حسن احمدی زاده

حسن احمدی زاده

مدرک تحصیلی: استادیار گروه فلسه دانشگاه کاشان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۲۹ مورد از کل ۲۹ مورد.
۲۱.

قاعده زرین در اندیشه اخلاقی فیض کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۳۲
یکی از ابزارهای مؤثر برای ایجاد فرهنگ اخلاقی زیستن در جامعه، قاعده زرین اخلاق است. بر اساس این قاعده که تقریرهای مختلفی از آن در دو وجه ایجابی و سلبی صورت گرفته است، افراد در صورتی می توانند زیست اخلاقیِ مسالمت آمیزی داشته باشند که هرچه برای خود می پسندند، برای دیگران نیز بپسندند و آنچه برایشان مطلوب نیست، برای دیگران نیز مطلوب ندانند. این قاعده در کنار دیگر اشتراکات عقلی و الهیاتی ادیان، به مثابه ابزاری اخلاقی برای تقریب میان ادیان و تمدن های مختلف نیز مورد توجه اخلاق گراها قرار گرفته است. در سنت اسلامی نیز علمای اخلاق بر اساس آیات و روایات مختلف، مصادیق متعددی از قاعده زرین را در آثار اخلاقی خود تبیین کرده اند. فیض کاشانی که توجه به برخی آراء اخلاقی اش محور اصلی پژوهش حاضر است، در آثار مختلف خود، آموزه های اخلاقی شفقت، مهربانی، مدارا، خوش سخنی با دیگران و... را از مهم ترین ابزارهای اخلاقی برای زندگی مسالمت آمیز در جامعه اسلامی معرفی می کند. در این جستار با اشاره به کارکردهای قاعده زرین، این آموزه های اخلاقی از منظر قاعده زرین مورد توجه قرار گرفته و نشان داده شده است که آموزه های اخلاق اجتماعیِ فیض کاشانی را می توان از مصادیق صورت بندیِ کلی قاعده زرین دانست. 
۲۲.

نقد و بررسی کتاب Key Concepts in Eastern Philosophy (مفاهیم کلیدی در فلسفه شرقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
امروزه بسیاری از مستشرقان، برای فلسفه در فرهنگ های شرقی، اصالت قائل اند و بسیاری از مفاهیم کلیدی در این فرهنگ ها را برخاسته از متنِ تمدن های شرقی می دانند. این باور، باعث شده تا مستشرقان به بررسی مفاهیم مطرح در فلسفه های شرقی همت گمارده و برخی از آنها را با مفاهیم مطرح در فلسفه های غربی، تطبیق نمایند. الیور لیمن، از جمله اندیش مندان غربی است که در دو دهه ی اخیر، آثاری ارزشمند در خصوص فلسفه های شرقی بویژه فلسفه ی اسلامی نگاشته است. در جستار حاضر، بر آنیم تا به نقد و بررسی یکی از مهم ترینِ این آثار با عنوان "مفاهیم کلیدی در فلسفه های شرقی" بپردازیم. لیمن در این اثر، با گردآوری مفاهیم کلیدی در فلسفه های شرقی چون هندوئیسم، بودیسم، آئین کنفوسیوس و فلسفه ی اسلامی، توضیحاتی مختصر برای هر اصطلاح بیان نموده است. از مهم ترین محاسن اثر لیمن، آن است که وی سعی داشته تا این مفاهیم را در ساختار تمدنیِ خود فلسفه های شرقی تبیین کند. اما او برخی از مفاهیم کلیدی در فلسفه های شرقی به ویژه فلسفه اسلامی را مطرح نکرده و یا توضیح چندان روشنی درباره ی آنها ارائه نکرده است. هم چنین توضیحات برخی مدخل ها در این اثر، کافی نیست و حتی لیمن از بیان برخی اصطلاحات کلیدی در فلسفه های شرقی، غفلت ورزیده است.
۲۳.

