عمادالدین عزت پور

مقدمه: دوره ی تحصیلات دانشگاهی به واسطه ی حضور عوامل متعدد یک دوره فشار زای روانی است. دانشجویان دانشگاه ممکن است پدیده فرسودگی را به این دلیل تجربه کنند که شرایط یادگیری برای آنان سطوح بالایی از تلاش را می طلبد و مکانیسم های حمایتی که راهکارهای کنار آمدن مؤثر با مشکلات را تسهیل می کند، فراهم نمی شود . هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه فرسودگی تحصیلی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه فرهنگیان هست. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و جامع ه آم اری پژوه ش را کلی ه دانش جویان دانش گاه فرهنگی ان کردستان در سال تحصیلی 96-95 تش کیل دادن د ک ه 121 نف ر از ای ن اف راد براس اس ج دول م ورگان و کرجس ی، با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمون ه پژوه ش انتخ اب ش دند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس فرسودگی تحصیلی برسو و مقیاس سلامت روان (28 GHQ ) استفاده شد. داده های به دست آمده ب ا اس تفاده از نرم افزار SPSS 24 و آزم ون ضری ب همبس تگی پیرس ون و تحلی ل رگرس یون م ورد تجزی ه و تحلی ل ق رار گرف ت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سلامت روان با فرسودگی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. سلامت روان به طور معناداری، فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کند و همچنین پیشگویی کننده قویی برای فرسودگی تحصیلی است . نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت بعضی از رشته های دانشگاهی سر فصل های طولانی با کتب حجیم دارند که سبب فرسودگی تحصیلی می شود و به این لحاظ می توانند روی سلامت روان تأثیر منفی بگذارند.

مقدمه: اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی و یکی از مهم ترین مشکلات سلامتی در دنیا مطرح است. طبق شواهد موجود مهم ترین رویکرد کنترل این آسیب اجتماعی توجه به پیشگیری اولیه است و درمان اعتیاد چندان موفقیت آمیز نیست. هدف: هدف مطالعه حاضر شناخت علل مصرف مواد مخدر در بار اول در معتادان شهر سنندج بود. روش: در این مطالعه کیفی که در سال 1394 در سنندج انجام شد از روش نمونه گیری نهان ( RDS ) که یکی از روش های دسترسی به جمعیت های پنهان محسوب می شود استفاده گردید. با این روش و تا زمان رسیدن به اشباع تعداد 410 نفر معتاد وارد مطالعه شدند. برای تعیین علل مصرف مواد مخدر در اولین بار، از روش های بحث گروهی متمرکز و مصاحبه عمیق استفاده شد. آنالیز داده ها با نرم افزار Open code انجام شد. یافته ها: تا زمان رسیدن به اشباع، تعداد 410 نفر معتاد با میانگین سنی 36/3 سال وارد مطالعه شدند. سن شروع مصرف مواد در بار اول در این افراد به طور متوسط 17/2 سالگی بود. نتایج نشان داد که لذت جویی (تفریح)، کنجکاوی، فشار همسالان (پیشنهاد دوستان)، ناآگاهی، داشتن فرد معتاد در خانواده، شکست عاطفی و بیکاری مهم ترین علل مصرف مواد مخدر در بار اول بوده است. بعضی علل دیگر از جمله رفاه زیاد و دنبال آرامش فکری بودن هم به نسبت کمتر دلایل روی آوردن تعدادی از معتادان به مصرف مواد مخدر بوده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، برای اکثر مواردی که به عنوان علل مصرف مواد مخدر در بار اول شناخته شده اند می توان مداخلات پیشگیرانه انجام داد به ویژه توجه به نیازمندی های تفریحی و سرگرم کننده این افراد در سنین نوجوانی و جوانی در کنار آگاه سازی آن ها از عواقب مصرف مواد مخدر کمک کننده خواهد بود.

