معصومه دارابی

هدف این پژوهش، شناسایی آینده های ممکن برای رسانه های استانی در افق زمانی ده ساله است. پژوهش حاضر از نوع تحقیق های کیفی است که از روش دلفی با استفاده از تحلیل تِم برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه باز و مصاحبه استفاده شده است و از آینده پژوهی و روش شوارتز در سناریونویسی برای ترسیم آینده استفاده شد. جامعه آماری شامل کارشناسان حوزه رسانه ملی و استانی و استادان حوزه آینده پژوهی و مدیران سابق و مدیران فعلی صداوسیمای استان ها است که از طریق نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی تعداد 26 نفر انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که روندهای پیش روی صداوسیمای مراکز استان ها عبارت اند از: رقابت رسانه ای، رشد رسانه های اجتماعی، مدل های نوین کسب وکار، اهمیت مخاطب در رسانه، ارتقاء کیفیت برنامه ها و محلی عمل کردن رسانه ها؛ طبق امتیازات ماتریس اهمیت و عدم قطعیت، دو پیشران اصلی تمرکز در مقابل عدم تمرکز تصمیم گیری و استقلال یا مشارکت رسانه ها برای شناسایی سناریوها و ترسیم آینده انتخاب شد و طبق امتیاز خبرگان، اولویت سناریوها و آینده متناظر آن مشخص شد: محلی عمل کردن رسانه ها (توجه به فرهنگ و پوشش محلی)، مخاطب محورشدن رسانه ها، حرکت به سوی رسانه های اجتماعی (فعالیت حداکثری در فضای مجازی)، همگرایی رسانه ها، تأکید بر برنامه سازی و ارتقای کیفی ت برنامه ها، تأکید بر ادامه روند فعلی مراکز و حضور رسانه ها در فضای مجازی، مرجعیت رسانه های استانی و بقای آن ها. همچنین آینده های محتمل به ترتیب اهمیت شامل مخاطب گرایی رسانه ها، مشارکت و همکاری رسانه ای، توسعه فعالیت و حفظ اقتدار است.

هدف: پژوهش حاضر قصد دارد فرصت ها و چالش های دین در رسانه های نوین در فضای مجازی با تأکید بر اینستاگرام را شناسایی و تبیین کند.روش شناسی پژوهش : پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی با استفاده از تحلیل تِم و تکنیک تجسم داده کاوی و مبتنی بر مصاحبه نیمه عمیق است. تحقیق از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی بوده و از روش کدگذاری مضامین برای تحلیل داده استفاده می کند. داده ها از طریق مصاحبه های انفرادی با 15 نفر از اساتید و خبرگان دین و رسانه از طریق نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش گلوله برفی به دست آمد و درنهایت مهم ترین فرصت ها و چالش های دین در رسانه های نوین اینستاگرام شناسایی و تبیین شد و راهکارهایی برای رفع آن ها ارائه گردید.یافته ها: مهم ترین فرصت های شناسایی شده شامل آینده نگری در تولید محتوا، مدیریت حضور فعالانه نهادهای دینی در فضای مجازی و بهره گیری از قابلیت های اینستاگرام است، و مهم ترین چالش ها در حوزه رسانه های نوین شامل حضور ضعیف دینی در فضای مجازی، سطحی نگری دین و تردید در آن، بهره برداری غرب از فضای مجازی و تخریب هدفمند ارزش های اسلامی و ایرانی است.بحث و نتیجه گیری: مدیران رسانه و حوزه تبلیغات دین می توانند از نتایج این پژوهش استفاده کنند. مدیران رسانه باید بر مبحث آینده نگری در تولید محتوا و حضور فعالانه در فضای مجازی تأکید ویژه داشته باشند و سعی نمایند که مباحث دینی قوی و عمیق را در این فضا تقویت و اشاعه دهند.