محمدصادق طالبی

امروزه مقوله امنیت شهری بویژه در فضاهای عمومی مانند پارک ها و فضاهای سبز که همواره مأمنی برای آرامش، آسایش و تفریح شهروندان است، حائز اهمیت بسیاری است. در این زمینه پژوهش حاضر با نظر به اهمیت و جایگاه بحث امنیت و احساس آن در عرصه های مختلف زندگی اجتماعی به عنوان مقوله بنیادی نیاز انسان، ضمن مشخص ساختن سطح احساس امنیت از نظر جامعه میزبان به مطالعه رابطه این موضوع با گذران اوقات فراغت شهروندان در سطح پارک های ناحیه ای شهر یزد پرداخته است. پژوهش حاضر از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، از نوع پژوهش های کاربردی است. نحوه گردآوری داده ها و اطلاعات نیز در پژوهش حاضر کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری تحقیق را 384 شهروند یزدی تشکیل می دهند که به صورت تصادفی ساده در سطح پارک های ناحیه ای شهر یزد انتخاب گردیده اند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (شامل فراوانی، انحراف معیار و میانگین ) و آمار استنباطی (آزمون اسمیرنوف، آزمون خی دو و ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد میزان احساس امنیت در پارک های ناحیه ای شهر یزد در سطح نسبتاً مطلوبی (متوسط) قرار دارد.

هدف از این پژوهش بررسی ساختار مقاطع مختلف زمانی بارش در ایستگاه همدید شیراز برای شناخت تغییرات و تعیین موقعیت فضایی ساختار بارش در بازه پایداری و ناپایداری، بوده است. در این راستا ساختار حاکم بر فراسنج آب و هوایی بارش در بازه زمانی 58 ساله (1956-2013) در مقاطع سه گانه زمانی مختلف (سه دوره 20 ساله) بارش روزانه با رویکرد فراکتالی مورد واکاوی و بررسی جداگانه قرار گرفت. برای انجام این پژوهش پس از هم مرجع سازی ریاضی فراسنج بارش با اعمال ساختار مثلثاتی فراکتالی بر روی داده های بدست آمده به مقایسه نتایج حاصله با هندسه کلاسیک فراکتالی پرداخته شد. بر اساس یافته های این پژوهش، در مقطع زمانی نخست از 1 ژانویه سال 1956 تا 7065 روز پس از آن با اعمال ساختارهای جبری فراکتالی، نشان داد که این مقطع زمانی از منطق فراکتالی پیروی نمی نماید. همچنین در مقطع زمانی دوم نیز همانند بازه نخست ساختار بارش از منطق فراکتالی پیروی نمی کند. به بیان دیگر منطق حاکم بر ساختار فراسنج بارش در مقاطع زمانی نخست و دوم از حالت تعادل به ناتعادلی است. اما برخلاف دو بازه زمانی گذشته، در بازه زمانی سوم، از منطق فراکتالی پیروی می نماید، که این یافته بیانگر گذار دینامیک این مقطع زمانی از حالت ناتعادلی به عدم تعادل می باشد؛ بنابراین با توجه به سه بازه زمانی دینامیک تعادلی ساختار بارش روزانه از آشوب به سمت فراکتال میل می کند.

در این تحقیق به منظور تحلیل سینوپتیک یخبندان های استان یزد، ابتدا بر اساس پایی نترین دمای روزانه 28 ایستگاه هواشناسی استان دوره 1381-1370 زمان وقوع اولین یخبندان پاییزه و آخرین یخبندان بهاره را تعیین شد. سپس بر اساس تحلیل خوش های داد ههای رقومی نقش ههای سطوح زمین و 500 هکتوپاسکال الگوهای سینوپتیک مسبب سرماهای زود رس پاییزه در دو گروه زبان ه های پرفشار شما لشرق و زبان ههای پرفشار شما لغرب و الگوهای مسبب سرمای دیر رس بهاره در دو گروه زبانه های کم فشار جنوب شرق و زبانه های کم فشار شرق استان یزد شناسایی شدند.

امروزه آب به منزله بقا و راه دستیابی به قدرت تلقی می شود. کشورهای بالادست رودخانه های بین المللی به فکر مدیریت آب هایی هستند که از خاک آن ها خارج می شود که پروژه گاپ در ترکیه نمونه ای از این اقدامات می باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و منابع اسنادی و کتابخانه در پی پاسخ به این سوال است که نقش پروژه گاپ در هیدروپلیتیک حوضه رودخانه های دجله و فرات چیست و استراتژی ترکیه از اجرای این طرح چست؟ نتایج مطالعه حاضر بر پایه رویکرد نظری هیدرورئالسیتی نشان می دهد که ترکیه به عنوان کشوری هیدروهژمون در بالادست دو رودخانه فرامرزی دجله و فرات و با بکارگیری استراتژی یک جانبه گرا(خود تفسیری) در الگوی روابط هیدروپلیتیکی با سایر کشورهای حوضه باعث شده تا چالش های هیدروپلیتیکی گوناگونی در ابعاد مختلف زیست محیطی و اجتماعی اقتصادی متوجه کشورهای پائین دست شود. لذا، تقویت دیپلماسی آب با رویکرد مصالحت آمیز در روابط هیدروپلیتیکی کشورهای منطقه، تغییر نگرش نظامی و امنیّتی به موقعیّت رودخانه های دجله و فرات به نگرش تعاملی و همکاری، اصلاح و توسعه روابط هیدروپلیتیکی کشورهای حوضه برای مذاکرات دو یا چندجانبه، تشکیل شورای هماهنگی حقوق آب در منطقه از مهم ترین راهکارها در این مطالعه می باشد.

