علی پریشانی

     با توجه به تغییرات زیاد محیطی و عدم اطمینان ناشی از آن، نیاز به استراتژی تنوع در شرکت های چند کسب وکاره از اهمیت بسزایی برخوردار است . در این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر بر شکل گیری تنوع همگون و ناهمگون (تنوع دوسوتوانی) پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل شرکت های چند کسب وکاره ای هستند که در مرحله رشد خود قرار دارند.  بر این اساس کلیه مدیران و دانشگاهیانی که سابقه حضور فعال در چنین شرکت های چند کسب وکاره را داشته، انتخاب و 13 نفر از آن ها به روش نمونه گیری غیراحتمالی گلوله برفی برگزیده شدند. جمع آوری اطلاعات نیز با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت پذیرفت. بعد از جمع بندی مصاحبه ها تعداد 42 شاخص مؤثر در 5 مضمون اصلی و 2 دسته کلی محیط خارجی و محیط داخلی تقسیم بندی شدند. محیط خارجی دارای سه بعد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و محیط داخلی دارای دو بعد فردی و سیستمی شدند. بر اساس فراوانی کدهای به دست آمده، عوامل فردی ارتباط با افراد بالادستی در بین عوامل سیاسی، قوانین و مقررات تسهیل کننده برای ورود به کسب وکارهای تابعه در بین شاخص های مربوط به عوامل سیستمی، سودآوری و سرمایه بالا، در بین شاخص های مربوط به عوامل فرهنگی ادراک مربوط نسبت به کسب وکارهای محوری و در بین شاخص های مربوط به عوامل اقتصادی بی ثباتی شاخص های اقتصادی به عنوان مولفه های نهایی الگوی پژوهش انتخاب شند.

با توجه فضای ابهام محیطی نیاز به برنامه ریزی استراتژیک در صنایع مختلف بیش از پیش ضروری است . صنعت بانکداری هم با توجه به افزایش تعداد بانکهای خصوصی و دولتی از یک طرف و از طرف دیگر فضای حاکم بر کشور ایران بیش از بقیه صنعت ها به بررسی آن نیاز دارد. پژوهش حاضر به بررسی موانع اجرای استراتژی در صنعت بانکداری پرداخته است. جامعه آماری پژوهش متخصصین عرصه اجرای استراتژی بودند که تجربه ی حضور در پروژه های استراتژیک صنعت بانکداری را داشتند که بر مبنای روش نمونه گیری غیر احتمالی گلوله برفی تعداد حجم نمونه 12 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع اوری داده ها مصاحبه بوده که از طریق نظریه ی داده بنیاد از نوع دوم ان استفاده شده است . نتایج پژوهش نشان داد که چهار دسته مانع اصلی برای اجرای استراتژی شناسایی شده اند عبارت بوده اند از موانع زمینه ای، موانع نهاده ای، موانع فرآیندی و موانع ستاده ای. هر کدام از این دسته موانع در مرحله های بعدی کدگذاری، به تقسیم بندی های کوچک تری نیز تقسیم شده اند که موانع زمینه ای شامل موانع اقتصادی، موانع سیاسی، موانع اجتماعی و موانع قانونی؛ موانع نهاده ای شامل کارکنان، اسناد برنامه ریزی شده و بودجه و موانع فرآیند شامل موانع فنی، موانع مدیریتی و موانع ساختاری.

شناسایی روندهای موجود و گرایش های کلی صاحب نظران در هر حوزه ای را باید یکی از نیازهای اساسی در دانش دانست. از طریق بررسی روندها می توان به نگاه جامعی در مطالعات گذشته دست یافت و مطالعات پیش رو را هدفمند تر کرد. شبکه های کسب وکار از جمله حوزه های مطالعاتی است که تلاش می کند تا گونه ای پیچیده از مبادله های تکرارشونده را مورد تجزیه وتحلیل قرار دهد. این مطالعه با طبقه بندی موضوعی پژوهش های صورت گرفته در حوزه شبکه های کسب وکار از روش نقشه برداری نظام مند و تحلیل هم واژگانی بهره گرفته است. جست وجوی این مطالعه بر اساس پایگاه های اسکوپوس و وب آف ساینس در بهمن 1399 بوده است. بر اساس روش نقشه بردازی نظام مند، در خلال سال های 1990 تا 2021 تعداد 431 مقاله برای تحلیل چکیده و واژگان کلیدی و 56 مقاله برای تحلیل کل متن انتخاب شده است. تحلیل هم واژگانی از طریق نرم افزار Vosviewer سه گروه اصلی از مطالعات را خوشه بندی کرد: رویکرد ساختاری، رویکرد فرهنگی و رویکرد رابطه ای. این سه رویکرد اصلی به تحلیل های شبکه کسب وکار شامل 11 دسته فرعی می شوند.  بیشتر مطالعات بر رویکرد ساختاری متمرکز بوده اند. روندهای جدید نشان از تغییر رویکرد تحلیل های شبکه کسب وکار به سمت رویکرد رابطه ای است که از سال 2017 به رویکرد مسلط در تحلیل شبکه های کسب وکار تبدیل شده است.

