فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۷ مورد.
ارزشگذاری خدمات و کارکردهای اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جنگل ها علاوه بر تولید چوب، منافع زیستی محیطی و اجتماعی فراوانی به همراه دارند که اغلب آنها فاقد بازار می باشند. در این مقاله 13 مورد از خدمات اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر در شمال ایران از منظر اقتصادی مورد توجه قرار گرفت و با رویکردهای گوناگون ارزشگذاری گردید. در این مطالعه روش های ارزشگذاری مستقیم بازار، انتقال منافع، روش های مبتنی بر هزینه و روش هزینه جایگزین به ترتیب جهت تعیین ارزش فرآورده های غیرچوبی، ارزش های تفریحی و حفاظتی، ارزش کارکردهای حفاظت آب، خاک، تنظیم گاز و خاکزائی استفاده گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد ارزش کل اقتصادی اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر در سال 1393، 64/2132 میلیارد ریال بوده است. در این مقاله ارزش کارکردهای حفاظت آب، حفاظت خاک، تنظیم گاز، خاکزایی، تولیدی، تفریحی و حفاظتی اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر سالانه به ترتیب معادل 1620، 03/36، 70/297، 39/5 ، 057/0، 45/133 و 40 میلیارد ریال برآورد گردید. لذا کارکردهای حفاظت آب و تنظیم گاز به ترتیب با 96/75، 96/13 درصد، بیشترین سهم از ارزش کل اقتصادی اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر را به خود اختصاص داده اند و کارکردهای خاکزایی با 25/0 درصد و کارکرد تولیدی با 0002/0 درصد کمترین سهم از ارزش کل اقتصادی اکوسیستم جنگلی پارک ملی کیاسر را کسب نموده اند. این نتایج بیانگر آن است که ارزش پارک ملی کیاسر از جنبه زیست محیطی بیشتر از جنبه تولیدی می باشد.
تجزیه و تحلیل خسارت های رفاهی ناشی از آلودگی های زیست محیطی در ایران (با رویکرد دینامیک سیستم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی مقاله تجزیه و تحلیل خسارات رفاهی آلودگی ناشی از فعالیت های اقتصادی در ایران
می باشد. که با استفاده از چهارچوب الگوی رشد تعمیم یافته، یک الگوی سیستم دینامیک(SD)[1] اقتصادی- زیست محیطی برای اقتصاد ایران طراحی گردیده است. عناصر الگو شامل توابع رفاه اجتماعی، خسارت رفاهی، تولید، انباشت سرمایه فیزیکی و انسانی، انباشت آلودگی، توزیع درآمد و شرایط اولیه می باشد.
در این جهت، با در نظر گرفتن سال پایه1384 و به کارگیری مقادیر پارامترهای متناظر با اقتصاد ایران، مسیر متغیرهای آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن در یک افق 20 ساله شبیه سازی شده است.
نتایج شبیه سازی بیانگر این است که با ادامه وضع موجود، آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن با نرخ مثبتی افزایش پیدا می کند. براین اساس با ادامه وضعیت فعلی اهداف توسعه پایدار در افق مورد نظر قابل دستیابی نخواهد بود. بنابراین بهبود وضعیت آتی محیط زیست نیازمند مداخله دولت از طریق ابزارهای سیاستگذاری مناسب است.
نتایج تحلیل حساسیت پارامترهای سیاستی بیانگر تأثیر منفی پارامترهای انتشار تکنولوژی پاک و ترجیحات زیست محیطی تولیدکنندگان بر آلودگی سرانه و خسارت رفاهی وارده بر جامعه می باشد. علاوه بر این با افزایش ترجیحات زیست محیطی مصرف کنندگان، میزان خسارت وارده بر رفاه جامعه افزایش پیدا می کند. متغیرهای آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن به ترتیب از بیشترین حساسیت نسبت به پارامترهای ترجیحات زیست محیطی تولید کنندگان، ترجیحات زیست محیطی مصرف کنندگان و انتشار تکنولوژی پاک برخوردار می باشد. این نتایج می تواند برای برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گیرد.
برآورد ارزش هوای پاک و تعیین عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت ساکنان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در طول شهری شدن و تخریب محیط در ایران، بسیاری از افراد تمایل برای بهبود کیفیت هوا را دارند. کمبود اطلاعات در مورد ارزش سلامتی که در اثر آلودگی هوا از دست می رود، از محدودیت های عمده ای است که مانع توسعه سیاستگذاری در ارتباط با آلودگی هوا است.
