علیرضا پورجعفری

این پژوهش می کوشد سیاست های خبری و جریان سازی رسانه ایران اینترنشنال را که یک رسانه فارسی زبان با گرایش های ضد منافع جمهوری اسلامی است را در قالب تحلیل محتوای اخبار و با استناد به نظریه های انتقادی حوزه خبر اعم از چهار چوب سازی و نظریه گفتمان بررسی نماید. بدین ترتیب روش کیفی، جامعه آماری اخبار منتشر شده( 20 متن و عنوان خبر از سایت و رسانه ایران اینترنشنال مرتبط با مرگ مهسا امینی و حوادث پس از آن) در بازه زمانی مورد پژوهش می باشد. با بررسی گفتمان اخبار، نتایج نشان داد: رسانه ایران اینترنشنال در حادثه مرگ مهسا امینی، با عناوینی همچون نبود آزادی، فشار ، آزار و اذیت و حجاب اجباری سعی در تضعیف آزادی در ایران داشته است. همچنین در این حادثه رسانه فارسی زبان ایران اینترنشنال با حمله به موازین قانونی و دینی پوشش زنان آن را امری تحمیلی و غیر اختیاری برای تمام زنان تصویرسازی کرده و اغتشاشات بعد از حادثه مهسا امینی را صدای اعتراض مردم به حجاب اجباری القاء و بازنمود کرد. بنابراین گفتمان رسانه ایران اینترنشنال که در تمامی رسانه های خود یکسان است دال مرکزی مشکوک بودن مرگ مهسا امینی و با سایر عناصر گفتمانی مانند حجاب اجباری، عدم آزادی، دستگیری و شکنجه، نقض حقوق بشر، نبود عدالت ، نارضایتی عموم مردم ، مفصل بندی و برجسته سازی شده است. همچنین در گفتمان سازی این رسانه، جمهوری اسلامی حکومتی دیکتاتور، نامشروع و در راه انزوا و سقوط بازنمایی و به تصویر کشیده شده است.

وقوع جرم، یکی از آسیب های اجتماعی است که پیامدهای نامطلوب و مخربی را برای جامعه به دنبال دارد. از همین روی، جهت جلوگیری از این آسیب ها، نهادهای درگیر از جمله رسانه ها، می توانند تأثیرهایی در پیشگیری از وقوع آن و درنهایت کاهش جرایم داشته باشند. هدف اصلی پژوهش، طراحی الگوی روزنامه نگاری تلویزیونی، برای پیشگیری از جرم بود. داده های این پژوهش، با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها با دوازده نفر جمع آوری شد، که به طور مشخص سه نفر استاد روزنامه نگاری، سه نفر حقوقدان، سه نفر خبرنگار حوزه قضایی و سه نفر از کارشناسان انتظامی بودند. سپس داده ها، با استفاده از روش تحلیل مضمون و نرم افزار مکس کیود ا نسخه 10، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی دسته بندی شدند. بر این اساس، 11 مضمون فراگیر، 27 مضمون سازمان دهنده و 205 مضمون پایه شناسایی، درآخر نیز شبکه مضامین ترسیم شد. مضامین فراگیر با مضمون هایی چون: "پیش نیاز های رسانه ای پیشگیری از جرم"، "مخاطب شناسی"، " کارکردهای رسانه ای"، "هنجارهای رسانه ای پیشگیری از جرم"، " اعتمادزایی رسانه ای"، " برجسته سازی"، " برقراری امنیت روانی اجتماعی عمومی"، "چارچوب بندی"، "حفظ اخلاقیات رسانه ای"، "ویژگی های خبرنگار" و " تکالیف خبرنگار" به دسته بندی نهایی رسید. بنابراین، برای پیشگیری از جرم باید از الگوی خوشه ای روزنامه نگاری تلویزیونی بهره گرفت. این الگو شامل دو راهبرد رسانه ای: پرهیز از ایجاد هراس اجتماعی و به کار بستن تاکتیک قطره چکانی در اخبار چالشی، و دو وظیفه رسانه ای: حفظ حریم اخلاقی و خصوصی و پرهیز از سوگیری و قضاوت است.

