده شد. این پرسشنامه ها توسط مسئولان بخش مرجع تکمیل شدند. از بین 33 کتابخانة مورد بررسی، تنها 15 کتابخانه در سال تحصیلی 85-86 برای پاسخگویی در بخش مرجع از این نوع منابع اطلاعاتی اینترنتی استفاده کرده اند. مهمترین دلیل استفاده از منابع اینترنتی برای پاسخگویی به سؤالها، در رابطه با انجام پژوهشهای وسیع بوده است. در بین انواع منابع اینترنتی، نشریه های الکترونیکی بیشترین درصد را به خود اختصاص داده اند و کتابها و پایان نامه های الکترونیکی کمترین استفاده را در بین سایر منابع الکترونیکی داشته اند. نبودِ امکانات سخت افزاری و نرم افزاری، مهمترین علت استفاده نکردن از منابع اینترنتی گزارش شده است

هدف:هدف این مقاله گزارش تحقیقی از بررسی وضعیت موجود تشکیلات، منابع، نیروی انسانی، امکانات و خدمات 8 کتابخانة دانشکده های واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی و ارایة الگوییی برای بهبود و گسترش این کتابخانه ها در آینده است. روش:این پژوهش از نوع توصیفی است که به روش میدانی به گردآوری اطلاعات میپردازد. ابزار گردآوری، اطلاعات پرسشنامه ای است مشتمل بر 9 بخش که تجزیه و تحلیل اطلاعات آن پاسخگوی پرسش های اساسی است. یافته ها:وضعیت موجود کتابخانه ها از طریق پاسخ های دریافت شده به صورت جدول های تنظیم و پس از تجزیه تحلیل اطلاعات راهکارها و پیشنهادهایی ارایه شده است. در مرحلة نهایی با توجه به یافته ها به ارایة الگویی برای گسترش های این کتابخانه ها در آینده میپردازد و براساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران برای محاسبة مجموعه، نیروی انسانی، فضا، بودجه و خدمات، رهنمودها و در صورت لزوم فرمول ها ارایه میدهد تا در صورت نیاز به گسترش این کتابخانه ها مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: در این تحقیق، پایان نامه های دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به منظور شناسایی تا رفتار استنادی نویسندگان در سال های 1380-1384 بررسی میشود و مجلات هسته ای معرفی میگردند. روش:در پژوهش حاضر، از روش تحلیل استنادی استفاده شده است و قانون برادفورد برای بررسی منابع و مأخذ و تعیین مجلات کلیدی و هسته به کار رفته است.. یافته ها:در بررسی استنادهای به کار رفته از میان 973 استناد مشخص شد. 568 (37/58 درصد) استنادها مربوط به مجلات بوده است که از این تعداد 543 (80/55 درصد) استناد به مجلات خارجی و تعداد 25 (56/2 درصد) استناد به مجلات فارسی اختصاص داشته است. همچنین مشخص گردید که در هر پایان نامه به طور متوسط به 05/11 متن استناد شده است. در این بررسی، تعداد مجلات هسته، 4 (53/1 درصد) عنوان میباشد، همچنین در تجزیه و تحلیل تاریخ استنادها مشخص شد که نیم عمر مجلات خارجی 8 سال است که این نیم عمر برای نشریات بالا میباشد. بررسی توزیع استنادها به مجلات خارجی نشان داد که 261 (36/47 درصد) عنوان مجله به زبان انگلیسی و 20 (62/3 درصد) عنوان به زبان فارسی است.

در این مقاله با روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعة موردی گروه بحث الکترونیک دانشگاه فردوسی مشهد پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش از 1319 پست الکترونیکی تشکیل شده که از ششم دی ماه 1385 تا ششم تیرماه 1386 به این گروه بحث ارسال شده اند. مطالعه موردی حاضر با روش تحلیل محتوای ساختاری انجام گردید . یافته های مرحله اول پژوهش نشان میدهد پراکندگی موضوعی در پستهای ارسالی، به ترتیب با 93/56% فراوانی در گروه «مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی»، 16/20% فراوانی درگروه «عضویت»، 64/8% در گروه «هرزنامه ها»، 65/7% درگروه «تبریک و تسلیت» و 59/6% در گروه «متفرقه» است. در مرحله دوم، به منظور بررسی ارتباطهای علمی اعضای گروه بحث، 751 پست الکترونیک ارسالی به گروه «مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی» با استفاده از دستورکار رمزگذاری شده، تحلیل محتوای کیفی گردید و مشخص شد 194 پست (82/25 %) در مقوله «اخبار و رویدادهای مرتبط با کتابداری»، 21 پست (79/2%) در حوزه «اخبار فناوری اطلاعات»، 96 پست (78/12%) حاوی اخبار «انجمن کتابداری ایران»، 172 پست (90/22%) از «همایشها و کارگاه ها»، 22 پست (92/2%) درمورد «تحصیلات تکمیلی و عالی»، 131 پست (44/17%) در مقوله «منابع و مطالب جدید»، 19 پست (52/2%) درباره «جستجوی متخصصان کتابداری»، 14 پست (86/1%) با موضوع«آگهی استخدام»، 14 پست (86/1%) در مورد «نمایشگاه کتاب»، 23 پست (06/3%) درارتباط با «منزلت اجتماعی رشته»، و 156 پست (77/20%) به «پرسش موضوعی» و پاسخ در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و رشته های، مرتبط اختصاص یافته بودند