مقدمه: بحران وجودی و تعارض والد_ نوجوان دو مفهوم درهم تنیده ای هستند چرا که باهم رابطه دارند و در این میان حمایت اجتماعی می تواند نقش مؤثری در بهبود بحران داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش تعارض والد-نوجوان و حمایت اجتماعی در پیش بینی بحران وجودی در دانش آموزان انجام گرفت. روش: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمام دانش آموزان پایه ی دوازدهم شهرستان سنندج بود که ۱۷۵ نفر از آن ها به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های تعارض والد نوجوان استراس (۱۹۹۰)؛ حمایت اجتماعی خانواده پروسیدانو و هلر (۱۹۸۳) و بحران وجودی احمدی و دستغیب (۱۹۹۴) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه از طریق نرم افزار SPSS ۲۲ انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد بین تعارض والد – نوجوان با بحران وجودی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد ( ۰/۰۱> P )؛ همچنین بین حمایت اجتماعی با بحران وجودی ارتباط منفی و معناداری به دست آمد ( ۰/۰۱> P ). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد ۲۳ درصد از واریانس بحران وجودی دانش آموزان به طور معناداری از طریق متغیرهای تعارض والد_ نوجوان و حمایت اجتماعی تبیین می شود. نتیجه گیری: می توان گفت تعارضات خانوادگی و همچنین طرز حمایت از جانب دیگران می تواند بحران وجودی دانش آموزان را پیش بینی کند.

مقدمه: درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی یکی از فنون شکل دهی رفتار و رویه ای برای تغییر باورهای غیر انطباقی با استفاده از نظریه شناختی-رفتاری به درمان نابهنجاری های اعتیاد است. هدف: این پژوهش به منظور تعیین میزان اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی مصرف کنندگان مواد افیونی انجام شد. روش: در قالب یک طرح تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل از میان مصرف کنندگان مواد افیون به مراکز ترک اعتیاد شهر سنندج ۲۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ده نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای (۱ جلسه در هفته) تحت آموزش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفت، اما برای گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نگردید. اعضای هردو گروه بر اساس مقیاس تنظیم هیجانی نادیا گرنفسکی، ویان کریچ و فیلیپ اسپین هاون مورد آزمون قرار گرفتند. اطلاعات به دست آمده با آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات متغیر شاخص کلی دشواری تنظیم هیجانی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پس آزمون با مهار اثر پیش آزمون، دارای کاهش معنی دار بود (۰/۰۰۱≥P). نتیجه گیری: راهبردهای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به افراد کمک می کند تا برانگیختگی ها و هیجان های منفی را تنظیم نمایند. بر این اساس یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد آموزش شناخت شناسی مبتنی بر ذهن آگاهی در پیشگیری از بازگشت افراد وابسته به مواد افیونی مؤثر بوده است.

مقدمه: دلبستگی و عشق ورزی سبک هایی هستند که بر روابط اولیه در محیط خانواده تأکید داشته و به عنوان عامل پایدار و چند نسلی تلقی می شوند. هدف : مطالعه حاضر با هدف تعیین تفاوت سبک های دلبستگی و عشق ورزی در زوج های بزرگ شده در خانواده طلاق و عادی انجام گردید. روش: مطالعه حاضر از نوع علّی- مقایسه ای بود. از بین جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل کلیه زوج های ساکن شهر دیواندره بودند، ۵۰ زوج بزرگ شده در خانواده طلاق (۲۵ زن و ۲۵ مرد) و ۵۰ زوج بزرگ شده در خانواده عادی (۲۵ زن و ۲۵ مرد) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان دو گروه مورد مطالعه انتخاب شدند. آزمون سبک های دلبستگی کولینز و رید (۱۹۹۰) و مقیاس سبک های عشق ورزی هندریک و هندریک (۱۹۹۶) به عنوان ابزارهای جمع آوری اطلاعات بر روی آزمودنی ها اجرا شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات سبک های دلبستگی و عشق ورزی در زوج های بزرگ شده در خانواده های طلاق و عادی تفاوت آماری معناداری وجود دارد. به طوری که میانگین نمرات زوج های بزرگ شده در خانواده های طلاق در سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و سبک های عشق ورزی بازیگرانه و شهوانی بیشتر از زوج های بزرگ شده در خانواده های عادی بود؛ اما میانگین نمرات زوج های بزرگ شده در خانواده های عادی در سبک دلبستگی اضطرابی، سبک های عشق ورزی رمانتیک، دوستانه و فداکارانه در مقایسه با زوج های بزرگ شده در خانواده های طلاق به طور معناداری بیشتر بود. نتیجه گیری: سبک های دلبستگی و عشق ورزی نقش مهمی در ثبات خانواده و پایداری این نهاد اجتماعی دارند و این موضوع ایجاب می کند در مراکز مشاوره پیش از ازدواج و طلاق توجه بیشتری به آن معطوف شود.