مکان یابی دفن بهداشتی زباله یکی از موضوعات محیط زیستی در شهرها است. اگر طراحی مراکز دفن زباله مناسب نباشد، موجب تهدید سلامتی انسان ها می شود. هدف پژوهش حاضر مکان یابی دفن پسماند با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهربم است. این تحقیق از نظرهدف، کاربردی و روش آن توصیفی _تحلیلی است. بر این اساس معیارهای موثر در مکان یابی دفن زباله شهربم شناسایی، آماده سازی، و استانداردسازی شد. سپس با رقومی کردن و وزن دهی هشت لایه بر اساس استانداردهای موجود شامل: توپوگرافی، زمین شناسی، شیب، گسل، آبراهه ها، خطوط ارتباطی، و فاصله از شهر و وارد کردن لایه های یادشده به محیط نرم افزار و تشکیل پایگاه های اطلاعاتی ویژه دفن زباله واجرای مدل های مختلف تصمیم گیری چندمعیاره تحلیلی بر لایه های موجود انجام شد. با توجه به لایه های استفاده شده و نقشه نهایی به دست آمده، منطقه مورد مطالعه در قالب چهار کلاس بسیار مناسب، مناسب، نامناسب، و بسیار نامناسب طبقه بندی شد و مشخص شد در جنوب شرق منطقه بیشترین فضای بهینه دفن پسماند و در شمال غرب شهرستان کمترین فضای بهینه وجود دارد. موضوع مدیریت پسماندها یا فراتر از آن مدیریت چرخه مواد امروزه یکی از محورهای اصلی و بسیار مهم توسعه پایدار است. بنابراین، لازم است زیرساخت های موردنیاز برای مدیریت هرچه بهتر پسماند شهری، که هنوز انجام نشده و نیازمند مدیریت و اعمال صحیح برنامه های اقتصادی درجهت انجام است در دستور کار قرار گیرد.

یکی از اصول توسعه پایدار شهری، دستیابی عادلانه شهروندان به خدمات شهری است و این مهم زمانی محقق می شود که اراضی و منابع مختلف شهری، به طور برابر میان واحدهای فضایی و اجتماعی شهر تخصیص یابد؛ موضوعی که تاکنون در اغلب شهرهای ما عینیت بیرونی نداشته و از این رو توزیع نامتناسب خدمات در سطح نواحی شهرها یکی از نمادهای بارز ناپایداری شهری قلمداد می شود. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل وضع موجود توزیع فضایی کاربری های اساسی خدمات شهری در محلات شهر میبد بر اساس جمعیت، مساحت و سرانه کاربری های مذکور می باشد. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است که از خدمات عمومی محلات شهر میبد صورت پذیرفته است. اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای جمع آوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، خدمات عمومی به طور عادلانه در بین نواحی شهر توزیع نشده و لازم است در مدیریت شهری به مقوله عدالت فضایی در توزیع خدمات شهری، مولفه جمعیت و نیازهای آن مورد توجه قرار داد.

انتخاب محل دفن زباله برای شهرها یکی از مهمترین مسائل موجود در مدیریت شهری در دهه های میانی و پایانی قرن بیستم بوده است. این تحقیق با هدف مکان یابی محل دفن پسماندهای غیر خطرناک شهر میبد با استفاده از مدل سازی تصمیم گیری چند معیاره در محیط GIS انجام پذیرفته است. دراین پژوهش، از 10 فاکتور مهم جهت مکان یابی محل دفن پسماندها نظیر:کاربری اراضی، شیب منطقه، ارتفاع منطقه، فاصله از کاربری مسکونی، خاک منطقه، فاصله از جاده ها، فاصله ازرودخانه ها، فاصله از چشمه ها، فاصله از چاه هاو فاصله از روستاهااستفاده و جهت تهیه نقشه پهنه بندی نهایی، از مدل AHP بهره گرفتیم. با توجه به نتایج به دست آمده از روش تحلیل سلسله مراتبی چندمعیاره با نرم افزار Expert choise ، وزن معیارهای کاربری اراضی، شیب منطقه، ارتفاع منطقه، فاصله از کاربری مسکونی، خاک منطقه، فاصله از جاده ها، فاصله از رودخانه ها، فاصله از چشمه ها، فاصله از چاه ها، فاصله از روستاها برای منطقه مورد مطالعه به ترتیب 165، 0، 041، 0، 033، 0، 217، 0، 083، 0، 146، 0، 066، 0، 07، 0، 049، 0، 128 و 0 به دست آمد. در این منطقه معیار فاصله از مناطق مسکونی بالاترین وزن و معیار شیب کمترین تاثیر را در مکان یابی مناطق دفن پسماند از نظر کارشناسان داشته است. با بررسی نقشه پهنه بندی نهایی مشاهده شد، مناطق مناسب دفن زباله در میبد حاشیه شرقی محدوده مطالعاتی می باشد.