حامد میبودی

تلفیق فناوری های دیجیتال در فرآیند یاددهی و یادگیری یک پدیده جهانی است که عمدتاً در مراکز آموزشی با هدف بهبود سیستم آموزشی توصیه می شوند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تبیین شایستگی دیجیتال معلمان در فرآیند یاددهی- یادگیری مدارس آینده با استفاده از رویکرد دلفی فازی بین خبرگان انجام گرفت. این پژوهش با رویکرد کمی و کیفی در دسته پژوهش های آمیخته است که از حیث ماهیت و روش توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. در بخش کیفی پژوهش برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار اتلس تی تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که به ترتیب شاخص های سواد دیجیتال، ارتباطات و تولید محتوا، مسئولیت و حل مسئله، حرفه تدریس و راهنمایی، یادگیری همیارانه و خود هدایت گری، انتخاب منابع و محتوا، مدیریت، حفاظت و اشتراک منابع، ارتباطات سازمانی و همکاری حرفه ای، تأمل در عملکرد، رشد حرفه ای و حمایت عاطفی، شخصی سازی یادگیری، دسترس پذیری و یادگیری فعال، راهبردهای ارزیابی، تحلیل و برنامه ریزی از مهم ترین ویژگی های شایستگی دیجیتال معلمان در مدارس آینده می باشد.

با توجه به ماهیت فناوری ربات های نرم افزاری، از قبیل «چت جی پی تی»، و ارتباط آن ها با پردازش، بازیابی و ارتباط دهی دانش و اطلاعات، یکی از عرصه هایی که تحت تأثیر آن ها قرار می گیرد، حوزه آموزش عالی است. این پژوهش با هدف شناسایی و بررسی چالش های کلیدی استفاده از «چت جی پی تی» در آموزش عالی و شناسایی فرصت های پیش رو برای آن به عنوان یکی از فناوری های هوش مصنوعی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی بوده و فرایند اجرا به این شکل است که ابتدا چالش های مرتبط با موضوع بر اساس مرور ادبیات و مطالعات پیشین شناسایی و سپس برای رسیدن به اهمیت، سطح بندی و ارتباطات بین چالش های مطرح در استفاده از «چت جی پی تی» از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده گردید. انواع مشکلات و چالش ها در زمینه استفاده از «چت جی پی تی» در آموزش عالی، از جمله نادرستی اطلاعات و اعتمادپذیری پایین، سرقت ادبی، نابرابری تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، فقدان مهارت و دانش اساتید و دانشجویان، عدم کاربرد در بعضی از علوم و نبود رابطه عاطفی میان چت بات و انسان به طور گسترده مورد بحث قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که چالش نابرابری تجهیزات سخت افزاری، نرم افزاری و فقدان مهارت، دانش اساتید و دانشجویان در سطح اول، چالش نادرستی اطلاعات، اعتمادپذیری پایین و سرقت ادبی در سطح دوم، و چالش عدم کاربرد در بعضی از علوم و نبود رابطه عاطفی در سطح سوم قرار دارند.

مقدمه و هدف: شایستگی های سواد دیجیتالی نقش محوری در رشد حرفه ای معلمان دارد و فضاهای آموزشی مدارس به عنوان بستری مناسب، نقش مهمی در ارتقای صلاحیت های دیجیتالی مدرسان به عهده دارد. در مدارس آینده، یادگیری بر بستر فناوری بیش از پیش عاملی تأثیرگذار در آموزش است. هدف از این پژوهش تعیین و اولویت بندی معیارها و مؤلفه های صلاحیت دیجیتال معلمان در فرآیند یاددهی- یادگیری مدارس آینده است. روش شناسی پژوهش: این مطالعه با رویکرد اکتشافی بر پایه راهبرد پیمایشی با استفاده از نظرات خبرگان و صاحب نظران این حوزه انجام گرفت. در این پژوهش به منظور شناسایی معیارها و مؤلفه های حائز اهمیت از روش دلفی و برای محاسبه وزن و اولویت آن ها از روش تصمیم گیری چندمعیاره انتروپی و تاپسیس فازی استفاده شده است. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق حاکی از این است که به ترتیب معیارهای یادگیری الکترونیکی، منابع دیجیتال، مشارکت دیجیتال، توانمندسازی فراگیران و ارزیابی دیجیتال نقش مهمی در میزان صلاحیت های فردی و الزامات مربوط به یادگیری فناورانه در معلمان مدارس آینده خواهد داشت.

در دهه های گذشته آموزش مجازی به عنوان گونه ای از آموزش از راه دور، مورد توجه مدیران، استادان و دیگران بوده است. از جمله عوامل مؤثر در افزایش کارایی این نوع آموزش، مشارکت دانشجویان در کلاس های مجازی است. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت دانشجومعلمان در کلاس های مجازی دانشگاه فرهنگیان است که به طور موردی در شهر مشهد انجام گرفته است. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی پیمایشی است و جمع آوری داده ها به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه به دست آمده است. روایی پرسشنامه به صورت صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (85/0) تأیید شده است. جمعیت آماری پژوهش، کلیه دانشجومعلمان مقاطع تحصیلی کارشناسی دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 1401 می باشد. از این جامعه، 203 نفر به شیوه در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف و t مستقل و همچنین مدل فریدمن استفاده گردید. مهمترین یافته های تحقیق نشان داد که ارتباط مثبت با دانشجویان، روش تدریس، روحیه انتقادپذیری و باز استاد، ایجاد احساس امنیت در بحث ها، خلاقیت استاد، نقش فعال استاد، رضایت تحصیلی، دانش و اطلاعات دانشجویان، احساس تعلق و تعهد و طراحی فعالیت های مناسب با درجه ی اهمیت بالای 50 به ترتیب بیشترین اهمیت را در مشارکت دانشجویان در کلاس های مجازی دارند.

کسب آگاهی های محیط زیستی، اولین گام در راه پایداری محیط است و اساساً شرط بقای آینده بشریت آگاهی های محیط زیستی، توانایی فهم اصول شناخت محیط زیست و زندگی کردن بر اساس آن ها است. استانداردهای مدارس سبز که شامل فضای فیزیکی، فرهنگ سازمانی و اهداف آموزشی هستند، نمودی کلی از یک مدرسه سبز را فراهم می کنند. یکی از وظایف مهم مدارس سبز، فراهم آوردن بستر مناسب برای آموزش محیط زیست به دانش آموزان است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی چالش های ارزشیابی آموزش محیط زیست در مدارس سبز کشور است. در این پژوهش با بهره گیری از روش پژوهش پیمایشی، چالش های مشخص شده موردبررسی و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در بررسی فرضیه ها پس از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرها و ضریب تعیین، با استفاده از آزمون معناداری ضریب همبستگی به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد تنها تنوع محتوای آموزشی و ابهام در منابع اطلاعاتی به عنوان چالش های ارزشیابی آموزش محیط زیست در مدارس سبز مطرح می باشند و این دو متغیر با یکدیگر می توانند تا 1/18 درصد از واریانس چالش ها را پیش بینی نمایند.