بازخوانیِ اخلاق آموزگاری در میزان العمل غزالی، در پرتو الذریعه راغب اصفهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۹۷
موضوع اخلاق آموزگاری از موضوعات بنیادین و مهم دانش اخلاق است. چگونگی برخورد آموزگار با شاگردان، پیامدهای مهمی در زندگی سعادت محور و مباحث تربیتی دارد. راغب اصفهانی، صاحب الذریعه الی مکارم الشریعه، یکی از اندیشمندان مسلمان است که در لابلای مباحث تربیتی و اخلاقی این کتاب به وظایف اخلاقی آموزگار توجه داشته است. هرچند ساختار کلی نظریه اخلاقی راغب اصفهانی در این کتاب از فلاسفه یونان تأثیر پذیرفته است اما محتوای کلی آن، دینی و قرآنی است و در آن اخلاق فلسفی و قرآنی با هم آمیخته شده است. از آنجا که عبارات غزالی در خصوص اخلاق آموزگاری در میزان العمل، متأثر از عبارات الذریعه راغب اصفهانی است لذا می توان به وجود اشتراکاتی میان این دو کتاب اذعان نمود. راغب اصفهانی در الذریعه از پنج وظیفه برای آموزگار سخن به میان می آورد اما غزالی از هشت وظیفه سخن می گوید. شفقت، بازدارندگی غیر مستقیم، عامل بودن در گفتار و رفتار، الگو قرار دادن پیامبر (ص) و مخاطب قرار دادن متعلّمین با توجه به میزان درکشان، از مهمترین وظایفی هستند که هم راغب اصفهانی برای آموزگار برمی شمارد و هم غزالی، اما غزالی از درون برخی از این وظایف، موارد دیگری نیز اتخاذ می کند و تبیین گسترده تری از اخلاق آموزگاری ارائه می کند.
۲۴.

بررسی سه تقریر نوصدرایی از تبیین ملاصدرا درخصوص نفی شریک از خداوند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نفی شریک ملاصدرا وجود رابط مصداق نوصدراییان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
عدم شراکت ممکنات در اوصاف وجودی و کمالی خداوند، با تحلیل های مختلفی در عرفان نظری و فلسفه اسلامی همراه بوده است. حکمای مسلمان در بحث از یگانگی خداوند، مرادشان نفی شریک از خداوند به مثابه واجب بالذات است. از نظر ملاصدرا، شریک نداشتن خداوند بدین معنی است که اساساً فرض شریک هم برای او محال است. این حکم، سایر مفاهیم صادق بر خداوند را هم شامل می شود، مانند شیئیت و علم و قدرت. حکمای نوصدرایی تحلیل های نسبتاً متفاوتی مطرح کرده اند که در این جستار تلاش خواهیم نمود به تبیین و ارزیابی سه تقریر نوصدرایی و میزان قرابت آنها به دیدگاه ملاصدرا توجه نماییم. زنوزی و آقا علی مدرس تلاش می کنند تا بر اساس تمایز وجود رابط و مستقل و عین ربط بودن رابط به واجب، و نیز تشابه به مالک و مملوک، نظر ملاصدرا را تحلیل نماید اما در تحلیل علامه طباطبائی، در مفاهیمی که بر خداوند و ممکنات به طور مشترک می توان حمل نمود، خداوند از نظر خصوصیتِ مصداق، شریک و مثل ندارد.
۲۵.