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر هوش معنوی بر سرمایه انسانی قرارگاه پدافند خاتم الانبیاء با نقش تعدیل گری تناسب فرد و سازمان است. این پژوهش در دو مرحله کیفی و کمی انجام شده است؛ در مرحله کیفی پس از مصاحبه با 6 نفر از افراد خبره در قرارگاه و با استفاده از روش تحلیل مضمون، مدل نهایی پژوهش تأیید شد و در مرحله دوم کلیه اعضای بخش ستادی پدافند به عنوان جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند و به پرسشنامه طراحی شده بر اساس بخش اول پاسخ دادند. با توجه به حجم 600 نفر بخش ستادی پدافند، تعداد 234 نفر بر اساس فرمول نمونه گیری انتخاب شد که بر اساس روش نمونه گیری در دسترس، پرسشنامه ی طراحی شده میان آن ها توزیع گردید. برای تحلیل داده ها در بخش اول از Spss و در بخش معادلات ساختاری از Pls استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که تأثیر هوش معنوی بر سرمایه انسانی قرارگاه، مثبت و معنادار بوده است؛ در بین ابعاد هوش معنوی شاخص آگاهی متعالی دارای بیشترین تأثیرگذاری بوده و تأثیر شاخص بسط حالت هوشیاری در سطح خطای 5 درصد مورد تأیید قرار نگرفت. هم چنین نقش متغیر تعدیل گر تناسب فرد – سازمان بر تأثیر هوش معنوی بر سرمایه انسانی قرارگاه مورد تأیید قرار گرفت.

با توجه به فضای ارتباطی  ضعیف میان رابطه صنعت و دانشگاه در کشورهای در حال توسعه و به خصوص ایران پژوهش به دنبال حاضر ارائه الگویی در جهت ارتقای رابطه دانشگاه با صنعت است. برای دستیابی به مدلی دقیق و عمیق، نظریه داده بنیاد مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید دانشگاهی هستند که آگاهی مناسبی از مشکلات موجود در روابط میان دانشگاه و صنعت و همچنین تخصص و پست های صنعتی و دانشگاهی مهمی داشته اند که بر اساس روش نمونه گیری غیراحتمالی گلوله برفی تعداد 19 نفر انتخاب و با استفاده مصاحبه نیمه ساختار یافته به تحلیل شاخص های مؤثر پرداخته شد. در نهایت نیز با استفاده از نتیجه گیری های از مصاحبه خبرگان این حوزه، الگویی در راستای ارتقای روابط دانشگاه و صنعت طراحی و توسعه یافته است. مقوله محوری مطالعه حاضر، ضعیف بودن ارتباط دانشگاه با صنعت بوده است که پس از شناسایی عوامل علّی در سه دسته صنعتی ، دانشگاهی و مشترک،  راه کارها و استراتژی های نهایی در پنج قالب دولتی، دانشگاهی، صنعتی، الگوگیری و توسعه نهادهای مستقل تدوین شده و نهایتاً راه کارهایی در جهت بهبود رابطه صنعت و دانشگاه ارائه گردید.

با توجه به فضای ارتباطی  ضعیف میان رابطه صنعت و دانشگاه در کشورهای در حال توسعه و به خصوص ایران پژوهش به دنبال حاضر ارائه الگویی در جهت ارتقای رابطه دانشگاه با صنعت است. برای دستیابی به مدلی دقیق و عمیق، نظریه داده بنیاد مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید دانشگاهی هستند که آگاهی مناسبی از مشکلات موجود در روابط میان دانشگاه و صنعت و همچنین تخصص و پست های صنعتی و دانشگاهی مهمی داشته اند که بر اساس روش نمونه گیری غیراحتمالی گلوله برفی تعداد 19 نفر انتخاب و با استفاده مصاحبه نیمه ساختار یافته به تحلیل شاخص های مؤثر پرداخته شد. در نهایت نیز با استفاده از نتیجه گیری های از مصاحبه خبرگان این حوزه، الگویی در راستای ارتقای روابط دانشگاه و صنعت طراحی و توسعه یافته است. مقوله محوری مطالعه حاضر، ضعیف بودن ارتباط دانشگاه با صنعت بوده است که پس از شناسایی عوامل علّی در سه دسته صنعتی ، دانشگاهی و مشترک،  راه کارها و استراتژی های نهایی در پنج قالب دولتی، دانشگاهی، صنعتی، الگوگیری و توسعه نهادهای مستقل تدوین شده و نهایتاً راه کارهایی در جهت بهبود رابطه صنعت و دانشگاه ارائه گردید.

