ایرج فیروزفر

این پژوهش با هدف تدوین مدل اندازه گیری پرسش نامه اخلاق زیست محیطی انجام شد. روش تحقیق همبستگی بوده و در قالب مدل اندازه گیری به انجام رسید. جامعه آماری همه دانش آموزان دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش شهر همدان به تعداد 14391 نفر بودند. حجم نمونه که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند، 986 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه اخلاق زیست محیطی محقق ساخته (1398) مشتمل بر پنج مؤلفه آب، خاک، هوا، گیاهان و جانوران بود. پرسش نامه اولیه بر اساس مبانی نظری و پیشینه پژوهشی به تعداد 130 گویه تدوین شد. روایی محتوایی پرسش نامه به روش CVR بررسی شد و گویه هایی که ضرایب نسبی روایی کمتر از 29/0 داشتند (26 گویه)، حذف گردیدند. همچنین طی یک مطالعه مقدماتی پایایی پرسش نامه به روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. در اجرای اصلی پرسش نامه، نتایج نشان داد مدل اندازه گیری اخلاق زیست محیطی از برازش قوی برخوردار است (614/0= GOF ). در ضمن نتایج بیانگر آن بود که تمامی سؤالات پرسش نامه اثر معناداری بر روی مؤلفه خود داشتند. همچنین نتایج مدل نشان داد مؤلفه آب بیشترین اثر را بر اخلاق زیست محیطی داشته و مؤلفه هوا کمترین اثر را بر آن دارد. علاوه بر این نتایج نشان داد، میان مؤلفه های اخلاق زیست محیطی، همبستگی درونی بالایی وجود دارد. در نتیجه گیری کلی می توان گفت پرسش نامه اخلاق زیست محیطی محقق ساخته (1398) از مشخصات روان سنجی لازم برای سنجش اخلاق زیست محیطی برخوردار است.

هدف از تحقیق حاضر تدوین مدل اخلاق محیط زیستی بر اساس تفکر مراقبتی به واسطه تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بود. روش این تحقیق از نوع همبستگی بود و داده های آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه آماری مطالعه شامل 986 نفر از دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه اخلاق محیط زیستی، پرسشنامه تفکر مراقبتی و پرسشنامه تفکر انتقادی بود. روایی صوری پرسشنامه ها توسط 15 تن از اساتید علوم تربیتی تأیید شد. همچنین، پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اخلاق محیط زیستی، تفکر مراقبتی و پرسشنامه تفکر انتقادی به ترتیب  895/0 α=،  915/0 α=  و 923/0 α= تعیین شد. داده ها با بهره گیری از روش مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و  Smart PLS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل ساختاری اخلاق محیط زیستی بر اساس تفکر مراقبتی به واسطه تفکر انتقادی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان از برازش مناسبی برخوردار است. بر اساس این مدل، تفکر مراقبتی و همچنین تفکر انتقادی اثر معناداری بر اخلاق محیط زیستی دارند، اما تفکر مراقبتی اثر معناداری بر تفکر انتقادی ندارد. بنابراین، می توان نتیجه گیری کرد که از تفکر مراقبتی و انتقادی برای تبیین و پیش بینی اخلاق محیط زیستی دانش آموزان دوره دوم متوسطه می توان استفاده کرد.

" به منظور مقایسه پیشرفت تحصیلی پذیرفته ‎شدگان دوره ‎های کارشناسی ارشد فراگیر با پذیرفته ‎شدگان همان مقطع از طریق آزمون سراسری در دانشگاه پیام نور با توجه به عوامل فردی (سن، جنسیت و وضعیت تاهل)، تحصیلی (رشته تحصیلی) و شغلی (وضعیت اشتغال) با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع زمینه یابی، پرسشنامه محقق ساخته ای مشتمل بر 15 پرسش تهیه و اطلاعات مورد نیاز بر اساس پرونده تحصیلی دانشجویان جمع‎‎ آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مراکز تهران، اصفهان و تبریز به تعداد 1172 نفر برای پذیرفته شدگان آزمون سراسری و 253 نفر برای پذیرفته شدگان دوره های فراگیر است و نمونه آماری نیز به شیوه تصادفی منظم به میزان 233 نفر برای پذیرفته شدگان آزمون سراسری و 115 نفر برای پذیرفته شدگان دوره های فراگیر تعیین و در نهایت، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی و با به کارگیری نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ‎های این پژوهش نشان داده است که پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد فراگیر بیشتر از دانشجویان کارشناسی ارشد آزمون سراسری است و دانشجویان کارشناسی ‎ارشد رشته ‎های علوم انسانی و همچنین، دانشجویان کارشناسی ‎ارشد متاهل و نیز دانشجویان کارشناسی ‎ارشد شاغل پذیرفته شده از طریق دوره ‎های فراگیر نسبت به دانشجویانی که از طریق آزمون سراسری در همین مقطع پذیرفته شده اند، از نظر تحصیلی موفقیت بیشتری داشته ‎اند. علاوه بر این، نتایج تحقیق نشان داده است که بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ‎ارشد علوم پایه و نیز دانشجویان کارشناسی ‎ارشد بیکار و خانه ‎دار و همچنین، دانشجویان کارشناسی ‎ارشد مجرد پذیرفته شده از طریق آزمون سراسری و فراگیر تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین، بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ‎ارشد پذیرفته شده از طریق آزمون سراسری و فراگیر با توجه به متغیرهای سن و جنسیت تفاوت معنی‎ داری وجود ندارد. "