مساله فیض در آثار فارابی؛ از آثار ارسطومآبانه تا مستقل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: متافیزیک مساله فیض عقل ارسطو فارابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۱
بررسی مساله فیض در متافیزیک فارابی، با دشواری هایی همراه است؛ آیا مساله فیض از آموزه های اصلی متافیزیک فارابی است یا باید آن را جنبه ای فرعی تلقی کرد؟ در این بحث با دو مشکل اساسی مواجه هستیم: در انتساب دو رساله به فارابی (فصوص الحکم و عیون المسایل) که دیدگاه های وی درباره مساله فیض را می توان پی گرفت، تردید شده است. همچنین، آموزه های متافیزیکی فارابی درخصوص مساله فیض، از رساله ای تا رساله دیگر متفاوت هستند. برخی رساله های فارابی آموزه های خود او در این بحث را نشان می دهند در حالی که برخی دیگر دیدگاه های ارسطو را مطرح می کنند. مشکل دیگر این است که فارابی مساله فیض را تنها در رساله های متافیزیکی خود مطرح نمی کند؛ بلکه، در نفس شناسی فلسفی اش نیز او به این مساله می پردازد. برای یافتن برون رفتی از این مشکلات، با بررسی آثاری از فارابی که او در آنها به مساله فیض توجه نموده، سعی خواهیم نمود تا به دیدگاه های خود فارابی بیشتر نزدیک شویم.
۲۶.

نقد و بررسی رویکردهای زبان شناسانه و تاریخی در قرآن پژوهی غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قداست بخشی اصالت قرآن متن مقدس نگارش لوکسنبورگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۸۳
از اواسط قرن بیستم، پژوهش های مستشرقان درباره تمدن ها و ادیان شرقی، به ویژه دین اسلام، در مسیر تازه ای گام برداشت که بیش تر متأثر از اندیشه های تحلیلی مسلکان در حوزه دین شناسی و زبان شناسی بود. در دو سه دهه اخیر، اندیشه وران متعددی در غرب با رویکرد انتقادی، پژوهش های تازه ای را در خصوص تاریخ قرآن، اصالت و حجیت آن آغاز نمودند. این رویکرد جدید، با انتشار آثار برخی از قرآن پژوهان آلمانی به ویژه کریستوف لوکسنبورگ ، به طور جدی مطرح شد و موضع گیری های مختلفی را در غرب دامن زد. اساس علمی پژوهش های مستشرقان در خصوص قرآن، مبانی معرفتی و زبانی مدرن در هرمنوتیک و زبان شناسی است و از این رو، با تأکید بر عدم قدسیت متون مقدس، به قرآن پژوهی روی آورده اند. اما علی رغم تلاش قرآن پژوهان غربی در ارائه رویکردی انتقادی نسبت به قرآن، بیش ترِ پژوهش های ایشان، امروزه به تصریح بسیاری از اخلافشان در غرب، با کاستی های مختلفی روبه رو می باشد. در این جستار، تلاش نگارنده بر آن بوده تا با بررسی مهم ترین و مطرح ترین آثاری که امروزه در فضای قرآن پژوهی در غرب مطرح هستند، به ارزیابیِ تحلیل قرآن پژوهان غربی از پنج مسأله مهم در خصوص قرآن بپردازد و در این میان، به برخی کاستی های و چالش های پیش روی ایشان در امر قرآن پژوهی اشاره کند.  
۲۷.

ارزیابی رویکرد نیهیلیستی نیچه نسبت به بن مایه ی ارزش های اخلاقی، از منظر اندیشه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۹۱
اندیشه های اخلاقی در غرب، بیشتر آرمان گرایانه بوده است. اما با ظهور نیهیلیسم، این رویکرد تغییر کرد و تهی شدن ارزش ها، آنگونه که نیچه مطرح می کند، آشکار گردید. انسانی که همواره در سایه ی ارزش های امر قدسی زندگی کرده، ناگهان خویشتن را در بی اساس بودن ارزش ها می یابد. چنین انسانی دیگر نه می تواند زندگی اش را با مُثل افلاطونی معنی بخشد و نه با آرمان های اخلاقی مسیحیت. این بی معنایی زندگی، در نقد نیچه به متافیزیک، دین و اخلاق مسیحی، بیش از پیش نمایان می شود. نیچه هم به عقل گرایی افراطی در متافیزیک یونانی می تازد و آن را سرکوب گر احساسات آدمی می داند، و هم، دین را به خاطر ترویج آنچه او اخلاق بردگی می نامد، نقد می کند. این امر منجر به بی اعتمادی انسان مدرن نسبت به اخلاق الهیاتی شده و در نهایت، انسان به جای خدا، خود، ارزش گذار زندگی اش می شود. پیامدهای این نیهیلیسم را از جنبه های مختلف می توان بررسی نمود. البته نگاه نیچه به اخلاق دینی، مبتنی بر آموزه های مسیحیت بوده اما برخی، نتایج نقد او را به هر گونه اخلاق مبتنی بر دین، تعمیم داده اند. اندک تأملی در آموزه های اخلاق توحیدی اصیل، نشان خواهد داد که انتقادات نیچه به اخلاق مسیحی، نمی تواند اساس اخلاق دینی را که بر معنی بخشی حیات آدمی تأکید می ورزد، هدف گیرد. شماره ی مقاله: ۳
۲۸.