شکل گیری هویت در همه جوامع اتفاق می افتد، اما در اواخر قرن بیستم، عواملی که هویت ها را شکل می دهند، به طور فزاینده ای از مرزهای محلی فراتر می روند به طوری که در عصر حاضر با ورود چشمگیر جوانان به فضای مجازی و شبکه های اجتماعی این شبکه ها تأثیرات فراوانی بر آنها گذاشته اند. یکی از جنبه های مهمی که از شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر می پذیرد هویت شخصی است. به همین دلیل پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین هویت جوانان با گرایش آنها به موضوعات در رسانه اجتماعی تلگرام پرداخته است. سؤال اصلی پژوهش این است که استفاده از شبکه های اجتماعی تلگرام چه نقشی در هویت شخصی آنها برای انتخاب موضوعات در این رسانه در میان جوانان شهر تهران دارد؟ روش پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی جوانان شهر تهران تشکیل می دهد که از بین آنها تعداد 326 نفر به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد : کاربران شبکه اجتماعی تلگرام بیشتر به موضوعاتی می پردازند که حول محور مسائل اجتماعی باشد و همچنین آنان در محیط شبکه اجتماعی تلگرام به موضوعات اقتصادی علاقه پایین تری نشان می دهند. به طوری که نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه، سبک های هویتی به مقدار 50 درصد از واریانس مضامین فرهنگی کاربران، به مقدار 71 درصد از واریانس مضامین اجتماعی، به مقدار 64 درصد از واریانس مضامین سیاسی، به مقدار 61 درصد از واریانس مضامین اقتصادی کاربران جوان شبکه اجتماعی  تلگرام را تاثیر پذیر بوده است.

رسانه های اجتماعی در حال حاضر ابزار بسیار قدرتمندی برای توسعه فردی و اجتماعی است.به دلیل نفوذ بالای رسانه های اجتماعی، این نوع ارتباطات، الگوهای تعاملات روزمره افراد را شکل و یا تغییر می دهد. از طرفی یکی از موضوع  های مورد مطالعه درباره عملکرد رسانه های اجتماعی، تحقیقات در حوزه مصرف رسانه ای به طور عام و گرایش موضوعی به محتوای رسانه ها به طور خاص است. مصرف در رسانه های اجتماعی به عنوان یک کالای فرهنگی و اطلاعاتی یا خبری دارای ابعاد محتوایی : اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، سیاسی و اقتصادی است که شناسایی رابطه نوع علاقمندی کاربران با ویژگی های زمینه ای آنان(سن، جنسیت، تحصیلات و ....) و انتخاب نوع موضوع های خبری، نتایج ارزشمندی را برای پژوهشگران فراهم می آورد. هدف در این مقاله، شناسایی رابطه جمعیت شناختی جوانان با علاقمندی آنها به موضوعات خبری در پیام رسان تلگرام، است که به روش پیمایشی- کمی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و در جامعه آماری جوانان کلانشهر تهران (326 نفر) انجام شد. طبق نتایج، کاربران جوان پیام رسان تلگرام مورد مطالعه در این تحقیق، بیشتر به موضوعات خبری می-پردازند که حول محور مسائل اجتماعی باشد و همچنین آنان در محیط شبکه اجتماعی تلگرام به موضوعات اقتصادی علاقه پایین تری نشان می دهند. علاوه بر این از میان متغیرهای سن، جنسیت، درآمد و تحصیلات، آزمودنی ها در متغیر «درآمد» نمرات بالاتر و در متغیر «سن» نمرات پایین تری کسب کردند که این وضعیت نشان می دهد. بین درآمد جوانان و استفاده بیشتر از مضامین اجتماعی اخبار در تلگرام رابطه معناداری وجود دارد.