هدف این پژوهش ارائه ی چارچوبی نظری برای عوامل چسبندگی روابط درون شبکه های کسب وکار و همین طور نقش این عوامل در مراحل شکل گیری تا خاتمه یک رابطه درون بستر شبکه است. نوع پژوهش از منظر هدف، کاربردی و از منظر روش کتابخانه ای است. ابتدا مفهوم چسبندگی از 5 رویکرد دانشی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است که عبارت اند از: رویکرد اسلامی، رویکرد اقتصادی، رویکرد روان شناختی، رویکرد جامعه شناختی و رویکرد علوم پایه؛ سپس رویکرد مورد استفاده در این مطالعه تشریح شده است. روش مورد استفاده پژوهش، مرور نظام مند بوده است که تعداد 56 مقاله مربوط به روابط درون شبکه های کسب وکار از 1971 تا 2021 میلادی در پایگاه های علمی استخراج شده است. پس از انجام فرآیند فیلترینگ و با استفاده از روش کدگذاری دستی، این 55 مقاله به صورت مطالعه تمام متن کدگذاری شده اند. عوامل تأثیرگذار روی چسبندگی روابط درون شبکه به 12 دسته کلی تقسیم شد که در سه لایه با نام های چسبندگی ساختاری، چسبندگی ادراکی و چسبندگی اختصاصی جای داده شده اند. از بین عوامل شناسایی شده، تعداد روابط ورودی و خروجی دارای بیشترین فراوانی بوده و لایه مربوط به چسبندگی ساختاری پرتکرارترین لایه است. در مرحله بعدی نیز چرخه عمر یک رابطه در بستر شبکه کسب وکار، ترسیم شده و اولویت سه لایه از چسبندگی برای آنها تعریف شده است. نتایج نشان از بیشترین تأثیر چسبندگی ساختاری در تمام مراحل چرخه عمر است.

نوآوری باز ازجمله رویکردهایی است که از کاراییِ قابل توجه و متناسب با مدرنیزه شدن جوامع و اقتصادها برخوردار است و کارکنان قلب نوآوری و خلاقیت یک منابع سازمان هستند که در پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر منابع انسانی استراتژیک و جرأت ورزی کارکنان بر نوآوری باز در شرکت شیشه همدان است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارمندان و مدیران شرکت شیشه همدان هستند که سابقه حداقل ۵ سال فعالیت را داشته باشند که بر اساس فرمول نمونه گیری تعداد ۲۶۹ پرسشنامه با استفاده از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس بین اعضا توزیع شد که پس از تائید روایی و پایایی آن و با توجه به نرمال بودن متغیرهای پژوهش تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Amos انجام و نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری از حیث نوآوری باز بین گروه های مختلف جنسیتی، سابقه فعالیت و گروه های سنی وجود دارد. در بین فرضیه های پژوهش هم جرأت ورزی کارکنان و منابع انسانی استراتژیک تأثیر مستقیم و معناداری بر نوآوری بازداشته و تأثیر میانجی گری جرأت ورزی کارکنان از طریق منابع انسانی استراتژیک بر نوآوری باز بیش از حالت مستقل آن است.

هدف: شناسایی عوامل اساسی و تعیین کننده در کاربردی بودن پژوهش های مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها در شرایط کنونی که این دسته از فعالیت های شرکت ها در حال افزایش است، اجتناب ناپذیر است. بر همین اساس، هدف این پژوهش پی بردن به دلایل ضعف پژوهش های مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها در کشور ایران است.روش شناسی: این پژوهش با استفاده از مبنای پارادایم تفسیری، رویکرد استقرایی، روش فرامطالعه و استراتژیِ فراترکیب اجرا شده است. جامعه آماری آن تمام پژوهش هایِ داخلیِ صورت گرفته در حوزه مسولیت اجتماعی و نمونه آماری 35 پژوهش در این حوزه است. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک تحلیل مضمون بهره گرفته شد.نتایج و یافته های پژوهش: پس تحلیل تمام مقاله ها، تعداد 26مضمون پایه استخراج شد. مضامین پایه در قالب پنج مضمون سازمان دهنده که همان نتایج نهایی پژوهش می باشد، جای گرفتند. این مضامین شامل مضمون ساختاری، فرهنگی، اسلامی، انگیزشی و روش شناختی می شود. فهم نتایج این پژوهش که عصاره ی پژوهش های پیشین است می تواند راهنمایی برای پژوهش های آتی باشد.