این مطالعه چگونگی رابطه بین کیفیت پایین هوا و تمایل به پرداخت ساکنان شهر تهران برای بهبود کیفیت هوا را بررسی می کند. برای دستیابی به اهداف مطالعه از روش هکمن دو مرحله ای به منظور کمی کردن تمایل به پرداخت افراد (WTP)، برای بهبود کیفیت هوا استفاده شده است.
یک نمونه 1010 نفری از ساکنان شهر تهران، براساس روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و مصاحبه چهره به چهره با این افراد انجام شد. نتایج نشان می دهد که7/55 درصد پاسخ دهندگان، قادر به پرداخت (WTP) بودند و میانگین ماهانه (WTP) برای هر نفر 3500 ریال به دست آمد.
یک مدل پروبیت برای ارتباط میان متغیرهای برونزا و (WTP) و یک معادله رگرسیونی برای به دست آوردن میانگین تمایل به پرداخت تخمین زده شد و نتیجه گرفته شد که سن، درآمد و تعداد سالهای تحصیل ساکنان، اثر معنی داری بر روی (WTP) دارند و زنان، افراد مبتلا به بیماری تنفسی و افراد ساکن در منطقه آلوده تمایل به پرداخت بیشتری نسبت به بقیه دارند. برخلاف کشورهای توسعه یافته، بیشتر پاسخگویان، بهبود کیفیت هوا را به عنوان مسئولیت دولت در نظر گرفتند و 44 درصد افراد، هیچ انگیزه ای برای تحمیل هزینه و تلاش برای دستیابی به کیفیت هوای بهتر را نداشتند.
برآورد ارزش اقتصادی مطبوعیت زیست محیطی پارک کوهستانی صُفه اصفهان (رهیافت هزینه سفر فردی آشکارشده و اظهارشده)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
منابع طبیعی و محیط زیست همانند کوهستان ها جزء کالاهای عمومی به حساب می آیند. از ویژگی این کالاها، نداشتن بازار و قیمت مشخص برای مبادله است. این موضوع به ایجاد ذهنیت بی ارزش (رایگان) بودن، عدم تلاش برای حفاظت و تخریب منابع منجر می شود. یکی از کارکردهای مهم منابع زیست محیطی از جمله کوهستان ها، کارکرد مطبوعیت زیست محیطی (تفریح و تفرج) است که برآورد ارزش آن به عنوان بخشی از ارزش کل منابع مهم می نماید. در این راستا، هدف این پژوهش برآورد ارزش اقتصادی مطبوعیت زیست محیطی پارک کوهستانی صُفه اصفهان با استفاده از رهیافت هزینه سفر انفرادی است. بدین منظور،290 پرسش نامه با روش تصادفی ساده در سال 1392 در منطقه تکمیل شد. سپس تابع تقاضای مطبوعیت زیست محیطی (تابع تقاضای گردشگری) در دو سناریو، یکی با لحاظ هزینه سفر آشکار و دیگری با هزینه سفر کل (آشکار و ضمنی) با استفاده از رگرسیون دو جمله ای منفی برآورد گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای سن، درآمد، فاصله و هزینه های آشکار سفر و کل بر تعداد دفعات بازدید افراد تأثیر معنی داری دارد. هم چنین، متوسط ارزش مطبوعیت زیست محیطی برای هر فرد- بازدید در سناریوی اول و دوم به ترتیب برابر 797 و 1145 هزار ریال و کل این ارزش برای بازدیدهای سالانة این پارک در دو سناریوی بالا به ترتیب بیش از 11953 و 17175 میلیارد ریال برآورد شد. آگاهی از این ارزش برای بازدیدکنندگان به منظور حفاظت از طبیعت و امکانات منطقه و نیز برای مسئولین با هدف تلاش و نظارت بیش تر بر حفظ و بهبود کیفیت این زیست بوم ضروری است.
