حلیمه وحدت پور

زمینه و هدف : فعالیت بدنی و برخی آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین E و C ؛ از عوامل موثر بر سیستم ایمنی هستند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر چهار هفته تمرین موازی و مصرف ویتامین E و C بر پاسح حاد ایمونوگلوبولین ها و کورتیزول سرم به یک وهله فعالیت هوازی وامانده ساز در زنان غیر فعال بود. روش تحقیق : پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود. 24 زن به صورت تصادفی به دو گروه مساوی (12 نفر) شامل گروه تمرین موازی (استقامتی و مقاومتی)+ مکمل ویتامینی (E و C)؛ و تمرین موازی (استقامتی و مقاومتی) + دارونما تقسیم شدند.  عمل خونگیری قبل و بعد از یک جلسه فعالیت هوازی وامانده ساز (فعالیت با شدت 75 درصد حداکثر ضربان قلب ذخیره روی نوارگردان) و پس از اتمام چهار هفته فعالیت موازی به همراه مصرف مکمل؛ انجام گردید. گروه تمرین موازی+ مکمل ویتامینی (E و C)، چهار هفته تمرین موازی (سه جلسه تمرین در هر هفته) انجام دادند و همراه با آن، به مدت 30 روز مکمل ویتامین E و C (500 میلی گرم ویتامین C و200 میلی گرم ویتامین E، دو بار در روز) مصرف نمودند. کورتیزول و ایمونوگلوبولین های سرم به ترتیب با روش گاما و نفلومتری اندازه گیری شدند. برای مقایسه تغییرات قبل و بعد از یک جلسه فعالیت وامانده ساز دو گروه، از آزمون تحلیل کوواریانس و برای تعیین اختلاف بین گروهی متغیرها بعد از چهار مرحله اندازه گیری، از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معنی داری 0/05≥p استفاده شد. یافته ها : بعد از مداخله، در گروه مکمل ویتامینی (E و C) افزایش معنی داری در میزان  IgM (p=0/03) و IgA (p=0/004)؛ و کاهش معنی داری در IgG (p=0/007) نسبت به گروه دارونما ایجاد گردید. از طرف دیگر، تفاوت معنی داری در میزان کورتیزول (13/0=p)، قدرت عضلانی بالاتنه (0/31=p) و قدرت عضلانی پایین تنه (0/53=p)، استقامت عضلانی بالاتنه (0/66=p) و حداکثر اکسیژن مصرفی (0/12=p) دو گروه تمرین موازی+مکمل ویتامینی (E و C) و تمرین موازی + دارونما مشاهده نشد؛ در حالی که استقامت عضلانی پایین تنه در تمرین موازی - مکمل به طور معنی داری (0/003=p) افزایش یافت. نتیجه گیری : مصرف ویتامین های C و E به همراه تمرینات موازی استقامتی و مقاومتی (چهار هفته)، آثار بهینه ای بر شاخص های ایمنی و آمادگی جسمانی زنان غیر فعال دارد. همچنین با مصرف ویتامین های C و E، می توان تغییرات حاد در ایمونوگلوبولین ها و کورتیزول سرم پس از فعالیت وامانده ساز را بهبود بخشید.  

مقدمه و هدف: برخی تحقیقات تأثیر بی خوابی بر عملکرد ورزشکاران را مورد مطالعه قرار داده اند. اما پژوهشی جهت بررسی تأثیر مصرف مکمل کافئین متعاقب محرومیت 24 ساعته از خواب یافت نشد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر حاد مصرف کافئین متعاقب 24 ساعت محرومیت از خواب بر عملکرد عضلانی و فیزیولوژیکی پسران هندبالیست بود. مواد و روش ها: در این مطالعه دو سوکور و نیمه تجربی، 40 پسر هندبالیست (با میانگین سنی: 3.36±17.66 سال، قد: 7.29±179.47 سانتی متر، وزن: 14.04±82.27 کیلوگرم)، به طور تصادفی به چهار گروه (هر گروه 10 نفر) مکمل کافئین + محرومیت از خواب، دارونما + محرومیت از خواب، گروه بی خوابی و گروه خواب کامل تقسیم شدند. گروه مکمل یک ساعت قبل از شروع آزمون کپسول حاوی کافئین (5 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن افراد) و گروه دارونما (پودر نشاسته) را مصرف کردند. از آزمون آماری آنووا یک راهه (ANOVA) برای مقایسه بین گروه ها سطح معناداری  (0.05≥P < span lang="AR-SA">) استفاده شد. یافته ها: 24 ساعت محرومیت از خواب بر استقامت عضلات شکمی و انعطاف پذیری تأثیر معناداری نداشت (0.05≤P < span lang="AR-SA">). اما محرومیت از خواب موجب کاهش معنادار قدرت، توان و استقامت عضلانی کمربند شانه ای آزمودنی ها شد (0.05≥P < span lang="AR-SA">). همچنین مصرف کافئین بعد از 24 ساعت محرومیت از خواب باعث بهبود قدرت و توان عضلانی در گروه مکمل نسبت به گروه دارونما شده بود (0.05≥P < span lang="AR-SA">). اما بین استقامت عضلانی گروه کافئین با گروه دارونما تفاوتی مشاهده نشد (0.05≤P < span lang="AR-SA">). بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، می توان بیان نمود که عملکرد جسمانی و فیزیولوژیکی به دلیل توام شدن فشار روانی ناشی از  بی خوابی و استرس ناشی از فعالیت ورزشی دچار اختلال می شود. بنابراین پیشنهاد می شود برای جبران بی خوابی و بهبود عملکرد از مکمل کافئین استفاده شود.