مقدمه: سردرد میگرنی جزء شایع ترین شکایت هایی است که درکلینیک های نورولوژی مورد بررسی قرار می گیرد. هدف: هدف این پژوهش اثربخشی آموزشی مفاهیم رویکرد شناختی- رفتاری توأم با تن آرامی بر کاهش درد میگرن بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنان مبتلا به میگرن مراجعه کننده به کلینیک های روانپزشکی سنندج در سال ۱۳۹۴ بود که تعداد ۲۴ نفر (۱۲ نفر آزمایش، ۱۲ نفر کنترل) از زنان دارای مشکل میگرن به روش نمونه گیری تصادفی ساده در دسترس به عنوان نمونه این پژوهش انتخاب شدند. ابزارهای سنجش پرسشنامه سنجش علائم سردرد میگرن نجاریان به عنوان پیش آزمون و پس آموزان استفاده شد. در گروه آزمایش، آموزش رویکرد شناختی- رفتاری توأم با تن آرامی در ۸ جلسه ارائه شد، ولی هیچ آموزشی درگروه کنترل صورت نگرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش رویکرد شناختی- رفتاری توأم با تن آرامی بر کاهش درد میگرن در زنان مراجعه کننده به کلینیک های روانپزشکی مؤثر است که توانسته است به صورت معناداری درد میگرن زنان گروه آزمایش را کاهش دهد (۰/۰۵ < P ). نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، می توان از آموزش شناختی- رفتاری توأم با تن آرامی برای کاهش درد میگرن استفاده کرد.

در چند سال اخیر، فرسودگی تحصیلی به علت تأثیری منفی که بر فرایند آموزش و یادگیری بر جای می گذارد، مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. فرسودگی یک حالت منفی خستگی فیزیکی، هیجانی و ذهنی است که با حس عمیق شکست از کار همراه است. فرسودگی تحصیلی توسط دانش آموزان و دانشجویان به صورت خستگی مزمن ناشی از کار بیش از اندازه در فعالیت های درسی، نگرش بدبینانه و بی تفاوتی نسبت به کارهای مدرسه و احساس شایستگی پایین و فقدان احساس موفقیت در تکالیف بروز داده می شود؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سلامت روان با فرسودگی تحصیلی دانشجویان بوده است. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دانشگاه فرهنگیان کردستان در سال تحصیلی 96-1395 بود. 121 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران،1997) و پرسش نامه سلامت روان (28GHQ) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سلامت روان با فرسودگی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. سلامت روان به طور معناداری، فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کند و همچنین پیش بینی کننده قویی برای فرسودگی تحصیلی است.

هدف: افسردگی پس از زایمان بر سلامت مادر و روابط خانوادگی اثرات منفی بر جای می گذارد، لذا شناسایی علت های ایجادکننده آن، به خصوص در نخستین بارداری که برای اولین بار تغییرات جسمی و روحی همراه با بارداری را تجربه می کنند؛ مهم و ضروری است. این پژوهش با هدف پیش بینی نشانگان افسردگی پس از زایمان در نخستین بارداری براساس تصویربدن و ابعاد شخصیت انجام گرفت. این پژوهش در قالب روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان دهگلان در سال 1398 بود که نخستین بارداری خود را تجربه می کردند. از بین 421 نفر،  179 نفر که شرایط ورود به مطالعه را داشتند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه های افسردگی پس از زایمان ادینبورگ، نگرانی از تصویربدن و شخصیت پنج عاملی نئو بود. داده ها با روش همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل داه های پژوهش نشان داد که تصویربدن پیش بین افسردگی پس از زایمان است (01/0P<)؛ همچنین از بین ابعاد پنج گانه شخصیت تنها دو بعد روان رنجورخویی (05/0P<) و بعد برون گرایی (01/0P<) قادر به پیش بینی افسردگی پس از زایمان بودند.  باتوجه به شیوع بالا و تاثیرات منفی افسردگی پس از زایمان در جامعه ما، توصیه می گردد درمانگاه های مراقبت از بارداری به طور معمول غربالگری تصویربدن و ابعاد شخصیت را به عنوان یک جزء اساسی در مراقبت ها انجام دهند تا موارد را شناسایی کرده و مشاوره لازم را انجام دهند.