ارزشگذاری اقتصادی کویر شهداد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مطالعه به ارزشگذاری اقتصادی این منطقه (بعنوان محور گردشگری کویر) با استفاده از روش-های ارزشگذاری مشروط و هزینه سفر پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه از بازدیدکنندگان جمع آوری گردید. نتایج نشان می دهد که میانگین تمایل به پرداخت جهت حفاظت و توسعه خدمات کویر برای هر فرد بطور متوسط سالانه 11092 تومان و برای یکبار پرداخت مبلغ 31875 تومان می باشد، و تمایل به پرداخت افراد جهت گسترش مجموعه شهداد به عمق کویر لوت مبلغ 23950 تومان (یکبار) می باشد. هر فرد جهت بازدید از منطقه مذکور 40320 تومان هزینه کرده که حاضر است این مقدار تا 46000 تومان افزایش یابد. همچنین میزان تمایل به پرداخت هر مسافر با فاصله محل سکونتش تا کویر شهداد رابطه منفی دارد، یعنی افرادی که در مناطق نزدیک به کویر زندگی می کنند ارزش بیشتری برای آن قائل هستند. کسانی که با وسیله شخصی مسافرت کرده اند WTP بالاتری داشته اند، که می تواند نشانگر لوکس بودن خدمات کویر باشد. افراد مسن و افراد با شغل آزاد WTP کمتر و افراد تحصیل کرده WTP بالاتری ابراز کرده اند. متغیرهای جنسیت و بعد خانوار تاثیری بر میزان WTP نداشته اند.
توزیع اقتصادی زیست محیطی بار با اعمال محدودیت-های غیرخطی نیروگاه ها مبتنی بر یک روش ترکیبی جدید
حوزه های تخصصی:
تولید گازهای آلاینده ناشی از مصرف سوخت های فسیلی در نیروگاه های برق باعث شده است که علاوه بر هزینه های بهره برداری، کمینه سازی میزان آلودگی نیروگاه ها نیز مورد توجه ویژه ای قرار گیرد. در این مقاله، مسأله توزیع اقتصادی زیست محیطی بار بین نیروگاه های حرارتی با هدف کمینه سازی هزینه بهره برداری و آلودگی های زیست محیطی، با در نظر گرفتن محدودیت های غیرخطی نیروگاه ها از جمله اثر شیر بخار، نواحی ممنوعه تولید و نرخ تغییر توان تولیدی نیروگاه ها توسط الگوریتم ترکیبی زنبور عسل و جستجوی گرانشی حل شده است. در روش پیشنهادی، تبادل اطلاعات بین زنبورها بر اساس قوانین نیوتن و گرانش انجام گرفته و این عامل سبب بکارگیری تمام ظرفیت الگوریتم زنبور عسل در یافتن جواب بهینه شده است. به منظور نمایش کارایی این روش، الگوریتم پیشنهادی بر روی سیستم های 30 و 118 باسه IEEE در سطوح بار متفاوت آزمایش شده و نتایج بدست آمده با سایر روش ها مقایسه شده است. در این مقایسه، مشخص شده که روش پیشنهادی دقت و سرعت بالایی در حل مسائل پیچیده سیستم قدرت دارد و قرار گرفتن آن در نقاط بهینه محلی، بمراتب کمتر از روش های دیگر است. در انتها، به منظور تعیین نقطه کار نهایی بهره برداری از سیستم، تحلیل حساسیت نسبت به ضریب هزینه سوخت انجام و نتایج آن ارائه شده است.
ارزیابی زیست محیطی فعالیت های اقتصادی با استفاده از جدول داده ستاده (یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحلیل داده- ستانده زیست محیطی یکی از الگوهای مناسب برای بررسی روابط بین بخشی است. در این تحقیق با استفاده از روش های سهم مکانی الگوی اصلاح شده شبه لگاریتمی بخش تخصصی یا بومی، جدول داده- ستانده استان یزد برای سال 1385 استخراج شده و با استفاده از میزان مصرف انرژی و ضرایب انتشار، میزان انتشار آلاینده های محیط زیستی توسط هر بخش اقتصادی برآورد شد. نتایج محاسبات نشان می دهد در سال 1385 در استان یزد 26,984,133 تن گاز دی اکسیدکربن توسط بخش های اقتصادی انتشار یافته است که بخش ساخت فلزات اساسی، ساخت محصولات فلزی فابریکی به جز ماشین آلات و تجهیزات، با نزدیک به 40 درصد بیش ترین سهم از میزان انتشار آلایندگی استان را داشته و بررسی ضرایب مستقیم و غیرمستقیم نیز نشان می دهد که بخش حمل و نقل- انبارداری و ارتباطات، با 97/2 تن برای هر میلیون ریال تقاضا بالاترین میزان ضرایب انتشار را به خود اختصاص داده است.