The Materiality of Knowledge in the Epistemology of Islamic Theologians(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: Knowledge Islamic Theology philosophy Materiality soul

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۹
The process of self-awareness and awareness of the surrounding world for Muslim scholars has been categorized into divisions such as experiential and acquired awareness. However, the ontology of awareness, meaning the discussion of whether awareness is immaterial or material, as well as the material or immaterial nature of the origin and end of awareness, has been a particularly challenging topic among Muslim theologians. Some Muslim scholars, denying the existence of a factor beyond the human body for his movement and life, considered both awareness and the process of awareness-formation in humans and the factor-shaping awareness in humans to be within the same body. They engaged in critiquing the perspectives and foundations of philosophers, especially Avicenna on this matter and, utilizing specific principles in their philosophical physicalist psychology, regarded awareness as a material entity. In this discussion, after examining the foundations of this group of Muslim theologians regarding the material nature of awareness and their criticisms of considering awareness as immaterial, wewill focus on the philosophical and epistemological consequences arising from the materialistic view of awareness in their thought.
۲۹.

بررسی تطبیقی الهیات معنوی-کارتوزی سَنت برونو و امام محمد غزالی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رهبانیت معنویت غزالی سَنت برونو کارتوزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۴۷
سنت برونوی کارتوزی اهل کلن، قرابت زیادی میان تجارب معنوی او، با غزالی، که هر دو تقریباً در یک زمان می زیستند، وجود دارد. کارتوزی ها فرقه ای عرفانی مسلک بودند که تأثیر بسزایی بر مسیحیت داشته اند. قرابت هایی میان تجارب معنوی ایشان و برخی فرقه های معنویت گرا در سنت اسلامی می توان ملاحظه نمود که در جستار پیش رو، ضمن معرفی چهره معنوی برجسته این فرقه، یعنی سَنت برونو، به برخی از این موارد اشاره خواهیم نمود. هم برونو و هم غزالی مواجهه ی اصلاح گرایانه ای با سنت های غلط دینی خود داشتند. همچنین سنت برونو و غزالی، تحول باطنی عمیقی در زندگی خود تجربه کردند تا آنجا که برونو تأمل در تنهایی را بر کسب مقامات کلیسایی ترجیح داد و شعار "دل کندن از دنیا" و "نیل به عشق حقیقی" را سر داد. البته برونو اثری مکتوب بر جای نگذاشت تا در آن به تحولات روحی خود اشاره کند. اما هر دوی آنها تلاش کردند تا برای رهایی از بحران روحی، برون رفتی معنوی بیابند. در پژوهش حاضر تلاش می کنیم تا پس از ترسیم زمینه و زمانه ی مؤثر بر اندیشه های غزالی و برونو، تحولات معنوی این دو را واکاوی نمائیم. به تحولات روحی و معنوی غزالی برای رسیدن به یقین، بیشتر از زوایه ی کتاب میزان العمل او توجه خواهیم نمود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان