حسین سراوانی

چهارده قرن از ورود اسلام به سرزمین ایران می گذرد. در طول این مدت، میان اسلام و ایران از ابعاد مختلف- از جمله فرهنگی- تعاملات گسترده ای صورت گرفته است. در دنیای پرشتاب فناوری های نوین، فضای ارتباطات مجازی به عنوان یک فرصت یا تهدید، دست اندرکاران تربیت نسل جوان را با چالشی بزرگ روبه رو کرده است که استفاده گسترده از این فناوری و امکان دسترسی آسان به منابع اطلاعاتی و متنوع باعث به وجود آمدن بسیاری از رفتارهای غیر اخلاقی به ویژه در میان جامعه شده است. درست است که دنیای امروز دنیای تحولات به همراه توسعه سریع دانش است که از طریق شبکه های اینترنتی به سرعت در حال گسترش می باشد؛ اما در عین حال، اهمیت مباحث اخلاقی به ویژه در قلمرو معاشرت های گوناگون شخصی و اجتماعی به قدری روشن است که در جوامع مختلف بر آن تأکید می ورزند و خصوصاٌ جامعه مسلمانان می بایست بر آن اهتمام بیشتری بورزند؛ چرا که دین اسلام، دین اخلاق مداری است. پژوهش حاضر با هدف تبیین جایگاه فرهنگ اسلامی و چالش های دنیای مجازی با نگرش اخلاق مدرن است. روش بررسی این پژوهش با استفاده از مشاهده مشکلات موجود  در حوزه ارتباطات در دنیای مجازی- در شرایط کنونی- و روش کتابخانه ای و استفاده از منابع مطالعاتی تدوین گردیده است. از یافته های این پژوهش می توان گفت که  می توان اخلاق مدرن  را با فرهنگ سلامی عجین کرد؛ به عبارت دیگر، مراد از اخلاق مدرن شکل غربی آن نیست؛ بلکه صورت مناسب سازی شده با درون مایه فرهنگ اسلامی و تعالیم دینی است که با پیشرفت های تکنولوژی و فناوری مجازی همخوانی دارد.

براساس مشاهدات حضوری در خصوص دانش آموزانی که به دلایل ژنتیکی و محیطی و بیماری، دچار نابینایی گشته اند، یکی از جذاب ترین دروس در دوره های متفاوت تحصیلی، درس تاریخ است. هدف از این پژوهش، اثربخشی آموزش چندرسانه ای برانگیزش پیشرفت درس تاریخ دانش آموزان نابینا دوره اول متوسطه شهر تهران هست. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر نابینای دوره اول متوسطه شهر تهران هست که به شیوه نمونه گیری تصادفی تعداد 20 نفر انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش به شیوه تصادفی ساده جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها آزمون انگیزش پیشرفت ولدند (1991) بود. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد بین گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون تفاوت معنا داری وجود دارد (P=0/001)؛ همچنین بین گروه ها ازلحاظ انگیزش درونی در خرده مقیاس های انجام کار (008/0 p=) و فهمیدن (006/0 p=)، تنظیم همانندی سازی (p=0/010) و بی انگیزگی (p=0/001) از خرده مقیاس انگیزش پیشرفت، تفاوت معنا دار یافت شد؛ ولی این تفاوت ها در خرده مقیاس انگیزش درونی برای تجربه تحریک و انگیزش بیرونی برای تنظیم درونی شده و بیرونی شده معنا دار نبود. با توجه به ارتباط مثبت معنم دار بین متغیرهای مورد بررسی روش آموزش چندرسانه ای به منظور ارتقای انگیزش پیشرفت پیشنهاد می شود. هنر معلم استفاده از روش ها و دانش های گوناگون تدریس، جهت فهماندن و تلاش حداکثری برای عینی کردن مفاهیم و فصول درس تاریخ به دانش آموزان نابینا می باشدکه بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از تدریس چندرسانه ای همراه بازدید حضوری شده می تواند اثربخشی قابل توجهی در یادگیری درس تاریخ داشته باشد