اندازه گیری آثار زیست محیطی فعالیت های اقتصادی در ایران با رویکرد جدول داده - ستاده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه رشد فعالیت های اقتصادی به دنبال رشد جمعیت، مسائلی همانند بهره برداری بیش از اندازه از منابع طبیعی و آلودگی های زیست محیطی را به یکی از معضلات زندگی بشر تبدیل کرده است. بر این اساس رشد اقتصادی همراه با محدودیت هایی است که خود،عامل آن است و انسان برای در امان ماندن از آثار فعالیت های اقتصادی خود نیازمند الگوی جدیدی از رشد است که علاوه بر حفظ محیط زیست با آن سازگار باشد. این الگوی جدید توسعه پایدار نام گرفته است. توجه به مسائل زیست محیطی یکی از مهم ترین دلایل مطرح شدن بحث توسعه پایدار است. قدم نهادن در این مسیر در گام اول مستلزم شناسایی منابع عمده ایجاد آلودگی است. از این رو، در این تحقیق به بررسی و اندازه گیری انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های بشر با استفاده از جدول داده- ستاده پرداخته شده است. بر اساس محاسبات انجام شده مشخص شد که در مورد اغلب آلاینده ها، بخش های حمل و نقل هوایی، جاده ای و ریلی بزرگ ترین منتشرکنندگان گازهای آلاینده می باشند.
اندازه گیری زیست کارآیی پالایشگاه های نفت ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به افزایش روز افزون نگرانی جهان امروز در رابطه با مسائل زیست محیطی، در این تحقیق به ارزیابی زیست کارآیی پالایشگاه های نفت کشور که از یک سو، نقش ارزنده ای در اقتصاد ملی دارند و از سوی دیگر با مصرف بالای سوخت فسیلی و در نتیجه انتشار CO2، باعث آلودگی محیط زیست می شوند، پرداخته شده است.
با استفاده از نرم افزار Windeap و روش DEA ستانده محور و با در نظر گرفتن خروجی نامطلوب، زیست کارآیی محاسبه شده است.
نتایج نشان می دهد که، پالایشگاه بندرعباس کاراترین پالایشگاه نفت طی دوره 88-1382 استونرخ رشد زیست کارآیی پالایشگاه ها طی دوره مورد مطالعه مثبت است.نتایج رگرسیون توبیت نیز نشان می دهد که، سوخت های نفت کوره و نفت گاز اثر منفی بر زیست کارآیی دارند و گاز طبیعی و گازهای پالایشگاهی و گاز مایع اثر مثبت بر زیست کارآیی دارند. از سوی دیگر، هر چه پالایشگاه در حدی بیشتر از ظرفیت اسمی، نفت خام پالایش کند، زیست کارآیی پالایشگاه بیشتر کاهش می یابد.
بررسی ارزش های محیط زیستی سه گونه از مهمترین پرندگان تالاب های شمالی ایران (چنگر، اردک سرسبز و باکلان بزرگ) با تاکید بر ارزش اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اگرچه محیط زیست مهمترین مولفه زیست انسان ها محسوب می شود، اما تا کنون ارزش واقعی و مساعدت های آن به درستی مشخص نشده است. پرندگان یکی از مهمترین مولفه های محیط زیست هستند که در سالهای اخیر تخریب زیستگاه، صید بی رویه، افزایش آلاینده های زیست محیطی و برخورداری از اولویت پایین مدیریتی باعث کاهش زیاد تعداد آنها شده است. هدف از این پژوهش بیان مختصری از ارزش های پرندگان با تاکید بر ارزش اقتصادی سه گونه از مهمترین پرندگان شمال ایران است. برای این منظور دو تالاب بین المللی انزلی و گمیشان در سواحل جنوبی دریای خزر به عنوان مناطق هدف انتخاب شده است. سرشماری نیمه زمستانه و ثبت تعداد پرندگان به تفکیک هر گونه به روش Total Count صورت گرفته است. جهت تعیین ارزش اقتصادی، ارزش ریالی روز بازار در نظر داشته و در نهایت ارزش ریالی کل جمعیت بدست آمده است. ارزش اقتصادی سالانه این سه گونه در این تالاب ها به ترتیب 8/4 و 2/3 میلیارد ریال محاسبه گردید که با ملاحظاتی می توان آنرا با تخمین دو برابر نیز محاسبه کرد. این اعداد، که فقط برای سه گونه محاسبه شده است؛ به خوبی بیانگر اهمیت فوق العاده این اکوسیستم هاست. این نتایج ضمن اینکه می تواند یک راهنمای خوبی برای سایر محققان در ارتباط با ارزش های حیات وحش باشد، می تواند دستاوردی مهمی برای مدیران و دوستداران محیط زیست تلقی شود تا در امر کنترل و کاهش آلاینده ها، حفاظت از زیستگاه ها و خصوصاً مناطق زادآوری پرندگان آبزی همراه با یک توجیه اقتصادی کوشاتر باشند.