شناسایی عوامل فرهنگی مؤثر برافزایش قابلیت های پویایی پلتفرم های داخلی به مطالعه و تحلیل عاملی اشاره دارد که تأثیر بزرگی در افزایش قابلیت های پویایی و توانمندی های پلتفرم های داخلی دارد. ازاین رو این تحقیق از با ماهیت اکتشافی به روش کیفی درصدد مدل سازی عوامل فرهنگی مؤثر بر افزایش قابلیت های پویایی پلتفرم های داخلی (چشم انداز و فرصت های آینده) است. جامعه آماری 30 نفر از کارشناسان و صاحب نظران حوزه تولید محتوا و توسعه دهنده های پلتفرم های تعاملی و رسانه های اجتماعی بودند؛ که محقق در نفر 15 ام به اشباع نظری رسید. پس از تحلیل محتوای داده ها، سه مؤلفه اصلی و زیر مؤلفه های تأثیرگذار بر افزایش قابلیت های پویایی پلتفرم های داخلی مشخص شد: 1. مؤلفه سیاست گذاری کلان فرهنگی شامل؛ فرهنگ کارآفرینی، فرهنگ استفاده از فناوری، فرهنگ همکاری بین بخشی، فرهنگ آموزش و یادگیری و فرهنگ حمایت از نوآوری و 2. مؤلفه خرد یا عمومی فرهنگی شامل؛ فرهنگ مشارکت اجتماعی در رسانه بومی، ترویج و تقویت فرهنگ ملی، فرهنگ هویت بخشی مخاطب، فرهنگ حفظ حریم خصوصی، فرهنگ نوآور بودن مخاطبان و 3. مؤلفه فرهنگ رسانه ای، شامل: فرهنگ تنوع و کیفیت بالای تولید محتوا، فرهنگ هم گرایی رسانه ای، فرهنگ تعاملی بودن و احترام به سلیقه مخاطبان، فرهنگ رشد هویت برند، فرهنگ توسعه قابلیت های پلتفرم، فرهنگ تمرکز بر امنیت و اعتماد کاربران، فرهنگ به روزرسانی و ارتقاء پلتفرم ها در سطح حرفه ای.

شکل گیری هویت در همه جوامع اتفاق می افتد، اما در اواخر قرن بیستم، عواملی که هویت ها را شکل می دهند، به طور فزاینده ای از مرزهای محلی فراتر می روند به طوریکه در عصر حاضر با ورود چشمگیر جوانان به فضای مجازی و شبکه های اجتماعی این شبکه ها تأثیرات فراوانی بر آنها گذاشته اند. یکی از جنبه های مهمی که از شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر می پذیرد هویت شخصی است. به همین دلیل پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی بین هویت جوانان با گرایش آنها به موضوعات در رسانه اجتماعی تلگرام پرداخته است. سؤال اصلی پژوهش این است که استفاده از شبکه های اجتماعی تلگرام چه نقشی در هویت شخصی آنها برای انتخاب موضوعات در این رسانه در میان جوانان شهر تهران دارد؟ روش پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی جوانان شهر تهران تشکیل می دهد که از بین آنها تعداد 326 نفر به شیوه ی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد : کاربران شبکه اجتماعی تلگرام بیشتر به موضوعاتی می پردازند که حول محور مسائل اجتماعی باشد و همچنین آنان در محیط شبکه اجتماعی تلگرام به موضوعات اقتصادی علاقه پایین تری نشان می دهند. به طوری که نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه، سبک های هویتی به مقدار 50 درصد از واریانس مضامین فرهنگی کاربران ، به مقدار 71 درصد از واریانس مضامین اجتماعی ، به مقدار 64 درصد از واریانس مضامین سیاسی ، به مقدار 61 درصد از واریانس مضامین اقتصادی کاربران جوان شبکه اجتماعی تلگرام را تاثیر پذیر بوده است.

هدف: هدف این است تا رسانه گری با توجه به ویژگی های رسانه های نوین و در راستای تقویت ارزش ها از طریق قهرمان پروری از جنبه تحلیل فرصت و چالش ها مورد بررسی قرار گیرد.روش شناسی پژوهش: روش تحقیق کیفی و تعداد 14 مصاحبه با مطلعان این حوزه شامل صاحب نظران و اساتید دانشگاهی، رسانه گران برتر در حوزه رسانه های نوین (فضای مجازی، شبکه های مجازی تعاملی) انجام شد.یافته ها: بنابر نظرات کارشناسان، رویکرد کنونی در مدیریت محتوای رسانه های نوین مبتنی بر رسانه گری در خدمت قهرمان پروری است. با برنامه ریزی، هدایت و شکل دهی صحیح به محتوای تولیدات حماسی چندرسانه ای مبتنی بر هوش مصنوعی می توان و باید به معرفی قهرمان های فرهنگی و ارزشی با جذابیت بالا از طریق تولید محتوای شادی آفرین همراه با افتخار در بین جوانان پرداخت و از رویکرد کلیشه ای غم انگیز بودن و فاقد جذابیت در راستای الگوسازی در رسانه های نوین عبور کرد.